فقه معاصر:پیش نویس فقه معاصر

فقه معاصر یا مسائل مستحدثه فقهی به موضوعاتی می‌پردازد که در دوران معاصر به هر دلیلی تبدیل به مسئله شده و نگاه جدیدی به آن شده است. اعم از این که موضوع و حکم آن در فقه قدیم هم وجود داشته یا موضوع کاملا مستحدث (جدید) باشد. مثلاً سن بلوغ دختران مسئله‌ای تازه نیست ولی در دوران معاصر آراء جدید و متفاوتی درباره آن مطرح شده است.

ریشه مسائل جدید

• تحولات علمی و فناورانه. تحولات علمی و فناورانه گاه موضوع جدیدی برای فقه ساخته‌اند که تا کنون نبوده است. و گاه موجب دقت بیشتری در برخی مسائل فقهی شده است.
• دگرگونی‌های پیش‌آمده در سبک زندگی فردی و اجتماعی
• تحولات بزرگ سیاسی مثل مشروطه و انقلاب اسلامی
• تلاقی با ارزش‌های جدید برآمده از فرهنگ مدرن
• بازخوانی مبانی فلسفی و زبان‌شناختی و به طور عام روش‌شناختی
• رشد نگاه‌های نظام‌مند و سیستماتیک تحت تأثیر اندیشه مکتبی
• نقدهای وارد شده از سوی منتقدان درونی و عمومی‌شدن این نقدها

تبویب فقه معاصر

آیا مسائل فقه معاصر را می‌توان در ابواب فقه قدیم جای داد؟ آیا با افزودن ابواب جدیدی به ابواب فقه رایج می‌توان مسائل فقه معاصر را سامان داد؟ یا نیازمند تبویب جدید است. معیار و ملاک این تبویب چیست؟

چالش‌های پیش‌ِ رو

عدم روشمندی

عدم دسته بندی

گستره موضوعی

فقه معاصر به عناوین ذیل با رویکرد ارتباط آ‌ن‌ها با فقه معاصر می‌پردازد:

• عناوین و مسائل فقهی که در دوران جدید ایجاد شده یا مورد بازخوانی جدید قرار گرفته‌اند.
• مبانی نظری تأثیرگذار در فقه معاصر در هر یک از دانش‌های مرتبط اعم از فلسفه، معرفت‌شناسی، زبان‌شناسی، کلام قدیم و جدید، اصول فقه، فلسفه فقه

منابع درباره فقه معاصر

• ظرفیت‌های فقه در رویارویی با مسائل دنیای معاصر، ابوالقاسم علیدوست
• فقه معاصر؛ چالش‌ها و راهکارها، حمید شهریاری(مقاله)
• روش‌ها و عرصه‌های جدید در فقه معاصر، مجتبی الهی خراسانی