واکسیناسیون (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخهها
(اصلاح ارقام) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[واکسیناسیون]] عملی برای پیشگیری از بیماری است که با تزریق یا خوراندن واکسن به افراد جامعه انجام میپذیرد. از منظر فقه و عقل حفظ سلامتی نه تنها مباح بلکه امری لازم و ضروری است. | {{منابع مطالعاتی}} | ||
در فقه معاصر به مباحث احتکار واکسن، سرقت معلومات و حقوق معنوی سازنده واکسن، امکان تزریق واکسن در حال روزه داری میپردازد. و همچنین به مباحثی نظیر امکان شرعی اجبار در واکسیناسیون و جبران خسارات مادی و معنوی توسط حکومت، مخترع و یا طبیب در صورت بروز مشکل برای بیمار یا مرگ وی پرداخته میشود. که میتوان برای اثبات این امر به قواعدی نظیر تسبیب، غرور، اتلاف و ضمان | [[واکسیناسیون]] عملی برای پیشگیری از بیماری است که با تزریق یا خوراندن واکسن به افراد جامعه انجام میپذیرد. از منظر فقه و عقل حفظ سلامتی نه تنها مباح بلکه امری لازم و ضروری است. در فقه معاصر به مباحث احتکار واکسن، سرقت معلومات و حقوق معنوی سازنده واکسن، امکان تزریق واکسن در حال روزه داری میپردازد. و همچنین به مباحثی نظیر امکان شرعی اجبار در واکسیناسیون و جبران خسارات مادی و معنوی توسط حکومت، مخترع و یا طبیب در صورت بروز مشکل برای بیمار یا مرگ وی پرداخته میشود. که میتوان برای اثبات این امر به قواعدی نظیر تسبیب، غرور، اتلاف و ضمان استناد کرد. | ||
== | در دوران رواج ویروس کرونا مهمترین مسئله از نظر فقهی الزام به واکسیناسیون یا عدم آن بود. موافقان به اصل مصلحت عمومی، دفع ضرر محتمل و قاعده حفظ نظام برای اجبار بر واکسیناسیون استناد میکردند و در مقابل مخالفان به ادلهای چون اصل عدم ولایت، نفی عسر و حرج، احترام و حفظ حریم خصوصی برای مخالفت با اجبار بر واکسیناسیون تمسک کردهاند. | ||
== کتابها == | |||
=== عربی === | |||
# اللقاحات الطبية حقيقتها واحكامها الفقهية، محمد عبدالرحمن عبدالله الشهرى، عربستان سعودی، دار طيبه الخضراء للنشر والتوزيع، ۲۰۲۱م. | |||
==مقالهها== | |||
===فارسی=== | ===فارسی=== | ||
#مبانی واکسیناسیون اجباری و ضمانت اجراهای آن در ایران و غرب(با تاکید بر کووید ۱۹)، | # الزام به واکسیناسیون در گستره قواعد فقهی شیعه، محدثه معینیفر و محمد حمزه زاده و هاشم قربانی، فصلنامه دین و سلامت، دوره ۱۱، شماره ۲، ۱۴۰۲ش.[https://jrh.mazums.ac.ir/article-1-1029-fa.pdf مقاله را از اینجا بخوانید] | ||
#ابعاد حقوقی واکسن کووید-۱۹ تولیدشده مبتنی بر اصلاح ژنتیک (رویکرد نظامهای حقوقی ایالات متحدة آمریکا، اتحادیة اروپا و ایران)، اکرم آقامحمدی و بیژن حاجیعزیزی، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، آماده انتشار، ۱۴۰۱ش. [https://jplsq.ut.ac.ir/article_87675_c2966dd4b35e6324a1a3cca7e30575da.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | # مبانی فقهی حقوقی مسئولیت مدنی دولت در جبران خسارات ناشی از واکسن کرونا، غلامرضا محبیان و سید ابراهیم موسوی و جمشید میرزایی، مجله حقوق پزشکی، جلد ۱۷، شماره ۵۸، ۱۴۰۲ش. [https://ijmedicallaw.ir/article-1-1617-fa.pdf مقاله را از اینجا بخوانید] | ||
#رژیم حقوقی حاکم بر جبران خسارت ناشی از تزریق واکسن کرونا، حمیدرضا بهروزی زاد، فصلنامه دانشنامههای حقوقی، دوره ۴، شماره ۱۱، ۱۴۰۰ش. [http://ensani.ir/fa/article/download/472015 مقاله را از اینجا بخوانید.] | # بررسی حقوقی امکان الزام اشخاص به تزریق واکسن (کرونا) در نظام حقوقی ایران، محمد آذرنوش و علی حسن کافی، مجله حقوق پزشکی، دوره ۱۷، شماره ۵۸، ۱۴۰۲ش. [https://ijmedicallaw.ir/article-1-1599-fa.pdf مقاله را از اینجا بخوانید] | ||
#ضمان دیه فوت ناشی از تزریق واکسن، علی رحمانیفرد سبزواری، فصلنامه مطالعات فقه امامیه، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. [http://journals.miu.ac.ir/article_6752_ad74d0c3c4d55c538af27ad64069eb83.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | # بررسی فقهی وجامعه شناختی واکسیناسیون هراسی کرونا و ارایه حکم تکلیفی آن، محمد کمایستانی و کریم کوخائی زاده، ماهنامه جامعهشناسی سیاسی ایران، دوره ۵، شماره ۱۲، ۱۴۰۱ش. [https://jou.spsiran.ir/article_157900_c9ced6328991fc299a8a23a8d721f6b5.pdf مقاله را از اینجا بخوانید] | ||
#مسئولیت مدنی ناشی از تزریق واکسن کوید ۱۹، طاهر علیمحمدی و حمزه نظرپور و نادیا نظرپور صمصامی، فصلنامه | # واکاوی فقهی و حقوقی مسئولیت مدنی دولت در واکسیناسیون کرونا، کاظم ابراهیمزاده بختآباد و ابوالفضل علیشاهی قلعهجوقی و بلال شاکری، دوفصلنامه مصباح الفقاهه، شماره ۷، ۱۴۰۱ش. [https://ensani.ir/file/download/article/659a482ac7b1c-10755-7-4.pdf مقاله را از اینجا بخوانید] | ||
#مسئولیت مدنی دولت در قبال داوطلبان واکسن کرونا در نظام کیفری ایران، محمدباقر درویش احمد شوهانی، فصلنامه پژوهشهای پیشرفت و تعالی، دوره ۳، شماره ۲، ۱۳۹۹ش. [http://ensani.ir/fa/article/download/460244 مقاله را از اینجا بخوانید.] | # واکسیناسیون اجباری کووید-19 و چالشهای حق بر سلامت عمومی، محمود عباسی و نگین میرعلایی و لادن عباسیان و منصوره فصیح رامندی، مجله حقوق پزشکی، دوره ۱۶، شماره ۵۶، ۱۴۰۱ش. [https://ijmedicallaw.ir/article-1-1562-fa.pdf مقاله را از اینجا بخوانید] | ||
#آرای فقهای الازهر درباره واکسن در زمان جنگ جهانی اول (رساله در تلقیح)، عبدالواحد فرامرزی و رسول جعفریان، | # مبانی واکسیناسیون اجباری و ضمانت اجراهای آن در ایران و غرب (با تاکید بر کووید ۱۹)، محمدباقر مقدسی و زهرا عامری و احمد خسروی، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، آماده انتشار، ۱۴۰۱ش. [https://csiw.qom.ac.ir/article_2169.html?lang=fa مقاله را از اینجا بخوانید.] | ||
# ابعاد حقوقی واکسن کووید-۱۹ تولیدشده مبتنی بر اصلاح ژنتیک (رویکرد نظامهای حقوقی ایالات متحدة آمریکا، اتحادیة اروپا و ایران)، اکرم آقامحمدی و بیژن حاجیعزیزی، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، آماده انتشار، ۱۴۰۱ش. [https://jplsq.ut.ac.ir/article_87675_c2966dd4b35e6324a1a3cca7e30575da.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | |||
# بررسی فقهی مداخله حکومت در مساله واکسیناسیون اجباری بیماری کرونا، فاطمه فلاح تفتی، اولین همایش ملی سلامت، فقه و حقوق، ۱۴۰۱ش. [https://www.researchgate.net/publication/370815635_brrsy_fqhy_mdakhlh_hkwmt_dr_msalh_waksynasywn_ajbary_bymary_krwna لینک دسترسی به مقاله] | |||
# رژیم حقوقی حاکم بر جبران خسارت ناشی از تزریق واکسن کرونا، حمیدرضا بهروزی زاد، فصلنامه دانشنامههای حقوقی، دوره ۴، شماره ۱۱، ۱۴۰۰ش. [http://ensani.ir/fa/article/download/472015 مقاله را از اینجا بخوانید.] | |||
# ضمان دیه فوت ناشی از تزریق واکسن، علی رحمانیفرد سبزواری، فصلنامه مطالعات فقه امامیه، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. [http://journals.miu.ac.ir/article_6752_ad74d0c3c4d55c538af27ad64069eb83.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | |||
# مسئولیت مدنی ناشی از تزریق واکسن کوید ۱۹، طاهر علیمحمدی و حمزه نظرپور و نادیا نظرپور صمصامی، فصلنامه فقه پزشکی، دوره ۱۳، شماره ۴۳، ۱۴۰۰ش. [https://iranjournals.nlai.ir/bitstream/handle/123456789/866511/EAE35FB3B94E164E5D2430C04DDE4E9B.pdf?sequence=-1&isAllowed=y مقاله را از اینجا بخوانید.] | |||
# مسئولیت مدنی دولت در قبال داوطلبان واکسن کرونا در نظام کیفری ایران، محمدباقر درویش و احمد شوهانی، فصلنامه پژوهشهای پیشرفت و تعالی، دوره ۳، شماره ۲، ۱۳۹۹ش. [http://ensani.ir/fa/article/download/460244 مقاله را از اینجا بخوانید.] | |||
# آرای فقهای الازهر درباره واکسن در زمان جنگ جهانی اول (رساله در تلقیح)، عبدالواحد فرامرزی و رسول جعفریان، مندرج در سایت کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام، تاریخ درج ۶ اسفند ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید ۳۰ فروردین ۱۴۰۳ش. [http://historylib.com/articles/1885/آرای+فقهای+الازهر+در+باره+واکسن+در+زمان+جنگ+جهانی+اول+«رساله+در+تلقیح» مقاله را از اینجا بخوانید.] | |||
===عربی=== | ===عربی=== | ||
#الترخيص الإجباري لإنتاج لقاح فيروس كرونا المستجد (COVID-19) دراسة فقهية، حمود بن محسن ابن الدعجاني، مجلة كلية الشريعة و القانون بأسيوط، العدد ۳۴، المجلد ۲، ۲۰۲۲م. [https://jfsu.journals.ekb.eg/article_214548_606e08e92ba1a2bda792e049c2e62e9d.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | # الترخيص الإجباري لإنتاج لقاح فيروس كرونا المستجد (COVID-19) دراسة فقهية، حمود بن محسن ابن الدعجاني، مجلة كلية الشريعة و القانون بأسيوط، العدد ۳۴، المجلد ۲، ۲۰۲۲م. [https://jfsu.journals.ekb.eg/article_214548_606e08e92ba1a2bda792e049c2e62e9d.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | ||
#لقاح كورونا دراسة فقهية طبية، عدنان بن عوض بن رشيد الرشيدي، مجلة الجامعة الإسلامية للعلوم الشرعية (المدینة)، المجلد ۵۵، العدد ۲۰۱، ۲۰۲۲م. | # لقاح كورونا دراسة فقهية طبية، عدنان بن عوض بن رشيد الرشيدي، مجلة الجامعة الإسلامية للعلوم الشرعية (المدینة)، المجلد ۵۵، العدد ۲۰۱، ۲۰۲۲م. | ||
#المطعوم: تعريفه، حقيقته، و القواعد الحاكمة في استعماله و التعامل معه، نذير بن محمد الطيب أوهاب، المجلة العربية للدراسات الإسلامية و الشرعية، العدد ۱۷، ۲۰۲۱م. [https://jasis.journals.ekb.eg/article_199723_a4890350feb9c4aebedfa9a59992b397.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | # لقاح كورونا المستجد (كوفيد ۱۹) أحكامه الفقهية في ضوء المقاصد الشرعية، عبدالرحمن إبراهيم الخراز و فهد هزاع الهاجري، دراسات مجلة علوم الشریعة و القانون (کویت)، مجلد ۴۹، شماره ۳، ۲۰۲۲م. | ||
#أحكام لقاح كورونا (كوفيد ۱۹) الفقهية في ضوء المقاصد الشرعية، مريم أحمد علي الكندري، مجلة الشريعة و الدراسات الإسلامية(کویت)، المجلد ۳۶، العدد ۱۲۶، ۲۰۲۱م. [http://pubcouncil.kuniv.edu.kw/jsis/homear.aspx?id=8&Root=yes&authid=4360 مقاله را از اینجا بخوانید.] | # المطعوم: تعريفه، حقيقته، و القواعد الحاكمة في استعماله و التعامل معه، نذير بن محمد الطيب أوهاب، المجلة العربية للدراسات الإسلامية و الشرعية، العدد ۱۷، ۲۰۲۱م. [https://jasis.journals.ekb.eg/article_199723_a4890350feb9c4aebedfa9a59992b397.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | ||
#اللقاح الطبي: لقاح Covid-19 نموذجا دراسة تأصيلية فقهية، صالح بن علي الشمراني، مجلة جامعة أم القرى لعلوم الشريعة و الدراسات الاسلامية، العدد ۸۷، ۲۰۲۱م. [https://drive.uqu.edu.sa/_/jill/files/1443/87/مجلة%20الشريعة%20والدراسات%20الإسلامية%20العدد%2087%20كامل.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | # أحكام لقاح كورونا (كوفيد ۱۹) الفقهية في ضوء المقاصد الشرعية، مريم أحمد علي الكندري، مجلة الشريعة و الدراسات الإسلامية(کویت)، المجلد ۳۶، العدد ۱۲۶، ۲۰۲۱م. [http://pubcouncil.kuniv.edu.kw/jsis/homear.aspx?id=8&Root=yes&authid=4360 مقاله را از اینجا بخوانید.] | ||
#اخذ لقاح كورونا رؤية فقهية ونظرة طبية، محمد حسين العيد، مجلة الأندلس للعلوم الإنسانية و الاجتماعية، العدد ۴۸، ۲۰۲۱م. | # اللقاح الطبي: لقاح Covid-19 نموذجا دراسة تأصيلية فقهية، صالح بن علي الشمراني، مجلة جامعة أم القرى لعلوم الشريعة و الدراسات الاسلامية، العدد ۸۷، ۲۰۲۱م. [https://drive.uqu.edu.sa/_/jill/files/1443/87/مجلة%20الشريعة%20والدراسات%20الإسلامية%20العدد%2087%20كامل.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | ||
#احكام لقاح كورونا كوفيد ۱۹ الفقهية في ضوء المقاصد الشرعية، فاطمة سعيد محمد الرشيدي، مجلة الشريعة و الدراسات الإسلامية(کویت)، المجلد ۳۶، العدد ۱۲۶، ۲۰۲۱م. [http://pubcouncil.kuniv.edu.kw/jsis/homear.aspx?id=8&Root=yes&authid=4360 مقاله را از اینجا بخوانید.] | # اخذ لقاح كورونا رؤية فقهية ونظرة طبية، محمد حسين العيد، مجلة الأندلس للعلوم الإنسانية و الاجتماعية، العدد ۴۸، ۲۰۲۱م.[http://andalusuniv.net/AUSTNEW/magazine/sh/2021/8/48/6e8831bba9845126a0baac317d5371a3.pdf مقاله را از اینجا بخوانید] | ||
#الأحكام الفقهية المتعلقة بلقاحات كورونا المستجد-۱۹ لقاح فايزر بيونتيك أنموذجا دراسة فقهية تأصيلية، أحمد نبيل محمد الحسينان، مجلة كلية دار العلوم، قاهره، العدد ۱۳۵، ۲۰۲۱م. [https://mkda.journals.ekb.eg/article_215901_6e4ac5c992eba484a13c0818fe30ec82.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | # دواعي أخذ لقاح كوفيد- 19 من منظور النقل والعقل، Mesbahul Hoque و Yuslina Mohamed و Muneer Ali Abdul Rab و Amran bin Abdul Halim و Kauthar Abd Kadir، INTERNATIONAL CONFERENCE ON QURAN AS FOUNDATION OF CIVILISATION (SWAT)، ۲۰۲۱م. [https://oarep.usim.edu.my/jspui/bitstream/123456789/14456/1/ از اینجا بخوانید] | ||
#الأحكام الفقهية المتعلقة بلقاح وباء كورونا COVID-19 دراسة فقهية، فوزي محمد السيد طه، مجلة الزهراء، العدد ۳۱، ۲۰۲۱م. [https://zjac.journals.ekb.eg/article_176819_5eefadb80be6b3b2b810fd9caceb5d62.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | # احكام لقاح كورونا كوفيد ۱۹ الفقهية في ضوء المقاصد الشرعية، فاطمة سعيد محمد الرشيدي، مجلة الشريعة و الدراسات الإسلامية(کویت)، المجلد ۳۶، العدد ۱۲۶، ۲۰۲۱م. [http://pubcouncil.kuniv.edu.kw/jsis/homear.aspx?id=8&Root=yes&authid=4360 مقاله را از اینجا بخوانید.] | ||
#الأحكام الفقهية المتعلقة بالمصاب بفيروس كورونا في الصلاة والصيام و الحج نموذجا، أسماء محمود محمدي، مجلة كلية الشريعة و القانون بتفهنا الأشراف، العدد ۲۲، المجلد ۴، ۲۰۲۰م. | # الأحكام الفقهية المتعلقة بلقاحات كورونا المستجد-۱۹ لقاح فايزر بيونتيك أنموذجا دراسة فقهية تأصيلية، أحمد نبيل محمد الحسينان، مجلة كلية دار العلوم، قاهره، العدد ۱۳۵، ۲۰۲۱م. [https://mkda.journals.ekb.eg/article_215901_6e4ac5c992eba484a13c0818fe30ec82.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | ||
#التجارب العلمية على المصابين بفيروس كورونا المستجد COVID-19 دراسة فقهية، حمود بن محسن ابن الدعجاني، مجلة جامعة أم القرى لعلوم الشريعة و الدراسات الاسلامية، العدد ۸۳، ۲۰۲۰م. | # الأحكام الفقهية المتعلقة بلقاح وباء كورونا COVID-19 دراسة فقهية، فوزي محمد السيد طه، مجلة الزهراء، العدد ۳۱، ۲۰۲۱م. [https://zjac.journals.ekb.eg/article_176819_5eefadb80be6b3b2b810fd9caceb5d62.pdf مقاله را از اینجا بخوانید.] | ||
#أخذ لقاح فيروس كورونا أثناء الصيام دراسة مقارنة بين فتوى مجلس العلماء الإندونيسي و مجالس الإفتاء في...، | # الأحكام الفقهية المتعلقة بالمصاب بفيروس كورونا في الصلاة والصيام و الحج نموذجا، أسماء محمود محمدي، مجلة كلية الشريعة و القانون بتفهنا الأشراف، العدد ۲۲، المجلد ۴، ۲۰۲۰م. | ||
#اللقاح، التربية الأسلامية، السنة ۲۵، العدد ۷ و ۸، ۱۹۸۴م. | # التجارب العلمية على المصابين بفيروس كورونا المستجد COVID-19 دراسة فقهية، حمود بن محسن ابن الدعجاني، مجلة جامعة أم القرى لعلوم الشريعة و الدراسات الاسلامية، العدد ۸۳، ۲۰۲۰م. | ||
# أخذ لقاح فيروس كورونا أثناء الصيام دراسة مقارنة بين فتوى مجلس العلماء الإندونيسي و مجالس الإفتاء في...، يولي ياسين طيب، مجلة الزهراء، قاهره، المجلد ۱۸، العدد ۲ | |||
# اللقاح، التربية الأسلامية، السنة ۲۵، العدد ۷ و ۸، ۱۹۸۴م. | |||
== پایاننامهها == | |||
===فارسی=== | |||
# مسئولیت مدنی تولید کننده واکسن کرونا، کووید 19، در فرض اختیاری و اجباری بودن تزریق واکسن کرونا، حسین مسعودی مرغملکی، کارشناسی ارشد، دانشکده معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام صادق علیه السلام، ۱۴۰۲ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/5dc2aa0e7c2e0bbe0530a7ce263b3653 اطلاعات پایاننامه را از اینجا بببینید] | |||
# حکم تکلیفی استنکاف از تزریق واکسن کرونا در وضعیت شیوع بیماری و مسئولیت مدنی ناشی از آن، سمانه راهداری، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه میبد، ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/5a1d6be37299b40ab759ae010c455f87 اطلاعات پایاننامه را از اینجا بببینید] | |||
==سایر منابع== | ==سایر منابع== | ||
#مصاحبه در مورد اجبار حکومت بر واکسیناسیون، سید محمدمهدی رفیعپور، سایت جهاد دانشگاهی، ۱۴۰۰ش. [https://iqna.ir/fa/news/4020344/آیا-حکومت-میتواند-افراد-را-مجبور-به-واکسیناسیون-کند متن را از اینجا بخوانید.] | # موضوعشناسی و نظام مسائل «چالشهای فقهی واکسیناسیون کرونا»، مندرج در سایت اجتهاد، تاریخ درج ۲۲مهر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید ۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.[http://ijtihadnet.ir/%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%E2%80%8C-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84-%DA%86%D8%A7%D9%84%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81/ از اینجا بخوانید] | ||
#نشست واکاوی فقهی تزریق واکسن کرونا، | # الزامات فقهی واکسیناسیون در نسبت دولت و مردم، محمد باقری شاهرودی، مندرج در سایت نشست دورهای اساتید، تاریخ درج ۹ مرداد ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید ۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ش. [https://www.neshasteasatid.com/node/7078 از اینجا بخوانید] | ||
#پرسش و پاسخ درباره اسلام و واکسیناسیون کووید ۱۹، ۲۰۲۱م. [https://www.sst.dk/-/media/Udgivelser/2021/Corona/Vaccination/Islam-og-vaccination/Pjece_Islam_og_vaccination-farsi.ashx?la=da&hash=5132366CCE5343353477A2305708ECEA8CC439A2 متن را از اینجا بخوانید.] | # مصاحبه در مورد اجبار حکومت بر واکسیناسیون، سید محمدمهدی رفیعپور، سایت جهاد دانشگاهی، ۱۴۰۰ش. [https://iqna.ir/fa/news/4020344/آیا-حکومت-میتواند-افراد-را-مجبور-به-واکسیناسیون-کند متن را از اینجا بخوانید.] | ||
#یادداشت فقه و ملاکهای عرفی–عقلایی در توزیع واکسن، سید محمدمهدی رفیعپور، ۱۴۰۰ش. [http://ijtihadnet.ir/%d9%81%d9%82%d9%87-%d9%88-%d9%85%d9%84%d8%a7%da%a9%e2%80%8c%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%b9%d9%82%d9%84%d8%a7%db%8c%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%aa%d9%88%d8%b2%db%8c%d8%b9-%d9%88/ متن را از اینجا بخوانید] | |||
#مصاحبه پیرامون واکسن واکسیناسیون از منظر فقه، محمدباقر شاهرودی، سایت مناط، ۱۴۰۰ش. [http://ijtihadnet.ir/%d8%a7%d9%84%d8%b2%d9%85%d8%a7%d8%aa-%d9%81%d9%82%d9%87%db%8c-%d9%88%d8%a7%da%a9%d8%b3%db%8c%d9%86%d8%a7%d8%b3%db%8c%d9%88%d9%86-%d8%af%d8%b1-%d9%86%d8%b3%d8%a8%d8%aa-%d8%af%d9%88%d9%84%d8%aa-%d9%88/ لینک متن مصاحبه] | |||
# نشست واکاوی فقهی تزریق واکسن کرونا، محمدجواد فاضل، سایت خبر گذاری موج، ۱۴۰۰ش. [https://www.mojnews.com/بخش-استان-قم-81/412238-سخنان-آیت-الله-فاضل-لنکرانی-در-نشست-علمی-واکاوی-فقهی-تزریق-واکسن-کرونا متن را از اینجا بخوانید.] | |||
# پرسش و پاسخ درباره اسلام و واکسیناسیون کووید ۱۹، ۲۰۲۱م. [https://www.sst.dk/-/media/Udgivelser/2021/Corona/Vaccination/Islam-og-vaccination/Pjece_Islam_og_vaccination-farsi.ashx?la=da&hash=5132366CCE5343353477A2305708ECEA8CC439A2 متن را از اینجا بخوانید.] | |||
[[رده:منابع مطالعاتی فقه پزشکی]] | |||
[[رده:بروزرسانی ۱۴۰۲]] |
نسخهٔ ۲۱ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۴۶
واکسیناسیون عملی برای پیشگیری از بیماری است که با تزریق یا خوراندن واکسن به افراد جامعه انجام میپذیرد. از منظر فقه و عقل حفظ سلامتی نه تنها مباح بلکه امری لازم و ضروری است. در فقه معاصر به مباحث احتکار واکسن، سرقت معلومات و حقوق معنوی سازنده واکسن، امکان تزریق واکسن در حال روزه داری میپردازد. و همچنین به مباحثی نظیر امکان شرعی اجبار در واکسیناسیون و جبران خسارات مادی و معنوی توسط حکومت، مخترع و یا طبیب در صورت بروز مشکل برای بیمار یا مرگ وی پرداخته میشود. که میتوان برای اثبات این امر به قواعدی نظیر تسبیب، غرور، اتلاف و ضمان استناد کرد.
در دوران رواج ویروس کرونا مهمترین مسئله از نظر فقهی الزام به واکسیناسیون یا عدم آن بود. موافقان به اصل مصلحت عمومی، دفع ضرر محتمل و قاعده حفظ نظام برای اجبار بر واکسیناسیون استناد میکردند و در مقابل مخالفان به ادلهای چون اصل عدم ولایت، نفی عسر و حرج، احترام و حفظ حریم خصوصی برای مخالفت با اجبار بر واکسیناسیون تمسک کردهاند.
کتابها
عربی
- اللقاحات الطبية حقيقتها واحكامها الفقهية، محمد عبدالرحمن عبدالله الشهرى، عربستان سعودی، دار طيبه الخضراء للنشر والتوزيع، ۲۰۲۱م.
مقالهها
فارسی
- الزام به واکسیناسیون در گستره قواعد فقهی شیعه، محدثه معینیفر و محمد حمزه زاده و هاشم قربانی، فصلنامه دین و سلامت، دوره ۱۱، شماره ۲، ۱۴۰۲ش.مقاله را از اینجا بخوانید
- مبانی فقهی حقوقی مسئولیت مدنی دولت در جبران خسارات ناشی از واکسن کرونا، غلامرضا محبیان و سید ابراهیم موسوی و جمشید میرزایی، مجله حقوق پزشکی، جلد ۱۷، شماره ۵۸، ۱۴۰۲ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- بررسی حقوقی امکان الزام اشخاص به تزریق واکسن (کرونا) در نظام حقوقی ایران، محمد آذرنوش و علی حسن کافی، مجله حقوق پزشکی، دوره ۱۷، شماره ۵۸، ۱۴۰۲ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- بررسی فقهی وجامعه شناختی واکسیناسیون هراسی کرونا و ارایه حکم تکلیفی آن، محمد کمایستانی و کریم کوخائی زاده، ماهنامه جامعهشناسی سیاسی ایران، دوره ۵، شماره ۱۲، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- واکاوی فقهی و حقوقی مسئولیت مدنی دولت در واکسیناسیون کرونا، کاظم ابراهیمزاده بختآباد و ابوالفضل علیشاهی قلعهجوقی و بلال شاکری، دوفصلنامه مصباح الفقاهه، شماره ۷، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- واکسیناسیون اجباری کووید-19 و چالشهای حق بر سلامت عمومی، محمود عباسی و نگین میرعلایی و لادن عباسیان و منصوره فصیح رامندی، مجله حقوق پزشکی، دوره ۱۶، شماره ۵۶، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- مبانی واکسیناسیون اجباری و ضمانت اجراهای آن در ایران و غرب (با تاکید بر کووید ۱۹)، محمدباقر مقدسی و زهرا عامری و احمد خسروی، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، آماده انتشار، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- ابعاد حقوقی واکسن کووید-۱۹ تولیدشده مبتنی بر اصلاح ژنتیک (رویکرد نظامهای حقوقی ایالات متحدة آمریکا، اتحادیة اروپا و ایران)، اکرم آقامحمدی و بیژن حاجیعزیزی، فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، آماده انتشار، ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بررسی فقهی مداخله حکومت در مساله واکسیناسیون اجباری بیماری کرونا، فاطمه فلاح تفتی، اولین همایش ملی سلامت، فقه و حقوق، ۱۴۰۱ش. لینک دسترسی به مقاله
- رژیم حقوقی حاکم بر جبران خسارت ناشی از تزریق واکسن کرونا، حمیدرضا بهروزی زاد، فصلنامه دانشنامههای حقوقی، دوره ۴، شماره ۱۱، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- ضمان دیه فوت ناشی از تزریق واکسن، علی رحمانیفرد سبزواری، فصلنامه مطالعات فقه امامیه، شماره ۲، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- مسئولیت مدنی ناشی از تزریق واکسن کوید ۱۹، طاهر علیمحمدی و حمزه نظرپور و نادیا نظرپور صمصامی، فصلنامه فقه پزشکی، دوره ۱۳، شماره ۴۳، ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- مسئولیت مدنی دولت در قبال داوطلبان واکسن کرونا در نظام کیفری ایران، محمدباقر درویش و احمد شوهانی، فصلنامه پژوهشهای پیشرفت و تعالی، دوره ۳، شماره ۲، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- آرای فقهای الازهر درباره واکسن در زمان جنگ جهانی اول (رساله در تلقیح)، عبدالواحد فرامرزی و رسول جعفریان، مندرج در سایت کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام، تاریخ درج ۶ اسفند ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید ۳۰ فروردین ۱۴۰۳ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
عربی
- الترخيص الإجباري لإنتاج لقاح فيروس كرونا المستجد (COVID-19) دراسة فقهية، حمود بن محسن ابن الدعجاني، مجلة كلية الشريعة و القانون بأسيوط، العدد ۳۴، المجلد ۲، ۲۰۲۲م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- لقاح كورونا دراسة فقهية طبية، عدنان بن عوض بن رشيد الرشيدي، مجلة الجامعة الإسلامية للعلوم الشرعية (المدینة)، المجلد ۵۵، العدد ۲۰۱، ۲۰۲۲م.
- لقاح كورونا المستجد (كوفيد ۱۹) أحكامه الفقهية في ضوء المقاصد الشرعية، عبدالرحمن إبراهيم الخراز و فهد هزاع الهاجري، دراسات مجلة علوم الشریعة و القانون (کویت)، مجلد ۴۹، شماره ۳، ۲۰۲۲م.
- المطعوم: تعريفه، حقيقته، و القواعد الحاكمة في استعماله و التعامل معه، نذير بن محمد الطيب أوهاب، المجلة العربية للدراسات الإسلامية و الشرعية، العدد ۱۷، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- أحكام لقاح كورونا (كوفيد ۱۹) الفقهية في ضوء المقاصد الشرعية، مريم أحمد علي الكندري، مجلة الشريعة و الدراسات الإسلامية(کویت)، المجلد ۳۶، العدد ۱۲۶، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- اللقاح الطبي: لقاح Covid-19 نموذجا دراسة تأصيلية فقهية، صالح بن علي الشمراني، مجلة جامعة أم القرى لعلوم الشريعة و الدراسات الاسلامية، العدد ۸۷، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- اخذ لقاح كورونا رؤية فقهية ونظرة طبية، محمد حسين العيد، مجلة الأندلس للعلوم الإنسانية و الاجتماعية، العدد ۴۸، ۲۰۲۱م.مقاله را از اینجا بخوانید
- دواعي أخذ لقاح كوفيد- 19 من منظور النقل والعقل، Mesbahul Hoque و Yuslina Mohamed و Muneer Ali Abdul Rab و Amran bin Abdul Halim و Kauthar Abd Kadir، INTERNATIONAL CONFERENCE ON QURAN AS FOUNDATION OF CIVILISATION (SWAT)، ۲۰۲۱م. از اینجا بخوانید
- احكام لقاح كورونا كوفيد ۱۹ الفقهية في ضوء المقاصد الشرعية، فاطمة سعيد محمد الرشيدي، مجلة الشريعة و الدراسات الإسلامية(کویت)، المجلد ۳۶، العدد ۱۲۶، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- الأحكام الفقهية المتعلقة بلقاحات كورونا المستجد-۱۹ لقاح فايزر بيونتيك أنموذجا دراسة فقهية تأصيلية، أحمد نبيل محمد الحسينان، مجلة كلية دار العلوم، قاهره، العدد ۱۳۵، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- الأحكام الفقهية المتعلقة بلقاح وباء كورونا COVID-19 دراسة فقهية، فوزي محمد السيد طه، مجلة الزهراء، العدد ۳۱، ۲۰۲۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- الأحكام الفقهية المتعلقة بالمصاب بفيروس كورونا في الصلاة والصيام و الحج نموذجا، أسماء محمود محمدي، مجلة كلية الشريعة و القانون بتفهنا الأشراف، العدد ۲۲، المجلد ۴، ۲۰۲۰م.
- التجارب العلمية على المصابين بفيروس كورونا المستجد COVID-19 دراسة فقهية، حمود بن محسن ابن الدعجاني، مجلة جامعة أم القرى لعلوم الشريعة و الدراسات الاسلامية، العدد ۸۳، ۲۰۲۰م.
- أخذ لقاح فيروس كورونا أثناء الصيام دراسة مقارنة بين فتوى مجلس العلماء الإندونيسي و مجالس الإفتاء في...، يولي ياسين طيب، مجلة الزهراء، قاهره، المجلد ۱۸، العدد ۲
- اللقاح، التربية الأسلامية، السنة ۲۵، العدد ۷ و ۸، ۱۹۸۴م.
پایاننامهها
فارسی
- مسئولیت مدنی تولید کننده واکسن کرونا، کووید 19، در فرض اختیاری و اجباری بودن تزریق واکسن کرونا، حسین مسعودی مرغملکی، کارشناسی ارشد، دانشکده معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام صادق علیه السلام، ۱۴۰۲ش. اطلاعات پایاننامه را از اینجا بببینید
- حکم تکلیفی استنکاف از تزریق واکسن کرونا در وضعیت شیوع بیماری و مسئولیت مدنی ناشی از آن، سمانه راهداری، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه میبد، ۱۴۰۱ش. اطلاعات پایاننامه را از اینجا بببینید
سایر منابع
- موضوعشناسی و نظام مسائل «چالشهای فقهی واکسیناسیون کرونا»، مندرج در سایت اجتهاد، تاریخ درج ۲۲مهر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید ۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.از اینجا بخوانید
- الزامات فقهی واکسیناسیون در نسبت دولت و مردم، محمد باقری شاهرودی، مندرج در سایت نشست دورهای اساتید، تاریخ درج ۹ مرداد ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید ۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ش. از اینجا بخوانید
- مصاحبه در مورد اجبار حکومت بر واکسیناسیون، سید محمدمهدی رفیعپور، سایت جهاد دانشگاهی، ۱۴۰۰ش. متن را از اینجا بخوانید.
- یادداشت فقه و ملاکهای عرفی–عقلایی در توزیع واکسن، سید محمدمهدی رفیعپور، ۱۴۰۰ش. متن را از اینجا بخوانید
- مصاحبه پیرامون واکسن واکسیناسیون از منظر فقه، محمدباقر شاهرودی، سایت مناط، ۱۴۰۰ش. لینک متن مصاحبه
- نشست واکاوی فقهی تزریق واکسن کرونا، محمدجواد فاضل، سایت خبر گذاری موج، ۱۴۰۰ش. متن را از اینجا بخوانید.
- پرسش و پاسخ درباره اسلام و واکسیناسیون کووید ۱۹، ۲۰۲۱م. متن را از اینجا بخوانید.