سفته (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه فقه معاصر
Khoshnudi (بحث | مشارکت‌ها)
Salehi (بحث | مشارکت‌ها)
ویرایش شکلی طبق شیوه نامه
خط ۲: خط ۲:
|
|
}}
}}
[[سفته]] سندی تجاری است که شخص صادر کننده را متعهد می‌کند تا مبلغی معین را در زمان مشخص بپردازد. ممکن است زمان و مبلغ در سفته درج نشود که در این صورت مبلغ مطابق حداکثر مبلغ مندرج در سفته و در اسرع وقت اخذ می‌شود. در این زمینه سوالاتی مطرح است؛ ماهیت سفته چیست؟ چه نظریاتی در این زمینه مطرح است؟ ثمرات فقهی آن چیست؟ آیا خرید و فروش و انتقال به غیر در سفته جایز است؟
[[سفته]] سندی تجاری است که شخص صادر کننده را متعهد می‌کند تا مبلغی معین را در زمان مشخص بپردازد. ممکن است زمان و مبلغ در سفته درج نشود که در این صورت، حداکثر مبلغ مندرج در سفته در اسرع وقت اخذ می‌شود. در این زمینه پرسش‌هایی مطرح شده است؛ ماهیت سفته چیست؟ ثمرات فقهی آن چیست؟ آیا خرید و فروش و انتقال سفته به غیر جایز است؟


با بررسی آراء فقیهان امامیه دو دسته نظریه در مورد ماهیت صدور سفته متصور است: ۱.نظریاتی که صدور سفته را عملی حقوقی نمی‌دانند و سفته، سند دین یا قبول حواله است. ۲. نظریاتی که سفته را در معانی حقوقی نظیر ضمان، حواله و وکالت جای می‌دهد.  
فقیهان امامیه دو دسته نظریه در مورد ماهیت صدور سفته ارائه داده‌اند: ۱.نظریاتی که صدور سفته را عملی حقوقی نمی‌دانند و سفته، سند دین یا قبول حواله است. ۲. نظریاتی که سفته را در معانی حقوقی نظیر ضمان، حواله و وکالت جای می‌دهد. طبق نظریه اول، شخصی که سفته در وجه او صادر شده را قرض گیرنده مبلغ سفته از بانک و بانک را حواله شده به شخص صادر کننده سفته می‌دانند. از میان فقیهان معاصرِ، فقهایی چون [[ناصر مکارم شیرازی]] و [[حسین وحید خراسانی]] موافق نظریه اول هستند. فقیهانی که دیدگاه دوم را قبول دارند ماهیت سفته را ایجاد عقد یا ایقاع، و دارای معنا و ماهیت مشخص حقوقی می‌دانند.  
در نظریه اول کسانی که معتقداند سفته، قبول حواله است، در واقع شخصی که سفته در وجه او صادر شده را قرض گیرنده مبلغ سفته از بانک، و بانک را حواله شده به شخص صادر کننده سفته می‌دانند.  
از میان فقیهان معاصرِ موافق با نظریه اول، برخی چون [[ناصر مکارم شیرازی]] و [[حسین وحید خراسانی]] دیده می‌شوند. فقیهانی که دیدگاه دوم را قبول دارند ماهیت سفته را ایجاد عقد یا ایقاع، و دارای معنا و ماهیت مشخص حقوقی می‌دانند.  


== کتاب ==
== کتاب ==
خط ۲۳: خط ۲۱:
# وصف قابلیت انتقال اسناد تجاری برات و سفته، زهرا طهماسبی یساولی و ابوالفضل دنکوب، [[فصلنامه پژوهش های حقوق تطبیقی عدل و انصاف]]، شماره ۱۰، سال ۳، پاییز ۱۳۹۹ش. [http://ensani.ir/fa/article/download/458929 مقاله را از اینجا ببینید]
# وصف قابلیت انتقال اسناد تجاری برات و سفته، زهرا طهماسبی یساولی و ابوالفضل دنکوب، [[فصلنامه پژوهش های حقوق تطبیقی عدل و انصاف]]، شماره ۱۰، سال ۳، پاییز ۱۳۹۹ش. [http://ensani.ir/fa/article/download/458929 مقاله را از اینجا ببینید]
# ماهیت صدور سفته در فقه امامیه، علیرضا عالی پناه و حمیدرضا حبیبی، [[دوفصلنامه پژوهشنامه میان رشته ای فقهی]]، شماره ۱، سال ۷، پاییز و زمستان ۱۳۹۷ش. [http://ensani.ir/fa/article/download/426947 مقاله را از اینجا ببینید]
# ماهیت صدور سفته در فقه امامیه، علیرضا عالی پناه و حمیدرضا حبیبی، [[دوفصلنامه پژوهشنامه میان رشته ای فقهی]]، شماره ۱، سال ۷، پاییز و زمستان ۱۳۹۷ش. [http://ensani.ir/fa/article/download/426947 مقاله را از اینجا ببینید]
# شرط عدم مسوولیت در اسناد تجاری (برات، سفته، چک)، بيگی حبيب آبادی احمد و يعقوبی مهاری داوود، [[فصلنامه پژوهشنامه حقوق خصوصی]]، شماره ۱، دوره ۱، زمستان ۱۳۹۱ش. [https://www.sid.ir/fileserver/jf/6013713910103.pdf مقاله را از اینجا ببینید]  
# شرط عدم مسوولیت در اسناد تجاری (برات، سفته، چک)، احمد بيگی حبيب‌آبادی  و داوود يعقوبی مهاری، [[فصلنامه پژوهشنامه حقوق خصوصی]]، شماره ۱، دوره ۱، زمستان ۱۳۹۱ش. [https://www.sid.ir/fileserver/jf/6013713910103.pdf مقاله را از اینجا ببینید]  
# خرید و فروش پول، تنزیل سفته و استفاده از حیله‌های شرعی با تأکید بر دیدگاههای امام خمینی و شهید مطهری، محسن خزعلی، [[فصلنامه متین]]، شماره ۲۳ و ۲۴، ۱۳۸۳ش. [http://ensani.ir/fa/article/download/147258 مقاله را از اینجا ببینید]
# خرید و فروش پول، تنزیل سفته و استفاده از حیله‌های شرعی با تأکید بر دیدگاه‌های امام خمینی و شهید مطهری، محسن خزعلی، [[فصلنامه متین]]، شماره ۲۳ و ۲۴، ۱۳۸۳ش. [http://ensani.ir/fa/article/download/147258 مقاله را از اینجا ببینید]
# بررسی های حقوقی: ضمانتهای پرداخت در برات و سفته، کمال الله آبادی، بررسی های بازرگانی، شماره ۵۷، بهمن ۱۳۷۰ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20120326175140-5125-370.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# بررسی‌های حقوقی: ضمانت‌های پرداخت در برات و سفته، کمال الله آبادی، بررسی‌های بازرگانی، شماره ۵۷، بهمن ۱۳۷۰ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20120326175140-5125-370.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# برات چیست؟ و سفته کدام است؟، مهدی کاشانی. [https://tyb.ir/wp-content/uploads/2019/10/برات-چیست؟-سفته-کدام-است؟.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# برات چیست؟ و سفته کدام است؟، مهدی کاشانی. [https://tyb.ir/wp-content/uploads/2019/10/برات-چیست؟-سفته-کدام-است؟.pdf مقاله را از اینجا ببینید]


خط ۳۱: خط ۲۹:


=== فارسی ===
=== فارسی ===
# مطالعه تطبیقی شرایط و احکام سفته در حقوق ایران و مقررات آنسیترال، مسلم حاج پنجعلی زاده، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین‌المللی بندر انزلی، گروه حقوق، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/9d25ef6f27d78e39b6e4f32b33e3366e اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]  
# مطالعه تطبیقی شرایط و احکام سفته در حقوق ایران و مقررات آنسیترال، مسلم حاج پنجعلی‌زاده، کارشناسی ارشد، گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین‌المللی بندر انزلی، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/9d25ef6f27d78e39b6e4f32b33e3366e اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]  
# مطالعه اسناد تجاری (چک، سفته، برات) در حقوق تجارت ایران، زهرا امامی آرندی، کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی رضویه، گروه حقوق، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/9100c206b1c4a7ab33bc80a5136be42c اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]  
# مطالعه اسناد تجاری (چک، سفته، برات) در حقوق تجارت ایران، زهرا امامی آرندی، کارشناسی ارشد، گروه حقوق، موسسه آموزش عالی رضویه، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/9100c206b1c4a7ab33bc80a5136be42c اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]  
# تبیین حقیقت برات چک و سفته و آثار و احکام فقهی آن، شهاب طاهری استاد، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/bf7d957278f9ac93a1f781af43ca1e00 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]  
# تبیین حقیقت برات چک و سفته و آثار و احکام فقهی آن، شهاب طاهری استاد، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/bf7d957278f9ac93a1f781af43ca1e00 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]  
# احکام و آثار ویژگی منجز بودن (مشروط نبودن) برات، سفته و چک در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی، ستایش حاجی‌سبحانی، کارشناسی ارشد، پردیس دانشگاهی، دانشگاه گیلان، [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/f01eea4169ac8d5535a2c5dfec3aff21 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]  
# احکام و آثار ویژگی منجز بودن (مشروط نبودن) برات، سفته و چک در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی، ستایش حاجی‌سبحانی، کارشناسی ارشد، پردیس دانشگاهی، دانشگاه گیلان، [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/f01eea4169ac8d5535a2c5dfec3aff21 اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید]  

نسخهٔ ‏۱۰ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۵:۱۰

آخرین ویرایش: ۱۴۰۱/۸/۱۹

همه منابع مطالعاتی

سفته سندی تجاری است که شخص صادر کننده را متعهد می‌کند تا مبلغی معین را در زمان مشخص بپردازد. ممکن است زمان و مبلغ در سفته درج نشود که در این صورت، حداکثر مبلغ مندرج در سفته در اسرع وقت اخذ می‌شود. در این زمینه پرسش‌هایی مطرح شده است؛ ماهیت سفته چیست؟ ثمرات فقهی آن چیست؟ آیا خرید و فروش و انتقال سفته به غیر جایز است؟

فقیهان امامیه دو دسته نظریه در مورد ماهیت صدور سفته ارائه داده‌اند: ۱.نظریاتی که صدور سفته را عملی حقوقی نمی‌دانند و سفته، سند دین یا قبول حواله است. ۲. نظریاتی که سفته را در معانی حقوقی نظیر ضمان، حواله و وکالت جای می‌دهد. طبق نظریه اول، شخصی که سفته در وجه او صادر شده را قرض گیرنده مبلغ سفته از بانک و بانک را حواله شده به شخص صادر کننده سفته می‌دانند. از میان فقیهان معاصرِ، فقهایی چون ناصر مکارم شیرازی و حسین وحید خراسانی موافق نظریه اول هستند. فقیهانی که دیدگاه دوم را قبول دارند ماهیت سفته را ایجاد عقد یا ایقاع، و دارای معنا و ماهیت مشخص حقوقی می‌دانند.

کتاب

فارسی

  1. چک، سفته، برات، رویا شاهرخ‌ نادری و داود قاسمی، تهران، انتشارات پل، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
  2. سفته از تعریف تا اجرا، سعید یکتائی، کرج، موسسه نشر سیمرغ آسمان آذرگان، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
  3. قانون چک، سفته و برات، حسن عابدزاده، تهران، انتشارات سرسبز هادی، ۱۳۷۹ش.
  4. قوانین چک، سفته، سمیرا سقط‌فروش، تهران، انتشارات اشانشر، ۱۳۸۲ش.
  5. قانون چک، سفته و برات، حبیب‌الله طالب‌زاده، تهران، ناشر مؤلف، ۱۳۸۰ش.

مقاله

فارسی

  1. تبیین و تحلیل ضمانت در اسناد تجاری، بهمن الفی و مظفر باشکوه و علیرضا لطفی دودران، فصلنامه مطالعات مدیریت راهبردی، شماره ۴۶، سال ۱۲، تابستان ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
  2. وصف قابلیت انتقال اسناد تجاری برات و سفته، زهرا طهماسبی یساولی و ابوالفضل دنکوب، فصلنامه پژوهش های حقوق تطبیقی عدل و انصاف، شماره ۱۰، سال ۳، پاییز ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا ببینید
  3. ماهیت صدور سفته در فقه امامیه، علیرضا عالی پناه و حمیدرضا حبیبی، دوفصلنامه پژوهشنامه میان رشته ای فقهی، شماره ۱، سال ۷، پاییز و زمستان ۱۳۹۷ش. مقاله را از اینجا ببینید
  4. شرط عدم مسوولیت در اسناد تجاری (برات، سفته، چک)، احمد بيگی حبيب‌آبادی و داوود يعقوبی مهاری، فصلنامه پژوهشنامه حقوق خصوصی، شماره ۱، دوره ۱، زمستان ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا ببینید
  5. خرید و فروش پول، تنزیل سفته و استفاده از حیله‌های شرعی با تأکید بر دیدگاه‌های امام خمینی و شهید مطهری، محسن خزعلی، فصلنامه متین، شماره ۲۳ و ۲۴، ۱۳۸۳ش. مقاله را از اینجا ببینید
  6. بررسی‌های حقوقی: ضمانت‌های پرداخت در برات و سفته، کمال الله آبادی، بررسی‌های بازرگانی، شماره ۵۷، بهمن ۱۳۷۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
  7. برات چیست؟ و سفته کدام است؟، مهدی کاشانی. مقاله را از اینجا ببینید

پایان‌نامه

فارسی

  1. مطالعه تطبیقی شرایط و احکام سفته در حقوق ایران و مقررات آنسیترال، مسلم حاج پنجعلی‌زاده، کارشناسی ارشد، گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین‌المللی بندر انزلی، ۱۴۰۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
  2. مطالعه اسناد تجاری (چک، سفته، برات) در حقوق تجارت ایران، زهرا امامی آرندی، کارشناسی ارشد، گروه حقوق، موسسه آموزش عالی رضویه، ۱۴۰۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
  3. تبیین حقیقت برات چک و سفته و آثار و احکام فقهی آن، شهاب طاهری استاد، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
  4. احکام و آثار ویژگی منجز بودن (مشروط نبودن) برات، سفته و چک در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی، ستایش حاجی‌سبحانی، کارشناسی ارشد، پردیس دانشگاهی، دانشگاه گیلان، اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
  5. بررسی وضعیت و آثار خرید و فروش سفته، مصطفی مرادی، کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
  6. خرید و فروش اسناد تجاری (برات، سفته و چک)، سیدمهدی طهوری، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، ۱۳۹۴ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
  7. ماهیت صدور سفته در فقه مذاهب اسلامی و آثار آن، حمیدرضا حبیبی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، ۱۳۹۴ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
  8. شرط اسقاط یا تحدید مسئولیت در اسناد تجاری (برات، سفته، چک)، داود یعقوبی مهاری، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۹۱ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید