۳۸۸
ویرایش
Hamzeahmadi (بحث | مشارکتها) |
Hamzeahmadi (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
*روایاتی که فقط ظهور در حرمت تصاویر موجودات جاندار دارند؛ چه مجسمه باشد و چه مجسمه نباشد. مانند روایت صدوق به نقل از امام صادق(ع) که پیامبر(ص) از مجسمهسازی و همچنین نقاشی کردن حیوان بر انگشتر نهی میکرده است.<ref>روحانی، فقه الصادق، ۱۴۱۲ق، ج۱۴، ص۲۲۱؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۷، ص۲۹۷.</ref> | *روایاتی که فقط ظهور در حرمت تصاویر موجودات جاندار دارند؛ چه مجسمه باشد و چه مجسمه نباشد. مانند روایت صدوق به نقل از امام صادق(ع) که پیامبر(ص) از مجسمهسازی و همچنین نقاشی کردن حیوان بر انگشتر نهی میکرده است.<ref>روحانی، فقه الصادق، ۱۴۱۲ق، ج۱۴، ص۲۲۱؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۷، ص۲۹۷.</ref> | ||
*روایاتی که فقط دلالت بر حرمت مجسمهسازی موجودات جاندار دارند. مانند صحیحة محمد بن مسلم از امام صادق(ع) که در آن فقط به ساخت تمثال یا مجسمه موجودات غیر جاندار مانند درخت، خورشید و ماه و موارد شبیه آن، اجازه داده شده است.<ref>روحانی، فقه الصادق، ۱۴۱۲ق، ج۱۴، ص۲۲۱؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۷،ص۲۹۶.</ref> | *روایاتی که فقط دلالت بر حرمت مجسمهسازی موجودات جاندار دارند. مانند صحیحة محمد بن مسلم از امام صادق(ع) که در آن فقط به ساخت تمثال یا مجسمه موجودات غیر جاندار مانند درخت، خورشید و ماه و موارد شبیه آن، اجازه داده شده است.<ref>روحانی، فقه الصادق، ۱۴۱۲ق، ج۱۴، ص۲۲۱؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۷،ص۲۹۶.</ref> | ||
البته سید روح الله خمینی دسته دیگری از روایات را برشمرده است که به جهت تناسب حکم و موضوع بر ساختن بت یا مجسمههایی که برای عبادت به کار میروند، دلالت دارند.<ref>خمینی، المکاسب المحرمه، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۶۹.</ref> مانند روایاتی که مجسمهسازی را از کارهای قبیحی دانسته که برای انجامدهنده آن شدیدترین عذابها در نظر گرفته است.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۱۳، ص۲۱۰.</ref> بنا به نظر خمینی وعدههای عذاب در این روایات به اندازهای شدید است که با صرف مجسمهسازی یا نقاشی مناسبت ندارد و مجسمهسازی از نظر شدت قبح از گناهان کبیرهای نظیر کشتن انسان به ناحق و لواط و... بالاتر نیست، بنابراین به نظر میرسد، منظور از مجسمهسازی در این دسته روایات، مجسمههایی است که به عنوان بت برای پرستش استفاده میشوند.<ref>خمینی، المکاسب المحرمه، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۶۹.</ref> | |||
====اجماع==== | ====اجماع==== | ||
به گفته حسینعلی منتظری اولین کسی که برای این مسئله ادعای اجماع کرده، محقق کرکی<ref>کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۲۳.</ref> بوده و از میان فقهای متقدم کسی بر این مسئله ادعای اجماع نکرده است.<ref>منتظری، دراسات فی المکاسب المحرمه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۵۵۷.</ref> | به گفته حسینعلی منتظری اولین کسی که برای این مسئله ادعای اجماع کرده، محقق کرکی<ref>کرکی، جامع المقاصد، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۲۳.</ref> بوده و از میان فقهای متقدم کسی بر این مسئله ادعای اجماع نکرده است.<ref>منتظری، دراسات فی المکاسب المحرمه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۵۵۷.</ref> | ||
البته اجماع مذکور از سوی فقیهانی چون: سید تقی طباطبایی قمی و منتظری مورد انتقاد واقع شده است. آنها این اجماع را مدرکی و یا محتمل المدرک دانسته و بر این نظرند که محتمل است مدرک فتوای فقها در مسئله حرمت مجسمهسازی، روایات زیادی باشد که از طریق شیعه و سنی وارد شده است و بنابراین اجماع به عنوان دلیل مستقلی برای این مسئله محسوب نمیشود.<ref>منتظری، دراسات فی المکاسب المحرمه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۵۶۹؛ طباطبایی قمی، عمده المطالب فی التعلیق علی المکاسب، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۱۶۷.</ref> | البته اجماع مذکور از سوی فقیهانی چون: سید تقی طباطبایی قمی و منتظری مورد انتقاد واقع شده است. آنها این اجماع را مدرکی و یا محتمل المدرک دانسته و بر این نظرند که محتمل است مدرک فتوای فقها در مسئله حرمت مجسمهسازی، روایات زیادی باشد که از طریق شیعه و سنی وارد شده است و بنابراین اجماع به عنوان دلیل مستقلی برای این مسئله محسوب نمیشود.<ref>منتظری، دراسات فی المکاسب المحرمه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۵۶۹؛ طباطبایی قمی، عمده المطالب فی التعلیق علی المکاسب، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۱۶۷.</ref> | ||
===ملاکات حکم حرمت مجسمهسازی=== | ===ملاکات حکم حرمت مجسمهسازی=== | ||
برخی فقها با بررسی روایات، برای حرمت مجسمهسازی به مسئله ملاک و فلسفه حکم اشاره کردهاند. به عنوان نمونه: شیخ انصاری به برخی مواردی که حرمت مجسمهسازی به آنها مشروط شده، اشاره کرده است: | برخی فقها با بررسی روایات، برای حرمت مجسمهسازی به مسئله ملاک و فلسفه حکم اشاره کردهاند. به عنوان نمونه: شیخ انصاری به برخی مواردی که حرمت مجسمهسازی به آنها مشروط شده، اشاره کرده است: |
ویرایش