۳۸۸
ویرایش
Hamzeahmadi (بحث | مشارکتها) |
Hamzeahmadi (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
۲-بنا به نظر سید روح الله خمینی اگر مجسمه به وسیله دستگاه ساخته شود حرام نیست؛ زیرا ادله حرمت مجسمهسازی فقط شامل مواردی میشود که شخص مباشرتاً و با دست خود به مجسمهسازی اقدام نماید.<ref>خمینی، المکاسب المحرمة، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۷۷.</ref> | ۲-بنا به نظر سید روح الله خمینی اگر مجسمه به وسیله دستگاه ساخته شود حرام نیست؛ زیرا ادله حرمت مجسمهسازی فقط شامل مواردی میشود که شخص مباشرتاً و با دست خود به مجسمهسازی اقدام نماید.<ref>خمینی، المکاسب المحرمة، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۱۷۷.</ref> | ||
۳-بنا به نظر فقیهانی چون خویی، صافی گلپایگانی و جعفر سبحانی ساخت مجسمه غیر کامل یا نیمتنه انسان و سایر حیوانات جایز است.<ref>توحیدی تبریزی، مصباح الفقاهة، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۳۶۹؛ صافی گلپایگانی، جامع الاحکام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۰۷؛ یعقوبی اصفهانی، المواهب فی تحریر احکام المکاسب، ص۳۹۹.</ref> البته صافی گلپایگانی ساخت مجسمهای که مشتمل بر اعضای رئیسه مانند سر و صورت و سینه باشد را محل اشکال دانسته و بر این نظر است که ساختن مجسمه دست و پا یا سر و صورت تنها اشکال ندارد. <ref>صافی گلپایگانی، جامع الاحکام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۰۸.</ref> و جعفر سبحانی اگر مجسمهساز از ابتدا نیت کرده باشد که مجسمه نیمتنه یا ناقص بسازد را بدون اشکال دانسته است.<ref>سبحانی، المواهب فی تحریر احکام المکاسب، ص۳۹۹.</ref> به گفته آیت الله خویی دلیل این حکم آن است که مرجع در تشخیصِ تحقق مجسمه انسان یا حیوان در خارج، صدق عرفی است و عرف فقط پیکرهای که تام الاعضاء باشد را مجسمه انسان یا حیوان تلقی میکند؛ بنابراین ادله حرمت مجسمهسازی فقط مجسمهای را که عرفاً تام الاعضاء و جوارح باشد را شامل میشود.<ref>توحیدی تبریزی، مصباح الفقاهة، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۳۶۹.</ref> | ۳-بنا به نظر فقیهانی چون خویی، صافی گلپایگانی و جعفر سبحانی ساخت مجسمه غیر کامل یا نیمتنه انسان و سایر حیوانات جایز است.<ref>توحیدی تبریزی، مصباح الفقاهة، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۳۶۹؛ صافی گلپایگانی، جامع الاحکام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۰۷؛ یعقوبی اصفهانی، المواهب فی تحریر احکام المکاسب، ص۳۹۹.</ref> البته صافی گلپایگانی ساخت مجسمهای که مشتمل بر اعضای رئیسه مانند سر و صورت و سینه باشد را محل اشکال دانسته و بر این نظر است که ساختن مجسمه دست و پا یا سر و صورت تنها اشکال ندارد. <ref>صافی گلپایگانی، جامع الاحکام، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۰۸.</ref> و جعفر سبحانی اگر مجسمهساز از ابتدا نیت کرده باشد که مجسمه نیمتنه یا ناقص بسازد را بدون اشکال دانسته است.<ref>سبحانی، المواهب فی تحریر احکام المکاسب، ص۳۹۹.</ref> به گفته آیت الله خویی دلیل این حکم آن است که مرجع در تشخیصِ تحقق مجسمه انسان یا حیوان در خارج، صدق عرفی است و عرف فقط پیکرهای که تام الاعضاء باشد را مجسمه انسان یا حیوان تلقی میکند؛ بنابراین ادله حرمت مجسمهسازی فقط مجسمهای را که عرفاً تام الاعضاء و جوارح باشد را شامل میشود.<ref>توحیدی تبریزی، مصباح الفقاهة، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۳۶۹.</ref> | ||
*'''قائلین به جواز:''' برخی از فقها ساختن مجسمه به طور کلی، حتی مجسمه موجودات جاندار (ذی روح) (مشروط به آن که برای غیر پرستش باشد) را جایز دانستهاند. دیدگاه آنها به شرح زیر است: | *'''قائلین به جواز:''' برخی از فقها ساختن مجسمه به طور کلی، حتی مجسمه موجودات جاندار (ذی روح) (مشروط به آن که برای غیر پرستش باشد) را جایز دانستهاند. دیدگاه آنها به شرح زیر است: | ||
*بنا به نظر شیخ جواد تبریزی ساختن مجسمه موجودات جاندار و غیر جاندار جایز است، اگر چه احتیاط مستحب در ترک آن است.<ref>تبریزی، توضیح المسائل، ۱۳۸۲ش، ص۳۵۸.</ref> | |||
*به گفته حسینعلی منتظری نهی از مجسمهسازی و نظایر آن در روایات به این علت بوده است که در آن زمانها برای پرستش غیر خدا و شریک قرار دادن برای او ساخته میشده است؛ بنابراین چنانچه بدین منظور ساخته نشود و فقط جنبه هنری و فرهنگی داشته باشد، اشکال ندارد و در حقیقت از مواردی است که موضوع حکم به کلی تغییر یافته است.<ref>منتظری، رساله استفتائات، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۳۲۵.</ref> | |||
*سیدعلی خامنهای نیز ساخت مجسمه موجودات جاندار را بدون اشکال دانسته و بر این نظر است که خرید و فروش و نگهداری و حتی ارائه آنها در نمایشگاه نیز اشکال ندارد.<ref>خامنهای، رساله اجوبة الاستفتائات، ۱۳۸۸ش، ص۴۰۵.</ref> | |||
*محمدابراهیم جناتی مجسمهسازی را از فنون و هنرهای ارزشمند دانسته و بر این نظر است: امروزه مجسمهسازی در جمهوری اسلامی ایران که هیچگونه انگیزه ناپسند و شرکآلود در آن وجود ندارد به عنوان یک هنر گرانقدر، عملی جایز به شمار میرود.<ref>جناتی، «نظریه اجتهاد تفریعی و تطبیقی»، ص۳۸.</ref> | |||
*بنا به فتوای یوسف صانعی مجسمهسازی فینفسه مانعی ندارد و اگر برای اغراض عقلایی باشد، عملی جایز است.<ref>[http://saanei.org/index.php?view=01,02,48,157,0 «مجسمه سازی و هنرهای تجسمی»، پایگاه اطلاعرسانی آیت الله العظمی صانعی.]</ref> | |||
*بنا به دیدگاه محمدجواد مَغنیّه اگر مجسمهسازی برای اهداف نامشروعی نظیر تقرب جستن به خدا مانند بتها، تشبه به خالق و رقابت با او در خلقتش و یا هر چیزی که موجب افتادن در شرک نباشد و صرفا به خاطر اغراض عقلایی مانند هنر و زیبایی، گرامیداشت و یا اشاره به شکوه و بزرگداشت تمدنها و تاریخ آنها باشد، اشکالی ندارد.<ref>مغنیه، فلسفات اسلامیه، ۱۹۹۳م، ص۹۲۱.</ref> او همچنین معتقد است که فتوای به حرمت مجسمهسازی هیچ مدرک و مستندی جز احتیاط و بیم از گرفتار شدن در دام شرک ندارد.<ref>مغنیه، فلسفات اسلامیه، ۱۹۹۳م، ص۹۲۱.</ref> | |||
===نگهداری و خرید و فروش مجسمه=== | ===نگهداری و خرید و فروش مجسمه=== |
ویرایش