فسخ نکاح با عیوب قابل درمان از مسائلی است که با پیشرفت علم پزشکی و امکان درمان برخی بیماری‌ها مورد بحث و بررسی پژوهشگران فقه معاصر قرار گرفته است. از نگاه فقهی وجود برخی عیوب در یکی از زوجین، خیار فسخ نکاح را برای زوج دیگر ایجاد می‌کند. امروزه با پیشرفت علم پزشکی این عیوب قابل درمان است.

آخرین ویرایش: ۱۴۰۲/۲/۱۶

همه منابع مطالعاتی

با توجه تغییر موضوع و قابلیت درمان برخی بیماری‌ها که سابقا لاعلاج بوده، سؤالاتی در فقه معاصر مطرح است:آیا همچنان وجود این بیماری‌ها حق فسخ نکاح را به دنبال دارد؟ آیا پس از درمان عیب یا بیماری، حق فسخی که قبل از درمان به وجود آمده بود، از بین می‌رود؟ آیا مفاد ادله‌ای که وجود برخی عیوب را موجب حق فسخ نکاح می‌داند، شامل فرض قابل درمان بودن عیوب نیز می‌شود یا اساسا به لحاظ دِلالی از بیماری‌ها و عیوب قابل درمان انصراف دارد؟

برخی از فقها متناسب با تحولات صورت گرفته در زمینه درمان بیماری‌ها، در ثبوت حق فسخ نکاح تردید کرده و حکم به عدم حق فسخ نکاح کرده‌اند؛ در مقابل، برخی از پژوهشگران معتقدند امکان درمان عیوب و بیماری‌ها، حق فسخ نکاح را از بین نمی‌برد. منابع ذیل در پاسخ به این مسئله جمع‌آوری شده است.

کتاب‌ها

عربی

  1. أثر التقنیة الحدیثة فی الخلاف الفقهی، هشام بن عبد الملك بن عبد الله بن محمد آل الشیخ، اصل کتاب رساله دکتری بوده است که در سال ۲۰۰۶ منتشر شده است و در سال ۲۰۱۶ تکمیل شده است، مکتبة الرشد، ۲۰۰۸م. کتاب را از اینجا بخوانید
  2. المسائل الطبیة المستجدة فی ضوء الشریعة الإسلامیة، محمد بن عبد الجواد حجازی النتشة، مجلة الحکمة، ۲۰۰۱م.

مقاله‌ها

فارسی

  1. بررسی تطبیقی فسخ نکاح در فقه، قانون، رویه قضائی، امیررضا دهقانی نیا و محمدحسین بیاتی، فصنلمه جامعه شناسی سیاسی ایران، شماره ۲۸، بهمن ۱۴۰۱ش. مقاله را از اینجا بخوانید
  2. قابلیت درمان عیوب در اعمال حق فسخ نکاح از منظر فقه امامیه و حقوق موضوعه با تاکید بر درمان، محمد تقی‌پور، دومین کنفرانس بین‌المللی مطالعات اجتماعی، حقوق و فرهنگ عامه، ۱۳۹۹ش. اطلاعات مقاله
  3. تاثير درمان عيوب بر حق فسخ نکاح، پژمان برزعلی، سید عبدالمطلب احمدزاده بزاز، فقه پزشکی، شماره ۳۰-۳۱، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید
  4. حکم معالجه عیوب نکاح و تأثیر آن در اسقاط حق فسخ و صیانت خانواده، عبد‌الجبار زرگوش‌نسب، مطالعات اسلامی در حوزه سلامت، شماره۲، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید
  5. تأثیر درمان عیوب نکاح بر حق فسخ، علیرضا پوراسماعیلی و زهرا کرامتی‌تبار، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۴۰، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید
  6. حقوق بيماران زن در چالش با حق انحلال ازدواج از سوی مرد، محمدتقی رفیعی، فصلنامه حقوق پرشکی، شماره ۱۳، ۱۳۸۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید
  7. فسخ نکاح در عیوب قابل درمان: پژوهشی در فقه شیعه و فقه اهل‌سنت، حمید فرجی، پزشکی قانونی ایران، شماره ۲۱، ۱۳۷۹ش. مقابه را از اینجا بخوانید

عربی

  1. أثر التدخل الطبی فی ثبوت خیار التفریق بالعیوب الطبیة، نذیر محمد الطیب أوهاب، مجلة الصراط، عدد ۲۴، ۲۰۱۱م. مقاله را از اینجا بخوانید

پایان‌نامه‌ها

فارسی

  1. امکان فسخ نکاح در عيوب قابل درمان، ابراهيم عبدي نژاد، سطح ۳ حوزه، پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی، ۱۳۹۸ش. اطلاعات پایان‌نامه
  2. اثر حقوقی عیوب مستحدثه بر نکاح، امیر یوسف پناه درآبادی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۷ش. اطلاعات پایان‌نامه
  3. تاثیر دو عنصر زمان و مکان در علل فسخ نکاح، قاسم بهادری، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۶ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
  4. تأثیر درمان عیوب نکاح بر حق فسخ از دیدگاه مذهب امامیه و حنفیه، محمد کدوری، کارشناسی ارشد، دانشگاه اردکان، ۱۳۹۵ش. اطلاعات پایان‌نامه
  5. تاثیر پیشرفت علوم پزشکی در رفع موجبات فسخ نکاح، حسنا قاسملو، کارشناسی ارشد، دانشکده اصول دین، ۱۳۹۴ش. اطلاعات پایان‌نامه

عربی

  1. أثر المستجدات الطبية على حق المرأة فى طلب الفرقة للعيوب التناسلية، عمرو حامد فتوح السبحى، کارشناسی ارشد، جامعة الأزهر، کلیة الشریعة و القانون، پایان‌نامه را از اینجا بخوانید