هیپنوتیزم (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
[[هیپنوتیزم]] یا خواب مغناطیسی، فرایندی روانشناختی است که از طریق آن می‌توان به‌طور ناخودآگاه و به کمک تلقین، تغییرات محدودی در روان فرد ایجاد نمود. در این روش، هوشیاری فرد محدود می‌شود و ممکن است گفتار یا رفتار خاصی را بدون اراده و تحت تأثیر درمانگر انجام دهد؛ از این رو هیپنوتیزم را نوعی خواب مصنوعی یا مغناطیسی دانسته‌اند. هیپتوتیزم در زبان عربی با عنوان «التنویم المغناطیسی» نام‌گذاری شده است. بیشتر مراجع تقلید هیپنوتیزم را به شرط رضایت فرد و وجود اغراض عقلایی و درمانی و عدم مفسده‌ مانند افشا سر یا ضرر جسمی و روانی، جایز دانسته‌اند. از میان مراجع تقلید معاصر، [[ناصر مکارم شیرازی]] هیپنوتیزم با هدف کشف امور پنهانی را حرام دانسته است. همچنین بنابر نظر [[سید محمدرضا گلپایگانی]] هیپنوتیزم تنها در صورتی که درمان بیمار منحصر در آن باشد جایز است.
[[هیپنوتیزم]] یا خواب مغناطیسی، فرایندی روانشناختی است که از طریق آن می‌توان به‌طور ناخودآگاه و به کمک تلقین، تغییرات محدودی در روان فرد ایجاد نمود. در این روش، هوشیاری فرد محدود می‌شود و ممکن است گفتار یا رفتار خاصی را بدون اراده و تحت تأثیر درمانگر انجام دهد؛ از این رو هیپنوتیزم را نوعی خواب مصنوعی یا مغناطیسی دانسته‌اند. هیپتوتیزم در زبان عربی با عنوان «التنویم المغناطیسی» نام‌گذاری شده است. بیشتر مراجع تقلید هیپنوتیزم را به شرط رضایت فرد و وجود اغراض عقلایی و درمانی و عدم مفسده‌ مانند افشا سر یا ضرر جسمی و روانی، جایز دانسته‌اند. از میان مراجع تقلید معاصر، [[ناصر مکارم شیرازی]] هیپنوتیزم با هدف کشف امور پنهانی را حرام دانسته است. همچنین بنابر نظر [[سید محمدرضا گلپایگانی]] هیپنوتیزم تنها در صورتی که درمان بیمار منحصر در آن باشد جایز است.


در فقه معاصر پرسش‌هایی دربارهٔ هیپنوتیزم مطرح شده است: با توجه به کنترل هوشیاری و اراده فرد، آیا هیپنوتیزم جایز است؟ با توجه به شباهت‌های این روش با خواب طبیعی، مسئولیت رفتارهای فرد در وضعیت هیپنوتیزم به عهده کیست؟ به لحاظ موضوعی چه رابطه‌ای میان سحر و هیپنوتیزم برقرار است؟ آیا رابطه سببیت میان درمانگر و رفتارهای فرد وجود دارد؟ اگر فرد تحت تأثیر هیپنوتیزم مرتکب قتل شود آیا می‌توان سبب را درمانگر و مباشر را خود فرد دانست؟ آیا گفته‌های فرد در وضعیت هیپنوتیزم از اعتبار حقوقی برخوردار است؟ اگر در این حالت فرد نسبت به خود اقرار نماید یا دربارهٔ چیزی شهادت دهد، آیا اقرار یا شهادت وی معتبر است؟ اگر در فرایند هیپنوتیزم افشا سر، توهین یا هتک حرمت رخ دهد، مسئولیت کیفری آن به عهده درمانگر است؟ با توجه به آنکه این روش می‌تواند تغییراتی در باورهای فرد ایجاد کند آیا تلقین باورهای کاذب جایز است؟
در فقه معاصر پرسش‌هایی دربارهٔ هیپنوتیزم مطرح شده است: با توجه به کنترل هوشیاری و اراده فرد توسط دیگری در فرآیند هیپنوتیزم، آیا هیپنوتیزم جایز است؟ با توجه به شباهت‌های این روش با خواب طبیعی، مسئولیت رفتارهای فرد در وضعیت هیپنوتیزم به‌عهده کیست؟ به لحاظ موضوعی چه رابطه‌ای میان سحر و هیپنوتیزم برقرار است؟ آیا رابطه سببیت میان درمانگر و رفتارهای فرد وجود دارد؟ اگر فرد تحت تأثیر هیپنوتیزم مرتکب قتل شود آیا می‌توان سبب را درمانگر و مباشر را خود فرد دانست؟ آیا گفته‌های فرد در وضعیت هیپنوتیزم از اعتبار حقوقی برخوردار است؟ اگر در این حالت فرد نسبت به خود اقرار نماید یا دربارهٔ چیزی شهادت دهد، آیا اقرار یا شهادت وی معتبر است؟ اگر در فرایند هیپنوتیزم افشا سر، توهین یا هتک حرمت رخ دهد، مسئولیت کیفری آن به عهده درمانگر است؟ با توجه به آنکه این روش می‌تواند تغییراتی در باورهای فرد ایجاد کند آیا تلقین باورهای کاذب جایز است؟


== کتاب‌ها ==
== کتاب‌ها ==
خط ۲۳: خط ۲۳:


=== عربی ===
=== عربی ===
# الأحكام الفقهية المتعلقة بالتنويم المغناطيسي في الأحوال الشخصية، أماني بنت صالح بن جابر الشمراني، مجلة البحوث الإسلامية (مصر)، شماره ۱۰۴، ۲۰۲۳م.
# مدی مشروعیة التنویم المغنطیسی کأحد الأدلة الجنائیة، أحمد حامد أبوسن، مجلة الشریعة والدراسات الإسلامیة، العدد ۱۷، ۲۰۱۱م. [http://dspace.iua.edu.sd/bitstream/123456789/375/1/مدى%20مشروعية%20التنويم%20المغنطيسي%20كأحد%20الأدلة%20الجنائية5.pdf مقاله را اینجا ببینید]
# مدی مشروعیة التنویم المغنطیسی کأحد الأدلة الجنائیة، أحمد حامد أبوسن، مجلة الشریعة والدراسات الإسلامیة، العدد ۱۷، ۲۰۱۱م. [http://dspace.iua.edu.sd/bitstream/123456789/375/1/مدى%20مشروعية%20التنويم%20المغنطيسي%20كأحد%20الأدلة%20الجنائية5.pdf مقاله را اینجا ببینید]
== پایان‌نامه‌ها ==
== پایان‌نامه‌ها ==
خط ۲۹: خط ۳۰:
# حکم فقهی احضار ارواح استخدام جن و هیپنوتیزم، محمد بهزادی، پایان‌نامه سطح سه، پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی، قم، ۱۳۹۶ش. [http://dl.islamicdoc.com/faces/search/bibliographic/biblioFullView.jspx?_afPfm=1cb2n4m22l اطلاعات پایان‌نامه]
# حکم فقهی احضار ارواح استخدام جن و هیپنوتیزم، محمد بهزادی، پایان‌نامه سطح سه، پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی، قم، ۱۳۹۶ش. [http://dl.islamicdoc.com/faces/search/bibliographic/biblioFullView.jspx?_afPfm=1cb2n4m22l اطلاعات پایان‌نامه]
# تبیین فقهی حقوقی جایگاه خواب مغناطیسی در اثبات دعوا، مهدیه دارای‌باف، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شاهد، ۱۳۹۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/fd998a96f715715cf6753ad716864a04 پایان‌نامه را اینجا ببینید]
# تبیین فقهی حقوقی جایگاه خواب مغناطیسی در اثبات دعوا، مهدیه دارای‌باف، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شاهد، ۱۳۹۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/fd998a96f715715cf6753ad716864a04 پایان‌نامه را اینجا ببینید]
# بررسی مبانی فقهی و حقوقی استفاده از هیپنوتیزم، سید رضا اسدی وانانی، رساله دکتری، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/012ed9b42af9e899cc1e84f20aeab668 اطلاعات رساله  را از اینجا ببینید]


== منابع دیگر ==
== منابع دیگر ==
خط ۳۵: خط ۳۷:
# حکم شرعی هیپنوتیزم، استفتائات ناصر مکارم شیرازی، [https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=46455&mid=259557 متن پرسش و پاسخ را اینجا ببینید]
# حکم شرعی هیپنوتیزم، استفتائات ناصر مکارم شیرازی، [https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=46455&mid=259557 متن پرسش و پاسخ را اینجا ببینید]


[[رده:نقص منابع عربی]]
[[رده:منابع مطالعاتی فقه پزشکی]]
[[رده:منابع مطالعاتی فقه پزشکی]]
[[رده:بروزرسانی ۱۴۰۲]]
۵٬۰۴۳

ویرایش