هیئت منصفه (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

هیئت منصفه (منابع مطالعاتی) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۷ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۲

۴٬۳۳۴ بایت اضافه‌شده ، ۷ مه

جز

removed Category:شناسه ناقص using HotCat

Salehi

مدیران

۵٬۰۵۰

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{منابع مطالعاتی}}
-[[هیئت منصفه]] از جمله مسائلی است که مورد بررسی حقوقدانان و فقیهان معاصر بوده است. پرسش اصلی فقیهان معاصر درباره هیئت منصفه - در کنار مسئله [[قضاوت شورایی]] - این است که آیا این نوع نظام‌های قضاوت دارای مستنبَط شرعی هستند یا نه. همچنین برخی پژوهشگران به بررسی تأثیر قضاوت هیئت منصفه بر عدالت قضایی پرداخته‌اند.
+[[هیئت منصفه]] از نهادهای حقوقی است که به دنبال مشارکت مردم در فرآیند دادرسی است. نهاد هیئت منصفه اگرچه قدمتی طولانی در حقوق غرب دارد؛ ولی در حقوق ایران نهادی نوین محسوب می‌شود. این نهاد در حقوق ایران بیشتر در جرایم سیاسی و مطبوعاتی مورد توجه قرار گرفته است. هدف از تشکیل نهاد هیئت منصفه، دموکراتیزه کردن فرآیند دادرسی، تضمین استقلال و بی‌طرفی نهاد رسیدگی‌کننده و عادلانه و منصفانه کردن قضاوت است.
+انتخاب مردمی اعضای هیات منصفه، توجه قاضی به رای آنها، تخصص قضایی نداشتن اعضای هیئت منصفه و دخالت نکردن اعضای این هیات در قضاوت، از جمله شروطی است که با توجه به تحولاتی که در ماهیت این نهاد پدید آمده است، امروز باید رعایت گردد.
+به گفته برخی پژوهشگران فقهی، به دلیل جدید بودن نهاد هیئت منصفه در حقوق ایران و روشن نشدن مبانی فقهی‌اش، این نهاد هنوز جایگاه واقعی خود را بازنیافته است؛ به‌همین‌دلیل چند پرسش اصلی پیش روی فقیهان درباره هیئت منصفه مطرح می‌شود که پاسخ به آنها در تبیین جایگاه این نهاد موثر است. این پرسش‌ها از این قرار است: ماهیت نهاد هیئت منصفه با توجه به خاستگاه آن چقدر با مبانی حقوق اسلامی سازگار است؟ با چه مبنای شرعی می‌توان به توجیه آن پرداخت؟ نهاد رسیدگی‌کننده به دعوای حقوقی تا چه حد ملزم به تبعیت از رأی هیئت منصفه به‌ویژه در جرائم مطبوعاتی است؟‌ در موارد تعارض رأی قاضی با رأی هیئت منصفه، این نهاد چقدر دارای اختیار است؟ این نهاد تا چه حد می‌تواند بر قضاوت عادلانه تأثیر داشته باشد؟
 == کتاب‌ها ==
 === فارسی ===
+# دادرسی مشارکتی: هیات منصفه از نظر تا عمل با نگاهی به اصل ۱۶۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، سید مصطفی شریعتی، مشهد، نشر ضریح آفتاب، ۱۴۰۱ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/01/14010303057.pdf لینک صفحات ابتدایی کتاب]
 # جایگاه هیات منصفه در دادرسی جرائم مطبوعاتی، امیر نوایی لواسانی، تهران، ندای کارآفرین، ۱۳۹۷ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/97/97626080.pdf لینک صفحات ابتدایی کتاب]
 # آشنایی با نهاد هیأت منصفه وظایف و اختیارات آن، معاونت آموزش قوه قضائیه، تهران، ناشر شرکت انتشارات کیهان، ۱۳۸۹ش.[https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/89/89719054.pdf لینک صفحات ابتدایی کتاب]
@@ خط ۱۰: / خط ۱۵: @@
 ===فارسی===
 # تحلیل الزام آور بودن یا نبودن تبعیت از رای هیات منصفه در رسیدگی به جرایم مطبوعاتی، محمدرضا حکاک‌زاده و سمیه رحیم‌نیا، فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره ۹، شماره ۳، ۱۴۰۲ش. [https://irijournals.ir/journals/05-Political-sciences/v9-i3-autumn02/paper20.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
-# مطالعه تطبیقی هیأت منصفه در حقوق ایران و انگلیس در پرتو نظریه جریانهای چندگانه، محمدخلیل صالحی و محمدعلی حاجی ده‌آبادی و محمدرضا اسدی، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، شماره ۳۷، ۱۴۰۲ش. [https://csiw.qom.ac.ir/article_2539_4823bc030b0642ae77c4b2a63f16ced5.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
+# مطالعه تطبیقی هیأت منصفه در حقوق ایران و انگلیس در پرتو نظریه جریان‌های چندگانه، محمدخلیل صالحی و محمدعلی حاجی ده‌آبادی و محمدرضا اسدی، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، شماره ۳۷، ۱۴۰۲ش. [https://csiw.qom.ac.ir/article_2539_4823bc030b0642ae77c4b2a63f16ced5.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
+# نقش هیئت منصفه در تضمین دادرسی منصفانه، فاطمه نوری رومنان و هیبت‌الله نژندی منش و صادق اسماعیلی، فصلنامه دانش انتظامی سمنان، شماره ۴۳، ۱۴۰۱ش. [http://semnan.jrl.police.ir/article_99449_2671424ea045eb7bcb22fe0ed6c10888.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
 # نهاد ناظر، برآیند بهبود یافته هیأت منصفه در ساختار قضای اسلامی، سید حسن داودالموسوی و سید محمدحسن طاهایی، فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شماره ۲۵، ۱۴۰۰ش. [https://feqh.semnan.ac.ir/article_5873_6d93fe5a71368076d5984b8a137222fc.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
-# تبعیت دادگاه رسیدگی کننده به جرایم مطبوعاتی از نظر هیئت منصفه، میثم تارم و فرزانه مددی زاده، فصلنامه حقوق و فقه تربیت و کودک، شماره ۵، ۱۴۰۰ش. [https://www.jaml.ir/article_244694_d1b0b8ffeb5cbf66465bd968a4cf7f0e.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
+# تبعیت دادگاه رسیدگی‌کننده به جرایم مطبوعاتی از نظر هیئت منصفه، میثم تارم و فرزانه مددی زاده، فصلنامه حقوق و فقه تربیت و کودک، شماره ۵، ۱۴۰۰ش. [https://www.jaml.ir/article_244694_d1b0b8ffeb5cbf66465bd968a4cf7f0e.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
-# بررسی تطبیقی حدود و اختیارات هیأت منصفه در حقوق ایران و انگلستان، حسن نورمحمدی و وحید بازوند، مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس بین المللی و ملی مطالعات مدیریت، حسابداری و حقوق، ۱۴۰۰ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1788843 مقاله را از اینجا ببینید]
+# بررسی تطبیقی حدود و اختیارات هیأت منصفه در حقوق ایران و انگلستان، حسن نورمحمدی و وحید بازوند، مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس بین‌المللی و ملی مطالعات مدیریت، حسابداری و حقوق، ۱۴۰۰ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1788843 مقاله را از اینجا ببینید]
-# بررسی حقوقی هیات منصفه در نظام اسلامی، احمد عمادی و علی دیندارلو و محمدمهدی عمادی، مجموعه مقالات سومین کنفرانس بین المللی و ملی مطالعات مدیریت، حسابداری و حقوق، ۱۳۹۹ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1802287/ مقاله را از اینجا ببینید]
+# بررسی حقوقی هیات منصفه در نظام اسلامی، احمد عمادی و علی دیندارلو و محمدمهدی عمادی، مجموعه مقالات سومین کنفرانس بین‌المللی و ملی مطالعات مدیریت، حسابداری و حقوق، ۱۳۹۹ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1802287/ مقاله را از اینجا ببینید]
 # مطالعۀ تطبیقی جایگاه هیأت منصفه در حقوق ایران و سایر کشورها، علی مشهدی و اسماعیل انصاری و مجید قورچی بیگی، فصلنامه اطلاع‌رسانی حقوقی، بی‌تا. [http://catch.lri.ir/downloads/books/nashrye-ha/nashrye-n.21-22/002.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
 # کارکردها و قلمرو مشارکت مردم و سازمان‌های مردم نهاد در فرایند دادرسی کیفری با نگاهی به فقه امامیه، روزبه اصغری، حسن حاجی‌تبار فیروزجائی، ابوالحسن شاکری، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۶۶، زمستان ۱۴۰۰ش. [https://ijrj.babol.iau.ir/article_689972_7e74579002228d7947b73927403acbb2.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
 # نارسائی‌های تقنینی هیات منصفه‌ی کارآمد در نظام حقوقی ایران، محسن شریفی، فصلنامه مجلس و راهبرد، شماره ۱۰۰، ۱۳۹۸ش. [https://nashr.majles.ir/article_342_068f1741e34270968b20996c255daef3.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
 # هیئت منصفه در دعاوی حقوقی، ناهید صفری و پرویز دهقانی، فصلنامه مطالعات تطبیقی حقوق معاصر، شماره ۱۸، ۱۳۹۸ش. [https://law.tabrizu.ac.ir/article_9671_0bee8afddebb9f7c9bd319082526d8d1.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
+# هیات منصفه ایرانی؛ از هندسه اقتباس در مشروطیت تا هنر استحاله در جمهوری اسلامی، قدرت‌الله رحمانی، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، شماره ۶۲، ۱۳۹۸ش.[https://qjpl.atu.ac.ir/article_9975_c50019281336a870bb404655c29f2813.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
 # بررسی نقش هیئت منصفه در محاکمات و جرایم مطبوعاتی، وحید پورزین‌العابدین، ماهنامه دادرسی، شماره ۱۱۰، ۱۳۹۴ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1370421 مقاله را از اینجا ببینید]
 # سیر تطور جایگاه حقوقی ـ فرهنگی هیئت منصفه در جرائم مطبوعاتی در حقوق ایران، زهرا علی‏‌بخشی و بهزاد رضوی‌فرد، فصلنامه مطالعات فرهنگ ارتباطات، شماره ۴۸، ۱۳۹۰ش. [https://www.jccs.ir/article_3388_f20f66f436df2d743c7d0e2b9d827f8d.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
@@ خط ۲۹: / خط ۳۶: @@
 ===عربی===
-# نظام المحلفین الشعبین فی تشکیلة محکمة الجنایات بین التأیید والمعارضة، مصطفی بن جلول، المجلة الأکادیمیة للبحوث القانونیة والسیاسیة (الجزائر)، جلد۴، شماره۱، ۲۰۲۰م.
+# نظام هيئة المحلّفين: الجذور التاريخية والإسلامية، الطبيعة القانونية، والتطبيقات المعاصرة في بريطانيا والولايات المتحدة الأمريكية، أحمد سليمان العتيبي، مجلة کلیة القانون الکویتیة العالمیة، سال ۱۰، شماره ۱۱، ۲۰۲۱م. [https://journal.kilaw.edu.kw/wp-content/uploads/2022/12/17-82-Dr.-Ahmad-S.-AlOtaibi.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
+# نظام المحلفین الشعبین فی تشکیلة محکمة الجنایات بین التأیید والمعارضة، مصطفی بن جلول و الطيب قديري، المجلة الأکادیمیة للبحوث القانونیة والسیاسیة (الجزائر)، جلد۴، شماره۱، ۲۰۲۰م. [https://www.asjp.cerist.dz/en/article/112892 مقاله را از اینجا ببینید]
 ==پایان‌نامه‌ها==
@@ خط ۳۸: / خط ۴۶: @@
 # تحلیل مبانی فقهی و حقوقی هیئت منصفه، علی نوریان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه تهران، ۱۳۷۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir//#/search?keywords=تحلیل%20مبانی%20فقهی%20و%20حقوقی%20هیات%20منصفه&basicscope=1 پایان‌نامه را اینجا ببینید]
 ===عربی===
-# نظام المحلفین دراسة مقارنة، ممدوح محمد السید فاید بدر، پایان‌نامه دکتری، کلیة الحقوق، جامعة عین شمس، ۲۰۰۳م. [http://db4.eulc.edu.eg/eulc_v5/Libraries/Thesis/BrowseThesisPages.aspx?fn=PublicDrawThesis&BibID=3204511 پایان‌نامه را اینجا ببینید]
+# نظام المحلفین دراسة مقارنة، ممدوح محمد السید فاید بدر، رساله دکتری، کلیة الحقوق، جامعة عین شمس، ۲۰۰۳م. [http://db4.eulc.edu.eg/eulc_v5/Libraries/Thesis/BrowseThesisPages.aspx?fn=PublicDrawThesis&BibID=3204511 پایان‌نامه را اینجا ببینید]
 ==سایر منابع==
-# شهید بهشتی، هیئت منصفه را برخلاف اسلام نمی‌دانست؛ بررسی شیوه رسیدگی به جرایم مطبوعاتی در گفتگو با قاضی شهرابی،مصاحبه شونده : حسین شهرابی فراهانی، شهر قانون، شماره ۱۴، تابستان ۱۳۹۴ش.
+# هیئت منصفه در نظام قضایی ایران، حسن رحیمی، یادداشت مندرج در سایت تابناک، تاریخ درج ۱۰ مهر ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.  [https://www.tabnak.ir/fa/news/1196129 یادداشت را از اینجا بخوانید]
+# نظام المحلفين والفرق بين هيئة المحلفين والقاضي، یادداشت اینترنتی، مندرج در سایت law-house، تاریخ درج ۲۳ نوامبر ۲۰۲۳م، تاریخ بازدید ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۳ش. [https://www.law-house.net/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D9%84%D9%81%D9%8A%D9%86/ یادداشت را از اینجا ببینید]
+# شهید بهشتی، هیئت منصفه را برخلاف اسلام نمی‌دانست؛ بررسی شیوه رسیدگی به جرایم مطبوعاتی در گفتگو با قاضی شهرابی، مصاحبه شونده: حسین شهرابی فراهانی، شهر قانون، شماره ۱۴، تابستان ۱۳۹۴ش.
 # هاشم‌زاده هریسی: هیئت منصفه برای نخستین بار در فقه مطرح شده است، نشست «جایگاه هیات منصفه در حقوق اسلام»، انتشار: ۸ آبان ۱۳۹۱ش. [https://www.isna.ir/news/91080805312/هاشم-زاده-هریسی-هیئت-منصفه-برای-نخستین-بار-در-فقه-مطرح-شده-است گزارش را اینجا ببینید.]
 # نشست‌های علمی مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام، قم، مرکز فقهی ائمه اطهار (ع)، ۱۳۹۰. (جلد ۷، بخش اول)
 # بررسی جایگاه یک نهاد نیمه‌قضایی در نظام حقوقی ایران رای هیات منصفه نظر مشورتی یا قاطع دعوا؟ [https://www.zebhi.ir/print.php?ToDo=ShowArticles&AID=13428 متن مصاحبه را اینجا ببینید.]
-[[رده:شناسه ناقص]]
 [[رده:نقص منابع عربی]]
+[[رده:بروزرسانی ۱۴۰۲]]