۵٬۰۵۰
ویرایش
(←عربی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{منابع مطالعاتی}} | {{منابع مطالعاتی}} | ||
[[نظریه نظارت فقیه]] | [[نظریه نظارت فقیه]] از نظریات دولت در فقه شیعه در زمان غیبت است. طبق این نظریه، فقیه صرفا بر اسلامی بودن احکام در حکومت نظارت کند بدون اینکه ولایتی در اعمال قدرت داشته باشد. این نظریه از یک سو در تقابل با نظریه ولایت انتصابی فقیه است و از سوی دیگر با نظریاتی چون [[نظریه وکالت فقیه]] و [[نظریه ولایت انتخابی فقیه]] وجوه اشتراکی دارد. نظریه نظارت فقیه راهکاری برای دخالت دین توسط فقیهان در امور سیاسی یک کشور شناخته میشود. هدف از نظارت فقیه منحرف نشدن جامعه و برنامههای سیاسی و اجتماعی آن از حدود الهی است. | ||
از جمله سوالاتی که درباره نظارت فقیه امکان طرح دارد این است که رابطه نظارت فقیه با شورایی بودن امور مهم که مورد تایید نصوص فقهی و عقل است چیست؟ آیا فقیه صرفا ناظر و اطلاعدهنده اشتباهات است یا حق بهدست گرفتن امور اجرایی و عوض کردن تصمیم سیاستمداران را نیز دارد؟ وظیفه فقیه در صورت مخالف سیاستمداران از تذکر او چیست؟ | از جمله سوالاتی که درباره نظارت فقیه امکان طرح دارد این است که رابطه نظارت فقیه با شورایی بودن امور مهم که مورد تایید نصوص فقهی و عقل است چیست؟ آیا فقیه صرفا ناظر و اطلاعدهنده اشتباهات است یا حق بهدست گرفتن امور اجرایی و عوض کردن تصمیم سیاستمداران را نیز دارد؟ وظیفه فقیه در صورت مخالف سیاستمداران از تذکر او چیست؟ | ||
از فقهای معاصر، [[محمدحسین نائینی]]، [[سید محمدباقر صدر]]، [[سید ابوالقاسم خویی]] و [[حسینعلی منتظری]] در نظریه اخیر خود، موافق این نظریه هستند. برخی از دلائلی که با آن حکم به صحت این نظریه میکنند امور ذیل است: ۱.تمسک به برخی روایات و کنار گذاشتن احادیثی که شان ولایت مطلق را برای فقیه میداند. ۲.تمسک به قدر متیقن در حوزه مسئولیتهای فقیه و ۳. قاعدهای تحت عنوان «اصل عدم نفوذ تصرف کسی در حق دیگری». بر اساس این اصل هر کس خودش بر سرنوشت خود حاکمیت دارد و بدون اذن امام یا شخص ماذون از او کسی حق تصرف در امور دیگری را ندارد. | از فقهای معاصر، [[محمدحسین نائینی]]، [[سید محمدباقر صدر]]، [[سید ابوالقاسم خویی]]، [[مرتضی مطهری]] و [[حسینعلی منتظری]] در نظریه اخیر خود، موافق این نظریه هستند. برخی از دلائلی که با آن حکم به صحت این نظریه میکنند امور ذیل است: ۱.تمسک به برخی روایات و کنار گذاشتن احادیثی که شان ولایت مطلق را برای فقیه میداند. ۲.تمسک به قدر متیقن در حوزه مسئولیتهای فقیه و ۳. قاعدهای تحت عنوان «اصل عدم نفوذ تصرف کسی در حق دیگری». بر اساس این اصل هر کس خودش بر سرنوشت خود حاکمیت دارد و بدون اذن امام یا شخص ماذون از او کسی حق تصرف در امور دیگری را ندارد. | ||
در صفحه ذیل، منابع فقهی این موضوع جمعآوری شده است. | در صفحه ذیل، منابع فقهی این موضوع جمعآوری شده است. | ||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
===عربی=== | ===عربی=== | ||
# محمد باقر الصدر، خلافة الإنسان وشهادة الأنبياء'''،''' تحقيق أحمد ماجد، بيروت، دار المعارف الحكمية، الطبعة الأولى، 2014م. | |||
# نظرية خلافة الانسان في فكر الشهيد محمد باقر الصدر، علي محسن اسماعيل الحلاق، بغداد، بیت الحکمه، ۲۰۱۳م. | # نظرية خلافة الانسان في فكر الشهيد محمد باقر الصدر، علي محسن اسماعيل الحلاق، بغداد، بیت الحکمه، ۲۰۱۳م. | ||
# الاسلام یقود الحیاة، سید محمدباقر صدر، وزارة الارشاد الاسلامی، تهران، ۱۳۹۹ق. [https://bayanbox.ir/download/7649466056390787034/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%DB%8C%D9%82%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%A9.pdf کتاب را از اینجا بخوانید.] | # الاسلام یقود الحیاة، سید محمدباقر صدر، وزارة الارشاد الاسلامی، تهران، ۱۳۹۹ق. [https://bayanbox.ir/download/7649466056390787034/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%DB%8C%D9%82%D9%88%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%A9.pdf کتاب را از اینجا بخوانید.] | ||
# نظريات السلطة في الفكر السياسي الشيعي المعاصر، علی فیاض، بیروت، مركز الحضارة لتنمية الفكر الإسلامي، ۲۰۰۸م. | |||
==مقالهها== | ==مقالهها== | ||
خط ۴۷: | خط ۴۹: | ||
#بازخوانی اندیشه سیاسی شهید صدر، مسعود پورفرد، مجله پگاه حوزه، شماره ۲۰۶، ۱۳۸۶ش. [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/4865/40495 مقاله را از اینجا بخوانید.] | #بازخوانی اندیشه سیاسی شهید صدر، مسعود پورفرد، مجله پگاه حوزه، شماره ۲۰۶، ۱۳۸۶ش. [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/4865/40495 مقاله را از اینجا بخوانید.] | ||
#حکومت اسلامى از نگاه شهید صدر، یعقوبعلی برجی، فصلنامه فرهنگ جهاد، شماره ۳۱، ۱۳۸۲ش. [https://mbsadr.ir/12561/%d8%ad%da%a9%d9%88%d9%85%d8%aa-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d9%86%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%b4%d9%87%db%8c%d8%af-%d8%b5%d8%af%d8%b1-2/ مقاله را از اینجا بخوانید.] | #حکومت اسلامى از نگاه شهید صدر، یعقوبعلی برجی، فصلنامه فرهنگ جهاد، شماره ۳۱، ۱۳۸۲ش. [https://mbsadr.ir/12561/%d8%ad%da%a9%d9%88%d9%85%d8%aa-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d9%86%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%b4%d9%87%db%8c%d8%af-%d8%b5%d8%af%d8%b1-2/ مقاله را از اینجا بخوانید.] | ||
#نظارت یا ولایت فقیه از منظر فقیهان معاصر و امام خمینی، محمدحسن قدردان قراملکی، در کتاب امام خمینی و حکومت اسلامی (پیشینه و دلایل ولایت فقیه)، ۱۳۷۸ش. [http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_121437/ مقاله را از اینجا بخوانید.] | |||
=== عربی === | |||
# الدولة الدینیة عند محمدباقر الصدر، یعقوب علی برجی، ترجمة نظیرة غلاب، مندرج در سایت نصوص معاصرة، تاریخ درج ۲۰۱۷م. [https://nosos.net/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9-%D8%B9%D9%86%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A8%D8%A7%D9%82%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%AF%D8%B1/ مقاله را از اینجا بخوانید] | |||
# (دور الأمة في الدولة الإسلامية) في فكر الشهيد الصدر، جعفر عبدالرزاق، مجلة قضايا إسلامية معاصرة، شماره ۱۲ و ۱۳، ۲۰۰م.[https://mbsadr.ir/ar/2020/10/06/%d8%af%d9%88%d8%b1-%d8%a7%d9%84%d8%a3%d9%85%d8%a9-%d9%81%d9%8a-%d8%a7%d9%84%d8%af%d9%88%d9%84%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d8%a5%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85%d9%8a%d8%a9-%d9%81%d9%8a-%d9%81%d9%83%d8%b1-%d8%a7/ مقاله را از اینجا بخوانید] | |||
# نظرية العمل السياسي عند الشهيد السيد محمد باقر الصىدر، السيِّد محمَّد باقر الحكيم، مجلة المنهاج، شماره ۱۷، مندرج در سایت مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیة للشهید الصدر، بی تا. [https://mbsadr.ir/ar/2022/01/10/%d9%86%d8%b8%d8%b1%d9%8a%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d8%b9%d9%85%d9%84-%d8%a7%d9%84%d8%b3%d9%8a%d8%a7%d8%b3%d9%8a-%d8%b9%d9%86%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%b4%d9%87%d9%8a%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%b3%d9%8a%d8%af-%d9%85/ مقاله را از اینجا بخوانید] | |||
# السلطة في الفكر السياسي الشيعي المعاصر العلامة محمد باقر الصدر نموذجا، هنادي أمين، مجلة الدراسات الجامعیة فی الاداب و العلوم الانسانیة، شماره ۱۳، بی تا. [http://cresh.ul.edu.lb/wp-content/uploads/ush/no13/%D9%87%D9%86%D8%A7%D8%AF%D9%8A%20%D8%A3%D9%85%D9%8A%D9%86.pdf مقاله را از اینجا بخوانید] | |||
# نظرية الدولة عند الامام الشهيد الصدر، عقيل سعيد، مندرج در سایت مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیة للشهید الصدر، بی تا. [https://mbsadr.ir/ar/2021/12/21/%d9%86%d8%b8%d8%b1%d9%8a%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d8%af%d9%88%d9%84%d8%a9-%d8%b9%d9%86%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%a7%d9%85%d8%a7%d9%85-%d8%a7%d9%84%d8%b4%d9%87%d9%8a%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%b5%d8%af%d8%b1/ مقاله را از اینجا بخوانید] | |||
# مدخل لدراسة الفكر السياسي للشهيد الصدر، سرمد الطائي، مندرج در سایت مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیة للشهید الصدر، بی تا. [https://mbsadr.ir/ar/2021/12/31/%d9%85%d8%af%d8%ae%d9%84-%d9%84%d8%af%d8%b1%d8%a7%d8%b3%d8%a9-%d8%a7%d9%84%d9%81%d9%83%d8%b1-%d8%a7%d9%84%d8%b3%d9%8a%d8%a7%d8%b3%d9%8a-%d9%84%d9%84%d8%b4%d9%87%d9%8a%d8%af-%d8%a7%d9%84%d8%b5%d8%af/ مقاله را از اینجا بخوانید] | |||
== پایاننامهها == | |||
=== فارسی === | === فارسی === | ||
# مقایسه تطبیقی حدود و اختیارات ولی فقیه بر اساس نظریههای انتصاب، انتخاب، وکالت و نظارت فقیه، زهرا فتحی، جامعة الزهرا س، ۱۴۰۰ش. | # مقایسه تطبیقی حدود و اختیارات ولی فقیه بر اساس نظریههای انتصاب، انتخاب، وکالت و نظارت فقیه، زهرا فتحی، جامعة الزهرا س، ۱۴۰۰ش. | ||
خط ۶۴: | خط ۷۷: | ||
{{منابع مطالعاتی فقه سیاسی}} | {{منابع مطالعاتی فقه سیاسی}} | ||
[[رده: | |||
[[رده:بروزرسانی ۱۴۰۲]] |