۵٬۰۵۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(←فارسی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{منابع مطالعاتی}} | {{منابع مطالعاتی}} | ||
[[قرارداد الکترونیکی]] | [[قرارداد الکترونیکی]] توافقی است که ایجاب و قبول آن از راه دور و از طریق اینترنت انجام می‌شود. این نوع از قراردادها، رکن اساسی [[تجارت الکترونیکی]] است. گسترش قراردادهای الکترونیکی - در قالب‌های خرید و فروش، اجاره و امثال این‌ها - باعث پدید آمدن برخی مسائل فقهی تازه شده است. این مسائل بیشتر به مکتوب بودن قرارداد، نحوه احراز شرایط صحت، شرایط متعاقدین، حجیت ایجاب و قبول اینترنتی، حجیت امضای الکترونیک و حقوق دو طرف قرارداد الکترونیک مربوط می‌شود. برای مثال در بسیاری از خرید و فروش‌های اینترنتی، ایجاب و قبول به شکل سنتی خود وجود ندارد و خریدار با انتخاب گزینه‌هایی مثل «ارسال به سبد خرید» یا «ثبت سفارش» اقدام به خرید می‌کند. این تفاوت‌ها با نحوه سنتیِ بیع و دیگر قراردادها سوالاتی را برابر فقیهان و پژوهشگران فقه قرار داده است. | ||
برخی از پرسش‌های پیش روی فقه در زمینۀ قراردادهای الکترونیک بدین شرحند: ماهیت قراردادهای الکترونیکی می‌تواند ذیل مبانی فقه موجود | برخی از پرسش‌های پیش روی فقه در زمینۀ قراردادهای الکترونیک بدین شرحند: ماهیت قراردادهای الکترونیکی می‌تواند ذیل مبانی فقه موجود بررسی شود یا اینکه فقه برای توضیح آنها نیازمند توسعه در فروع خود است؟ شرایط عمومی صحت قراردادهای الکترونیک چیست؟ آیا کنش‌هایی مثل کلیک کردن روی گزینه‌ها می‌تواند معنای ایجاب یا قبول داشته باشد؟ کدام یک از مراحل یک معاملۀ اینترنتی - از جمله قرار دادن اطلاعات مورد معامله در سایت، بازدید، افزودن به سبد کالا، پرداخت پول یا تحویل کالا - به معنای ایجاب یا قبول است؟ در معاملاتی که مبتنی بر [[قرارداد مکتوب|نوشتن قرارداد]] است، کدام یک از مراحل - نوشتن متن یا امضای الکترونیکی - به معنای ایجاب و قبول است؟ آیا فقه [[امضای الکترونیکی]] را به رسمیت می‌شناسد؟ ماهیت و قلمرو اقاله در قراردادهای الکترونیکی و شرایط صحت آن چیست؟ آیا طرفین قرارداد می‌توانند قرارداد را با وسایل ارتباط الکترونیکی اقاله کنند؟ خیارات در فقه اسلامی چگونه بر قوانین تجارت الکترونیکی تطبیق می‌شود؟ آیا خیاراتی که قابل تطبیق بر قرارداد الکترونیکی نیستند - مثل خیار مجلس - به شکل دیگری در نظر گرفته می‌شوند یا بایستی آنها را غیر قابل اجرا دانست؟ | ||
== | == کتاب‌ها == | ||
=== فارسی === | === فارسی === | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
# جایگاه فقهی و حقوقی خیارات در قراردادهای الکترونیکی، بهنام اسدی و حسن حیدری، تهران، قانون‌یار، ۱۳۹۸ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/98/98c12277.pdf فهرس کتاب] | # جایگاه فقهی و حقوقی خیارات در قراردادهای الکترونیکی، بهنام اسدی و حسن حیدری، تهران، قانون‌یار، ۱۳۹۸ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/98/98c12277.pdf فهرس کتاب] | ||
# قراردادهای الکترونیکی انعقاد تا انحلال: مطالعه‌ی تطبیقی در فقه اسلامی، حقوق ایران و کنوانسیون ژنو ۲۰۰۵، محمدرسول آهنگران و احمد امیری، تهران، مجد، ۱۳۹۸ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/98/98423065.pdf فهرست کتاب] | # قراردادهای الکترونیکی انعقاد تا انحلال: مطالعه‌ی تطبیقی در فقه اسلامی، حقوق ایران و کنوانسیون ژنو ۲۰۰۵، محمدرسول آهنگران و احمد امیری، تهران، مجد، ۱۳۹۸ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/98/98423065.pdf فهرست کتاب] | ||
# قراردادهای الکترونیکی از دیدگاه فقه و حقوق، رسول مظاهری، محمدعلی خادمی کوشا، محمدباقر انصاری، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ | # قراردادهای الکترونیکی از دیدگاه فقه و حقوق، رسول مظاهری، محمدعلی خادمی کوشا، محمدباقر انصاری، قم، [[پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی]]، ۱۳۹۸ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/01/14011227893.pdf فهرست کتاب] | ||
# انعقاد قراردادهای الكترونيكی: مطالعه تطبيقی در فقه اسلامی، حقوق ايران و كنوانسيون ۲۰۰۵ ژنو، مرتضی محمدی، قم، دانشگاه مفید، ۱۳۹۳ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/93/93925817.pdf فهرست کتاب] | # انعقاد قراردادهای الكترونيكی: مطالعه تطبيقی در فقه اسلامی، حقوق ايران و كنوانسيون ۲۰۰۵ ژنو، مرتضی محمدی، قم، دانشگاه مفید، ۱۳۹۳ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/93/93925817.pdf فهرست کتاب] | ||
===عربی=== | ===عربی=== | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
# التوقیع الإلکترونی دراسة مقارنة، ایمن سعد، مصر، دار النهضة العربیة للنشر والتوزیع، ۲۰۱۳م. | # التوقیع الإلکترونی دراسة مقارنة، ایمن سعد، مصر، دار النهضة العربیة للنشر والتوزیع، ۲۰۱۳م. | ||
== | == مقاله‌ها == | ||
=== فارسی === | === فارسی === | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
# بررسی مفهوم و ماهیت قرارداد الکترونیکی در فقه امامیه و حقوق ایران، سیده صدیقه شفیعی‌نسب و محمدعلی قربانی و محمدکاظم رحمن‌ستایش، [[فصلنامه پژوهش‌های فقهی]]، دوره ۱۸، شماره ۳، مهر ۱۴۰۱ش. [https://jorr.ut.ac.ir/article_83691_13c5fbe6051dcd000203d14ad554c191.pdf مقاله را اینجا ببینید.] | # بررسی مفهوم و ماهیت قرارداد الکترونیکی در فقه امامیه و حقوق ایران، سیده صدیقه شفیعی‌نسب و محمدعلی قربانی و محمدکاظم رحمن‌ستایش، [[فصلنامه پژوهش‌های فقهی]]، دوره ۱۸، شماره ۳، مهر ۱۴۰۱ش. [https://jorr.ut.ac.ir/article_83691_13c5fbe6051dcd000203d14ad554c191.pdf مقاله را اینجا ببینید.] | ||
# بررسی فقهی انشای بیع الکترونیکی بدون الفاظ ایجاب و قبول، محمدعلی خادمی کوشا، [[فصلنامه فقه]]، سال بیست و هفتم - شماره ۲، تابستان ۱۳۹۹ش. [http://jf.isca.ac.ir/article_69237_251b62f5e6a56d6cbc3eb3d3aa31c3e6.pdf مقاله را اینجا ببینید.] | # بررسی فقهی انشای بیع الکترونیکی بدون الفاظ ایجاب و قبول، محمدعلی خادمی کوشا، [[فصلنامه فقه]]، سال بیست و هفتم - شماره ۲، تابستان ۱۳۹۹ش. [http://jf.isca.ac.ir/article_69237_251b62f5e6a56d6cbc3eb3d3aa31c3e6.pdf مقاله را اینجا ببینید.] | ||
# واکاوی فقهی و حقوقی اقاله الکترونیکی، امیر احمدی، | # واکاوی فقهی و حقوقی اقاله الکترونیکی، امیر احمدی، فصلنامه فقه، سال بیست و هشتم، شماره ۱، بهار ۱۴۰۰ش. [https://jf.isca.ac.ir/article_69844_b8e717d5e71ad857826df60ced3be135.pdf مقاله را اینجا ببینید.] | ||
# خیار مجلس در پرتو قراردادهای الکترونیکی، ریحانه ظاهری و سمیه حافظی، [[فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی]]، دوره ۲، شماره ۱، شماره پیاپی ۴، فروردین ۱۳۹۹ش. [https://journal.ihrci.ir/article_128500_a173bef8720c3a46302c5db1c85c9342.pdf مقاله را اینجا ببینید.] | # خیار مجلس در پرتو قراردادهای الکترونیکی، ریحانه ظاهری و سمیه حافظی، [[فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی]]، دوره ۲، شماره ۱، شماره پیاپی ۴، فروردین ۱۳۹۹ش. [https://journal.ihrci.ir/article_128500_a173bef8720c3a46302c5db1c85c9342.pdf مقاله را اینجا ببینید.] | ||
# واکاوی فقهی و حقوقی موجبات زوال ایجاب در قراردادهای الکترونیکی، محمدرسول آهنگران و امیر احمدی، [[فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی]]، دوره ۱۱، شماره ۲۰، خرداد ۱۳۹۸ش. [https://feqh.semnan.ac.ir/article_3862_956b31e641aaed36fb5e1186a2ce90cc.pdf مقاله را اینجا ببینید.] | # واکاوی فقهی و حقوقی موجبات زوال ایجاب در قراردادهای الکترونیکی، محمدرسول آهنگران و امیر احمدی، [[فصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی]]، دوره ۱۱، شماره ۲۰، خرداد ۱۳۹۸ش. [https://feqh.semnan.ac.ir/article_3862_956b31e641aaed36fb5e1186a2ce90cc.pdf مقاله را اینجا ببینید.] | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
# حكم التعاقد عبر أجهزة الاتصال الحديثة في الشريعة الاسلامية، عبدالرزاق رحيم الهيتي، مجلة مركز صالح عبدالله كامل للاقتصاد الاسلامي (مصر)، دوره ۶، شماره ۱۸، ۲۰۰۲م / ۱۴۲۳ق. | # حكم التعاقد عبر أجهزة الاتصال الحديثة في الشريعة الاسلامية، عبدالرزاق رحيم الهيتي، مجلة مركز صالح عبدالله كامل للاقتصاد الاسلامي (مصر)، دوره ۶، شماره ۱۸، ۲۰۰۲م / ۱۴۲۳ق. | ||
== | == پایان‌نامه‌ها == | ||
=== فارسی === | === فارسی === | ||