قانون‌گذاری (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{منابع مطالعاتی|[[قانون‌گذاری در امور عرفی و عمومی]] • [[قانون‌گذاری احکام فقهی]]}}
{{منابع مطالعاتی|[[قانون‌گذاری عرفی]] • [[قانون‌گذاری احکام فقهی]] • [[نسبت قانون و شریعت]]}}
[[قانون‌گذاری]] به مفهوم مدرن آن و ایجاد نهادها و فرآیندهای قانون‌گذار مانند مجلس شورا و همچنین تبدیل احکام فقهی به قانون، واکنش و ارزیابی متفاوت فقها در دوران معاصر را در پی داشته است. مسئله قانون‌گذاری در کتاب‌ها و متون فقهی شیعی ذیل مباحث مربوط به حکومت اسلامی ازجمله وظایف حاکم اسلامی و قوه مقننه و همچنین نسبت قانون با شریعت بررسی شده است.
[[قانون‌گذاری]] به مفهوم مدرن آن و ایجاد نهادها و فرآیندهای قانون‌گذار مانند مجلس شورا، نسبت قانون و شریعت و همچنین تبدیل احکام فقهی به قانون، واکنش و ارزیابی متفاوت فقها در دوران معاصر را در پی داشته است. مسئله قانون‌گذاری در کتاب‌ها و متون فقهی شیعی ذیل مباحث مربوط به حکومت اسلامی ازجمله وظایف حاکم اسلامی و قوه مقننه و همچنین نسبت قانون با شریعت بررسی شده است.


نیاز به قانون‌گذاری جدید در جامعه اسلامی با وجود قانون جامع الهی، مشروعیت یا عدم مشروعیت نهادهای قانون‌گذار، شرایط صحت قوانین مصوب، چگونگی تطابق قوانین مصوب با موازین و مقررات دینی، راه‌های رفع تعارض فقه و قانون و مسائلی دیگر از این دست، از سوالات مطرح در این باره است. پاسخ فقها در مواجهه با این پرسش‌ها، باعث شکل‌گیری نوع خاصی از مجالس قانون‌گذاری و همچنین شرایط متفاوتی برای قانون‌گذاری در جوامع اسلامی و به‌ویژه در جمهوری اسلامی ایران است. نقش ثانوی دادن به نهاد قانون‌گذار، لزوم تطبیق قوانین مصوب با مقررات و موازین اسلامی، امکان ابطال قوانین توسط نهادهای فرادستی، ازجمله تأثیرات رویکردهای فقهی به فرآیند قانون‌گذاری است.
نیاز به قانون‌گذاری جدید در جامعه اسلامی با وجود قانون جامع الهی، مشروعیت یا عدم مشروعیت نهادهای قانون‌گذار، شرایط صحت قوانین مصوب، چگونگی تطابق قوانین مصوب با موازین و مقررات دینی، راه‌های رفع تعارض فقه و قانون و مسائلی دیگر از این دست، از سوالات مطرح در این باره در فقه معاصر است. پاسخ فقها در مواجهه با این پرسش‌ها، باعث شکل‌گیری دو رویکرد سلبی و ایجابی نسبت به مسئله قانون‌گذاری در اسلام شده است. شکل‌گیری نوع خاصی از مجالس قانون‌گذاری و شرایط متفاوت برای قانون‌گذاری در جوامع اسلامی و به‌ویژه در جمهوری اسلامی ایران، نقش ثانوی دادن به نهاد قانون‌گذار، لزوم تطبیق قوانین مصوب با مقررات و موازین اسلامی و امکان ابطال قوانین مصوب مجلس توسط نهادهای فرادستی، ازجمله تأثیرات این رویکردهای فقهی بر فرآیند قانون‌گذاری در جوامع اسلامی و ایران است.


در این صفحه لیستی از منابع فقهی مرتبط با مفهوم قانون و فرآیندهای قانون‌گذاری و نسبت آن با شریعت از جمله کتاب‌ها، مقاله‌ها، پایان‌نامه‌ها و دیگر منابع که از منظر فقه معاصر به این مسئله پرداخته‌اند، جمع‌آوری شده است.
در این صفحه لیستی از منابع فقهی مرتبط با مفهوم قانون و فرآیندهای قانون‌گذاری و نسبت آن با شریعت از جمله کتاب‌ها، مقاله‌ها، پایان‌نامه‌ها و دیگر منابع که از منظر فقه معاصر به این مسئله پرداخته‌اند، جمع‌آوری شده است.
خط ۸: خط ۸:
== کتاب‌ها ==
== کتاب‌ها ==
===فارسی===
===فارسی===
# تحلیل مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران: تاملاتی در فقه سیاسی و مبانی فقهی قانون اساسی ج.ا.ایران، محمدجواد ارسطا، قم، انتشارات مکث اندیشه، ۱۴۰۳ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/03/14030126040.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# منابع فقه و قانون مدنی ایران از منظر قرآن، احمد درایتی، مشهد، انتشارات استوار، ۱۴۰۳ش.
# تأملی بر شیوه قانون‌گذاری کیفری: موارد عدول قانون‌گذار از آراء مشهور فقها در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و تبیین مبانی آن، سید احمد موسوی، تهران، نشر چتر دانش، ۱۴۰۱ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/01/14010127082.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# تأملی بر شیوه قانون‌گذاری کیفری: موارد عدول قانون‌گذار از آراء مشهور فقها در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و تبیین مبانی آن، سید احمد موسوی، تهران، نشر چتر دانش، ۱۴۰۱ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/01/14010127082.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# بررسی فقهی - حقوقی جایگاه ولی فقیه در تقنین، کاوه احمدی، تهران، به‌پویش، ۱۴۰۰ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/1400226041.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# بررسی فقهی - حقوقی جایگاه ولی فقیه در تقنین، کاوه احمدی، تهران، به‌پویش، ۱۴۰۰ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/1400226041.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
خط ۱۴: خط ۱۶:
# منطقةالفراغ در قانون‌گذاری اسلامی، عبدالمجید قائدی لامردی، تبریز، نشر عاصم، ۱۳۹۹ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/99/99c17460.pdf صفحات ابتدایی کتاب را ازاینجا ببینید]
# منطقةالفراغ در قانون‌گذاری اسلامی، عبدالمجید قائدی لامردی، تبریز، نشر عاصم، ۱۳۹۹ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/99/99c17460.pdf صفحات ابتدایی کتاب را ازاینجا ببینید]
# قانون و قانون‌گذاری، [[سید محمود هاشمی شاهرودی]]، قم،‌ موسسه بنیاد فقه و معارف اهل بیت، ۱۳۹۸ش.  
# قانون و قانون‌گذاری، [[سید محمود هاشمی شاهرودی]]، قم،‌ موسسه بنیاد فقه و معارف اهل بیت، ۱۳۹۸ش.  
# مفهوم قانون از منظر فقه امامیه و مکتب اثبات‌گرایی حقوقی، رضا احسانی، هادی طحان نظیف، تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۹۷ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/97/97527166.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# مفهوم قانون از منظر فقه امامیه و مکتب اثبات‌گرایی حقوقی، رضا احسانی، هادی طحان‌نظیف، تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۹۷ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/97/97527166.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# قانون‌گذاری اسلامی: تحلیلی از رابطه شریعت و ارزش های اسلامی با قانون‌گذاری از مساله شناسی تاریخی تا معنا و فرآیند مطلوب، سید پیمان غنایی، قم، انتشارات تمدن نوین اسلامی، ۱۳۹۶ش.
# [[فقه قانون و اخلاق: ایده‌ها، پیشنهادها، روش‌شناسی]]، (مجموعه مقالات دومین کنگره فقه و حقوق) مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، قم، شمس مشاهیر، ۱۳۹۶ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/96/96c28812.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# تفنین شریعت در منظومه حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ مبانی و راهکارها، محسن ابوالحسنی و علی فتاحی زفرقندی، تهران، نشر پژواک عدالت، ۱۳۹۶ش.
# [[فقه قانون و واقعیت‌های اجتماعی]] (چکیده مقالات سومین کنگره فقه و حقوق)، [[مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی]]، قم، شمس مشاهیر، ۱۳۹۶ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/97/97424920.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا بخوانید]  
# قانون‌گذاری اسلامی: تحلیلی از رابطه شریعت و ارزش‌های اسلامی با قانون‌گذاری از مساله‌شناسی تاریخی تا معنا و فرآیند مطلوب، سید پیمان غنایی، قم، انتشارات تمدن نوین اسلامی، ۱۳۹۶ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/98/98826945.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# تفنین شریعت در منظومه حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ مبانی و راهکارها، محسن ابوالحسنی و علی فتاحی زفرقندی، تهران، نشر پژواک عدالت، ۱۳۹۶ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/96/96218178.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# آستانه تجدد (شرح تنبیه الامه ...)، داوود فیرحی، تهران، نشر نی، ۱۳۹۴ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/94/94c27560.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# آستانه تجدد (شرح تنبیه الامه ...)، داوود فیرحی، تهران، نشر نی، ۱۳۹۴ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/94/94c27560.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# تأملات فقهی در حوزه قانون‌گذاری، مجموعه نشست‌های علمی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، تهران، مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۱۳۹۴ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/94/94805007.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# تأملات فقهی در حوزه قانون‌گذاری، مجموعه نشست‌های علمی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، تهران، مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۱۳۹۴ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/94/94805007.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# شوری و جایگاه آن در قانون‌گذاری اسلامی، جمیل تبوراک، سنندج، نشر زانست، ۱۳۹۴ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/97/97229216.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# شوری و جایگاه آن در قانون‌گذاری اسلامی، جمیل تبوراک، سنندج، نشر زانست، ۱۳۹۴ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/97/97229216.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# فقه و قانون: ایده‌ها، پیشنهادها و راه‌حل‌های روشی (مجموعه مقالات)، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، به کوشش [[احمد مبلغی]]، قم، نشر زینی، ۱۳۹۲ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/92/92808801.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# [[فقه و قانون: ایده‌ها، پیشنهادها و راه‌حل‌های روشی]] (مجموعه مقالات اولین کنگره فقه و حقوق)، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، به کوشش [[احمد مبلغی]]، قم، نشر زینی، ۱۳۹۲ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/92/92808801.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# دین و قانون، بررسی کارکرد و نقش دین در حوزه قانون و قانون‌گذاری، [[محسن اسماعیلی]]، تهران، [[دانشگاه امام صادق(ع)]]، ۱۳۹۱ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/91/91421134.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# دین و قانون، بررسی کارکرد و نقش دین در حوزه قانون و قانون‌گذاری، [[محسن اسماعیلی]]، تهران، [[دانشگاه امام صادق(ع)]]، ۱۳۹۱ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/91/91421134.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# رنگ حقیقت، بررسی نقش دین در قانون‌گذاری و پایه‌ریزی نظام حقوقی، محمدیحیی قربانی، قم، انتشارات علامه بهبهانی، ۱۳۹۱ش.
# رنگ حقیقت، بررسی نقش دین در قانون‌گذاری و پایه‌ریزی نظام حقوقی، محمدیحیی قربانی، قم، انتشارات علامه بهبهانی، ۱۳۹۱ش.
خط ۲۶: خط ۳۰:
# قانون و قانون‌گذاری در آراء اندیشمندان شیعه، به کوشش محمدجواد جاوید، تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۸۹ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/90/90211118.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# قانون و قانون‌گذاری در آراء اندیشمندان شیعه، به کوشش محمدجواد جاوید، تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۸۹ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/90/90211118.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# روح تشریع در اسلام، واقعیت قانون‌گذاری در اسلام، [[سید موسی صدر]]، مترجم احمد ناظم و موسی اسوار، تهران، موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، ۱۳۸۸ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/88/88609005.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# روح تشریع در اسلام، واقعیت قانون‌گذاری در اسلام، [[سید موسی صدر]]، مترجم احمد ناظم و موسی اسوار، تهران، موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، ۱۳۸۸ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/88/88609005.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# فلسفه قانون‌گذاری در اسلام، صحبی رجب محمصانی، مترجم اسماعیل گلستانی، تهران، نشر آثار اندیشه، ۱۳۸۶ش. (عنوان عربی این کتاب «فلسفه التشریع فی الاسلام، مقدمه فی دراسه الشریعه الاسلامیه علی ضوء مذاهبها المختلفه و ضوء القوانین الحدیثه» است)
# فلسفه قانون‌گذاری در اسلام، صحبی رجب محمصانی، مترجم اسماعیل گلستانی، تهران، نشر آثار اندیشه، ۱۳۸۶ش. (عنوان عربی این کتاب «فلسفة التشریع فی الاسلام، مقدمة فی دراسة الشریعة الاسلامیة علی ضوء مذاهبها المختلفة و ضوء القوانین الحدیثة» است). [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/86/86501010.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# قانون‌گذاری در نظام جمهوری اسلامی، آسیب‌ها و بایسته‌ها (پژوهش و گفت‌و‌گو)، پژوهشکده فقه و حقوق، اسماعیل آقابابایی بنی، قم، [[پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی]]، ۱۳۸۵ش.
# قانون‌گذاری در نظام جمهوری اسلامی، آسیب‌ها و بایسته‌ها (پژوهش و گفت‌و‌گو)، پژوهشکده فقه و حقوق، اسماعیل آقابابایی بنی، قم، [[پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی]]، ۱۳۸۵ش.
# تطبیق قوانین با شرع در نظام قانون‌گذاری ایران (بررسی مقایسه‌ای موضوع در دو نظام مشروطه و جمهوری اسلامی ایران)، نصرت‌الله حاجی‌پور، تهران، موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۳ش.  
# تطبیق قوانین با شرع در نظام قانون‌گذاری ایران (بررسی مقایسه‌ای موضوع در دو نظام مشروطه و جمهوری اسلامی ایران)، نصرت‌الله حاجی‌پور، تهران، موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۳ش.  
خط ۳۲: خط ۳۶:
# فقه و قانون‌گذاری، آسیب‌شناسی قانون‌گذاری در نظام جمهوری اسلامی، ابراهیم شفیعی سروستانی، تهران، کتاب طه، ۱۳۸۱ش.
# فقه و قانون‌گذاری، آسیب‌شناسی قانون‌گذاری در نظام جمهوری اسلامی، ابراهیم شفیعی سروستانی، تهران، کتاب طه، ۱۳۸۱ش.
# نظریه سیاسی اسلام: قانون‌گذاری، محمدتقی مصباح یزدی، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۷۸ش. (این کتاب با عنوان النظریه السیاسیة فی الاسلام توسط حلیل عصامی الجلیحاوی به عربی ترجمه شده است.) [https://mesbahyazdi.ir/node/2136/ لینک کتاب] صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
# نظریه سیاسی اسلام: قانون‌گذاری، محمدتقی مصباح یزدی، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۷۸ش. (این کتاب با عنوان النظریه السیاسیة فی الاسلام توسط حلیل عصامی الجلیحاوی به عربی ترجمه شده است.) [https://mesbahyazdi.ir/node/2136/ لینک کتاب] صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
# [[تنبیه الامه و تنزیه المله]]، [[میرزا محمدحسین غروی نائینی]]، مصحح: [[سید جواد ورعی]]، انتشارات بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش، چاپ اول ۱۳۷۷ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/98/98c07934.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# [[تنبیه الامه و تنزیه المله]]، [[میرزا محمدحسین غروی نائینی]]، مصحح [[سید جواد ورعی]]، قم، انتشارات بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/98/98c07934.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# قانون‌گذاری در اسلام، سید محمدتقی مدرسی، تهران، انتشارات طهوری، ۱۳۷۶ش.
# قانون‌گذاری در اسلام، سید محمدتقی مدرسی، تهران، انتشارات طهوری، ۱۳۷۶ش.


===عربی===
===عربی===
# الفقه و القانون: مقاربات فی خطابی الحق و الواجب (دو جلد)، سیف‌الله صرامی، مترجم زین العابدین شمس الدین، بیروت، مرکز الحضاره لتنمیه الفکر الاسلامی، ۲۰۰۹م.
# موسوعة التشریع الاسلامی، محمود حمدی زقزوق، قاهره، وزارت اوقاف مصر، ۱۴۳۰ق.
# موسوعة التشریع الاسلامی، محمود حمدی زقزوق، قاهره، وزارت اوقاف مصر، ۱۴۳۰ق.
# تاریخ التشریع الإسلامی، التشریع و الفقه فی الإسلام، تاریخا و منهجا، مناع بن خلیل قطان، قاهره، مکتبة وهبة، ۱۴۳۰ق. [http://lib.efatwa.ir/43721/1/2 لینک کتاب]
# تاریخ التشریع الإسلامی، التشریع و الفقه فی الإسلام، تاریخا و منهجا، مناع بن خلیل قطان، قاهره، مکتبة وهبة، ۱۴۳۰ق. [http://lib.efatwa.ir/43721/1/2 لینک کتاب]
خط ۵۰: خط ۵۵:
==مقاله‌ها==
==مقاله‌ها==
===فارسی===
===فارسی===
#بررسی صلاحیت مجلس شورای اسلامی در تقنین احکام شرع، عباس کعبی‌نسب و رضا محمدی‌کرجی، [[فصلنامه دانش حقوق عمومی]]، شماره ۳۹، ۱۴۰۲ش. [http://mag.shora-rc.ir/article_266_e2e213f795b3fc60a7e85e4956078f34.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
#تأملی فقهی در برخی ابعاد حقوق عمومی «قانون‌گذاری» (جامعه‏‌پذیری و سکوت)، سید محسن قائمی خرق، [[فصلنامه دانش حقوق عمومی]]، شماره ۴۱، ۱۴۰۲ش. [http://mag.shora-rc.ir/article_283_27783c49c0aa562a98068f5c07012f61.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
#نظریه تخییر در انتخاب فتاوا در مقام قانون‌گذاری، عبدالله حیدری و محمدجواد ارسطا و حسنعلی علی‌اکبریان، فصلنامه دانش حقوق عمومی، شماره ۴۰، ۱۴۰۲ش. [http://mag.shora-rc.ir/article_265_b769593e7712b759d5492627c92a4c47.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
#بررسی صلاحیت مجلس شورای اسلامی در تقنین احکام شرع، عباس کعبی‌نسب و رضا محمدی‌کرجی، فصلنامه دانش حقوق عمومی، شماره ۳۹، ۱۴۰۲ش. [http://mag.shora-rc.ir/article_266_e2e213f795b3fc60a7e85e4956078f34.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
#ارزیابی انتقادی فتوای مشهور به‌عنوان فتوای معیار در حوزه قانون‌گذاری جمهوری اسلامی ایران، سجاد جنابادی، [[دوفصلنامه مطالعات فقه امامیه]]، شماره ۱۸، ۱۴۰۱ش. [http://pfe.journals.miu.ac.ir/article_8141_cde08a3f94e72af4320a2aabf40d118a.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
#عیارسنجی آموزه‌های فقه فردی و فقه حکومتی در نسبت با قانون‌گذاری، میلاد چراغی و محمد قاسمی، [[دوفصلنامه فقه و اجتهاد]]، سال نهم، شماره ۱۸، ۱۴۰۱ش. [https://mags.markazfeqhi.com/article_704355_fca580d33630d2db2655fe6cd5b3dc97.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# تحلیل نسبت شریعت و قانون از دیدگاه ثقه‌الاسلام تبریزی، صمد ظهیری و ابراهیم هوشیار و رضا نصیری حامد، فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، شماره ۳۰، ۱۴۰۱ش. [https://journals.tabrizu.ac.ir/article_14869_bd871a7f4c70dd1dd4dbd655a4927471.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# تحلیل نسبت شریعت و قانون از دیدگاه ثقه‌الاسلام تبریزی، صمد ظهیری و ابراهیم هوشیار و رضا نصیری حامد، فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام، شماره ۳۰، ۱۴۰۱ش. [https://journals.tabrizu.ac.ir/article_14869_bd871a7f4c70dd1dd4dbd655a4927471.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
#مقایسه نظریه تزاحم واجبات شرطی در قانون‌گذاری با نظریات دیگر (در حوزه قانون‌گذاری بر اساس عناوین ثانوی)، [[حسنعلی علی‌اکبریان]]، [[فصلنامه فقه]]، شماره ۱۰۹، ۱۴۰۱ش. [https://jf.isca.ac.ir/article_72511_d2904e279a042e9508a5ea86fa0400c0.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
#مقایسه نظریه تزاحم واجبات شرطی در قانون‌گذاری با نظریات دیگر (در حوزه قانون‌گذاری بر اساس عناوین ثانوی)، [[حسنعلی علی‌اکبریان]]، [[فصلنامه فقه]]، شماره ۱۰۹، ۱۴۰۱ش. [https://jf.isca.ac.ir/article_72511_d2904e279a042e9508a5ea86fa0400c0.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
خط ۶۳: خط ۷۲:
# نسبت فقه و قانون در نگاه عالمان دین، [[سید جواد ورعی]]، فصلنامه دین و قانون، شماره ۱۷، ۱۳۹۹ش. [http://qjrl.cmirq.ir/article-1-210-fa.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# نسبت فقه و قانون در نگاه عالمان دین، [[سید جواد ورعی]]، فصلنامه دین و قانون، شماره ۱۷، ۱۳۹۹ش. [http://qjrl.cmirq.ir/article-1-210-fa.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# چالش‌های تعیین فتوای معیار در قانون‌گذاری با توجه به آرای امام خمینی، عباس سماواتی و سید مصطفی موسوی بجنوردی، پژوهشنامه متین، ۱۳۹۹ش. [http://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_128732_07ff346eed64b69e0fa2efbd01561528.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# چالش‌های تعیین فتوای معیار در قانون‌گذاری با توجه به آرای امام خمینی، عباس سماواتی و سید مصطفی موسوی بجنوردی، پژوهشنامه متین، ۱۳۹۹ش. [http://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_128732_07ff346eed64b69e0fa2efbd01561528.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# بازتاب‌های نسبت فقه و عدالت در نظام قانون‌گذاری اسلامی، هادی حاضری، دوفصلنامه مطالعات فقه معاصر، شماره ۸ و ۹، ۱۳۹۹ش. [https://iranjournals.nlai.ir/bitstream/handle/123456789/926016/0FA244DB20A7599F8DA99F90C39BACEA.pdf?sequence=1&isAllowed=y متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# تأملی بر ده برداشت از جایگاه قوۀ مقننه در اندیشۀ خبرگان قانون اساسی ۱۳۵۸، علی دارایی و علی مشهدی و صدیقه قارلقی، فصلنامه مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، شماره ۲۱، ۱۳۹۹ش. [https://law.tabrizu.ac.ir/article_12632_668f21912d03874b98dd5a6341bd1ba3.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# تأملی بر ده برداشت از جایگاه قوۀ مقننه در اندیشۀ خبرگان قانون اساسی ۱۳۵۸، علی دارایی و علی مشهدی و صدیقه قارلقی، فصلنامه مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، شماره ۲۱، ۱۳۹۹ش. [https://law.tabrizu.ac.ir/article_12632_668f21912d03874b98dd5a6341bd1ba3.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# تقنین احکام حکومتی در حوزه منطقه الفراغ توسط ولیّ فقیه، سید محمدرضا آیتی و کاظم ستایش و فرزانه سالم رهبر، فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، دوره ۸، شماره ۳۱، زمستان ۱۳۹۸ش. [http://www.roir.ir/article_107609_85b754883f284f4e2308e4ca3a6a713b.pdf مقاله را اینجا ببینید.]
# مصلحت و قانون‌گذاری، [[سیف‌الله صرامی]]، [[دوفصلنامه مطالعات فقه معاصر]]، شماره ۸ و ۹، ۱۳۹۹ش. [http://mags.keramat.info/article_146987_03ee33936147322e29a2397e554de6be.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# مصلحت و قانون‌گذاری، [[سیف‌الله صرامی]]، [[دوفصلنامه مطالعات فقه معاصر]]، شماره ۸ و ۹، ۱۳۹۹ش. [http://mags.keramat.info/article_146987_03ee33936147322e29a2397e554de6be.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# قانون مدنی یا فقه فارسی: جستاری در منابع و ساختار قانون مدنی ایران، محمود کاظمی، [[فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی]]، شماره ۲۹، ۱۳۹۸ش. [https://jplr.atu.ac.ir/article_10862_1aafb546ba919a02cd97ac6fce74f94b.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# قانون مدنی یا فقه فارسی: جستاری در منابع و ساختار قانون مدنی ایران، محمود کاظمی، [[فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی]]، شماره ۲۹، ۱۳۹۸ش. [https://jplr.atu.ac.ir/article_10862_1aafb546ba919a02cd97ac6fce74f94b.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
خط ۸۰: خط ۹۱:
# آثار پذیرش قاعده نفی خلو در نظام قانون‌گذاری ایران، محسن اسماعیلی و سید محمدحسین میرلوحی، فصلنامه پژوهش‌نامه حقوق اسلامی، شماره ۴۴، ۱۳۹۵ش. [https://www.sid.ir/paper/229463/fa لینک دسترسی]
# آثار پذیرش قاعده نفی خلو در نظام قانون‌گذاری ایران، محسن اسماعیلی و سید محمدحسین میرلوحی، فصلنامه پژوهش‌نامه حقوق اسلامی، شماره ۴۴، ۱۳۹۵ش. [https://www.sid.ir/paper/229463/fa لینک دسترسی]
# ریشه‌یابی چالش‌های فقهی و حقوقی در تصویب قانون کار، ابوذر ابراهیمی ترکمان، [[فصلنامه تحقیقات حقوقی]]، شماره ۷۶، ۱۳۹۵ش. [https://lawresearchmagazine.sbu.ac.ir/article_56545_965b57bc18442ee1583c8887a3220c85.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# ریشه‌یابی چالش‌های فقهی و حقوقی در تصویب قانون کار، ابوذر ابراهیمی ترکمان، [[فصلنامه تحقیقات حقوقی]]، شماره ۷۶، ۱۳۹۵ش. [https://lawresearchmagazine.sbu.ac.ir/article_56545_965b57bc18442ee1583c8887a3220c85.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# ریشه‌های تاریخی رابطه شریعت و قانون، [[داود فیرحی]]، ماهنامه سخن ما، شماره ۷، ۱۳۹۴ش. [https://www.magiran.com/paper/1462961 لینک دسترسی]
# تفاوت های بنیادین فقه و قانون، مهدی منتظرقائم، ماهنامه سخن ما، شماره ۷، ۱۳۹۴ش. [https://www.magiran.com/paper/1462967 لینک دسترسی]
# تکوین مفهوم قانون اساسی در انقلاب مشروطیت ایران، علی اکبر گرجی و فردین مرادخانی، [[فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی]]، دوره ۴۳، شماره ۴، ۱۳۹۴ش. [https://jlq.ut.ac.ir/article_50111_d57acc9cc4ce8d628ae42878d12757dc.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# تکوین مفهوم قانون اساسی در انقلاب مشروطیت ایران، علی اکبر گرجی و فردین مرادخانی، [[فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی]]، دوره ۴۳، شماره ۴، ۱۳۹۴ش. [https://jlq.ut.ac.ir/article_50111_d57acc9cc4ce8d628ae42878d12757dc.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# بررسی تطبیقی قانون‌گذاری در آراء «شیخ فضل‌الله نوری» و «میرزای نائینی»، نرجس ابوالقاسمی دهاقانی و سیدجواد ورعی، فصلنامه فقه و اصول، شماره ۱۰۳، ۱۳۹۴ش. [https://jfiqh.um.ac.ir/article_30407_2927d07a2c1851b0ce3cb2e381b15420.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# بررسی تطبیقی قانون‌گذاری در آراء «شیخ فضل‌الله نوری» و «میرزای نائینی»، نرجس ابوالقاسمی دهاقانی و سیدجواد ورعی، فصلنامه فقه و اصول، شماره ۱۰۳، ۱۳۹۴ش. [https://jfiqh.um.ac.ir/article_30407_2927d07a2c1851b0ce3cb2e381b15420.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
خط ۸۸: خط ۱۰۱:
# مبانی کلامی قانون‌گذاری و آثار فقهی و حقوقی آن در حکومت اسلامی (مبتنی بر آرای برخی از علمای معاصر)، حسین امینی پژوه و عباس کعبی، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۷۴، ۱۳۹۳ش. [http://www.rcipt.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=1&fkeyid=&siteid=1&pageid=142&p=1&g=241&showitem=1049 متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# مبانی کلامی قانون‌گذاری و آثار فقهی و حقوقی آن در حکومت اسلامی (مبتنی بر آرای برخی از علمای معاصر)، حسین امینی پژوه و عباس کعبی، فصلنامه حکومت اسلامی، شماره ۷۴، ۱۳۹۳ش. [http://www.rcipt.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=1&fkeyid=&siteid=1&pageid=142&p=1&g=241&showitem=1049 متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# چالش‌های کارآمدی در قانون‌گذاری بر اساس فقه و راه‌حل‌های آن، حسنعلی علی‌اکبریان، فصلنامه فقه حکومتی، شماره ۲، ۱۳۹۳ش. [https://civilica.com/doc/442716/ لینک دسترسی]
# چالش‌های کارآمدی در قانون‌گذاری بر اساس فقه و راه‌حل‌های آن، حسنعلی علی‌اکبریان، فصلنامه فقه حکومتی، شماره ۲، ۱۳۹۳ش. [https://civilica.com/doc/442716/ لینک دسترسی]
# الزامات تقنین بر پایه فقه، [[ناصر قربان‌نیا]]، فصنامه دین و قانون، شماره ۲، ۱۳۹۲ش. [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1070171 متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# فقه سیاسی و اختیارات تقنینی حاکم، با تاکید بر آرای امام خمینی (ره)، محسن اسماعیلی و میلاد قطبی، [[فصلنامه پژوهشنامه حقوق اسلامی]]، شماره ۳۸، ۱۳۹۲ش. [https://journals.isu.ac.ir/article_1556_16d61c2735c1e676f64c6218372dd186.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# فقه سیاسی و اختیارات تقنینی حاکم، با تاکید بر آرای امام خمینی (ره)، محسن اسماعیلی و میلاد قطبی، [[فصلنامه پژوهشنامه حقوق اسلامی]]، شماره ۳۸، ۱۳۹۲ش. [https://journals.isu.ac.ir/article_1556_16d61c2735c1e676f64c6218372dd186.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# ضرورت قانون‎‌گذاری احکام فقهی و تأثیر آن در تقریب دیدگاه‌های مذاهب اسلامی، عبیدالله بادپا، [[دوفصلنامه فقه مقارن]]، شماره ۲، ۱۳۹۲ش. [http://fiqhemoqaran.mazaheb.ac.ir/article_7304_1e62f8e6aed31b0ed76b56a92d7a2001.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
# ضرورت قانون‎‌گذاری احکام فقهی و تأثیر آن در تقریب دیدگاه‌های مذاهب اسلامی، عبیدالله بادپا، [[دوفصلنامه فقه مقارن]]، شماره ۲، ۱۳۹۲ش. [http://fiqhemoqaran.mazaheb.ac.ir/article_7304_1e62f8e6aed31b0ed76b56a92d7a2001.pdf متن مقاله را از اینجا بخوانید]
خط ۱۵۱: خط ۱۶۵:


==سایر منابع==
==سایر منابع==
# تصویر واضح و صحیحی از رابطه قانون و فتوا نداریم، [[محمدجواد ارسطا]]، گفت‌وگو با نشریه رویش اندیشه، ۱۴۰۰ش. [http://ijtihadnet.ir/تصویر-واضح-و-صحیحی-از-رابطه-قانون-و-فتوا/لینک دسترسی]
# قانون و قانون‌گذاری اسلامی: نقد و بررسی قانون‌گذاری از منظر فقه و حقوق عمومی، [[محمدجواد ارسطا]]، گفت‌وگو با نشریه رویش اندیشه، ۱۴۰۰ش. [https://media.hawzahnews.com/d/2021/10/16/0/1231676.pdf لینک گفتگو]
# ظرفیت‌ها و چالش‌های استفاده از فقه در قانون، گزارشی از دومین مدرسه حقوق پارلمانی، مندرج در سایت اجتهاد، ۱۴۰۰ش. [http://ijtihadnet.ir/گزارشی-از-دومین-مدرسه-حقوق-پارلمانی-با/ لینک دسترسی]
# ظرفیت‌ها و چالش‌های استفاده از فقه در قانون، گزارشی از دومین مدرسه حقوق پارلمانی، مندرج در سایت حوزه نیوز، ۱۴۰۰ش. [https://www.hawzahnews.com/news/959769/ لینک گزارش]
# باید لباس حقوق را بر تن فقه بپوشانیم، [[احمد مبلغی]]، نشست آسیب‌ شناسی رویکردهای نظری فقه التقنین از منظر فقه حکومتی، مندرج در سایت اجتهاد، ۱۳۹۹ش. [http://ijtihadnet.ir/باید-لباس-حقوق-را-بر-تن-فقه-بپوشانیم-تا/ لینک دسترسی]
# باید لباس حقوق را بر تن فقه بپوشانیم، [[احمد مبلغی]]، نشست آسیب‌ شناسی رویکردهای نظری فقه التقنین از منظر فقه حکومتی، مندرج در سایت نشست اساتید، ۱۳۹۹ش. [https://www.neshasteasatid.com/node/6089 لینک سخنرانی]
# چالش‌های کارآمدی در قانون‌گذاری بر اساس فقه، حسنعلی اکبریان، نشست علمی در کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، مندرج در سایت خبرگزاری رسمی حوزه، ۱۳۹۹ش. [https://www.hawzahnews.com/news/925934 لینک دسترسی]
# چالش‌های کارآمدی در قانون‌گذاری بر اساس فقه، حسنعلی اکبریان، نشست علمی در کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، مندرج در سایت خبرگزاری رسمی حوزه، ۱۳۹۹ش. [https://www.hawzahnews.com/news/925934 لینک دسترسی]
# اسلام، فقه و تقنین، سومین کنفرانس بین المللی پژوهش‌های دینی، علوم اسلامی، فقه و حقوق در ایران و جهان اسلام، ۱۳۹۸ش. [https://civilica.com/doc/979267/ لینک دسترسی]
# اسلام، فقه و تقنین، سومین کنفرانس بین المللی پژوهش‌های دینی، علوم اسلامی، فقه و حقوق در ایران و جهان اسلام، ۱۳۹۸ش. [https://civilica.com/doc/979267/ لینک دسترسی]
# روش تبدیل گزاره‌های فقهی به مدل‌های کاربردی و اجتماعی، [[عبدالحسین خسروپناه]]، نشست علمی در انجمن‌های علمی حوزه، ۱۳۹۸ش. [http://vasael.ir/fa/news/16054 لینک دسترسی]
# روش تبدیل گزاره‌های فقهی به مدل‌های کاربردی و اجتماعی، [[عبدالحسین خسروپناه]]، نشست علمی در انجمن‌های علمی حوزه، ۱۳۹۸ش. [http://vasael.ir/fa/news/16054 لینک دسترسی]
# راهکارهای مشروعیت قانون‌گذاری/ در موارد تعارض «فقه و قانون» می‌توان به قاعده الزام تمسک کرد، [[محمدجواد فاضل لنکرانی]]، از سلسله نشست‌های علمی [[مؤسسه مفتاح کرامت]]، ۱۳۹۶ش، [http://www.keramat.info/متن-نشست-چهاردهم؛-نسبت-فقه-و-قانون/ لینک نشست]
# نسبت فقه و قانون، [[محمدجواد فاضل لنکرانی]]، از سلسله نشست‌های علمی [[مؤسسه مفتاح کرامت]]، ۱۳۹۶ش، [https://meftahe-keramat.ir/متن-نشست-چهاردهم؛-نسبت-فقه-و-قانون/ لینک نشست]
# چالش‌های فقهی در عرصه قانون‌گذاری و حکومت‌داری، محمدجواد ارسطا، گفتگو با سایت وسائل، مندرج در سایت اجتهاد، ۱۳۹۵ش. [http://ijtihadnet.ir/چالش‌های-فقهی-در-عرصه-قانون‌گذاری-و-ح/ لینک دسترسی]
# چالش‌های فقهی در عرصه قانون‌گذاری و حکومت‌داری، محمدجواد ارسطا، گفتگو با سایت وسائل، مندرج در سایت اجتهاد، ۱۳۹۵ش. [http://ijtihadnet.ir/چالش‌های-فقهی-در-عرصه-قانون‌گذاری-و-ح/ لینک گفتگو]
# الزامات قانون‌گذاری بر اساس فقه، ناصر قربان‌نیا، از سلسله نشست‌های نظریه‌پردازی [[موسسه فهیم]]، ۱۳۹۴ش. [http://fahimco.net/Post/Details/5185 لینک نشست]
# الزامات قانون‌گذاری بر اساس فقه، ناصر قربان‌نیا، از سلسله نشست‌های نظریه‌پردازی [[موسسه فهیم]]، ۱۳۹۴ش. [http://fahimco.net/Post/Details/5185 لینک نشست]
# نسبت دین و قانون: واگرایی‌ها و هم‌گرایی‌ها، میزگرد با حضور سید علی محمودی و حسین واله و رحیم نوبهار، مندرج در ماهنامه سخن ما، شماره ۷، ۱۳۹۴ش. [https://www.magiran.com/paper/1462963 لینک دسترسی]
# [[فتوای معیار]] در قانون‌گذاری، [[محمدجواد ارسطا]]، از سلسله نشست‌های نظریه‌پردازی موسسه فهیم، ۱۳۹۳ش. [http://fahimco.net/Post/Details/3146 لینک نشست]
# [[فتوای معیار]] در قانون‌گذاری، [[محمدجواد ارسطا]]، از سلسله نشست‌های نظریه‌پردازی موسسه فهیم، ۱۳۹۳ش. [http://fahimco.net/Post/Details/3146 لینک نشست]
# تاثیر قانون برگرفته از فقه در تحقق فرهنگ نوین اسلامی و موانع و راهکارهای آن، محمدرضا عزیزاللهی، مجموعه مقالات همایش ملی تمدن نوین اسلامی، دانشگاه شاهد، ۱۳۹۳ش. [https://www.sid.ir/paper/884788/fa لینک دسترسی]
# تاثیر قانون برگرفته از فقه در تحقق فرهنگ نوین اسلامی و موانع و راهکارهای آن، محمدرضا عزیزاللهی، مجموعه مقالات همایش ملی تمدن نوین اسلامی، دانشگاه شاهد، ۱۳۹۳ش. [https://www.sid.ir/paper/884788/fa لینک دسترسی]
{{منابع مطالعاتی فقه سیاسی}}
{{منابع مطالعاتی فقه سیاسی}}
۶٬۷۴۱

ویرایش