فلسفه فقه (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[فلسفه فقه]] دانشی است ناظر به مبانی فقه. درباره معرفی و کلیات فلسفه فقه و ساختار آن به عنوان یک دانش مستقل کتاب‌ها و مقاله‌های متعددی منتشر شده است.  
{{منابع مطالعاتی}}
[[فلسفه فقه]] دانشی است ناظر به مبانی فقه. در فلسفه فقه پیش‌فرض‌های فقیهان و تأثیر این پیش‌فرض‌ها در اجتهاد و استنباط فقهی فقیهان مطالعه می‌شود. در این دانش به آن دسته از مبانی توجه می‌شود که موضوع دانش‌های مرسوم مثل اصول فقه و رجال و مانند آن نیستند. به عنوان مثل کامل و [[جامعیت دین|جامع بودن شریعت]]، عرفی یا دقیق بودن ادبیات دینی، نقش علم تجربی در شناخت دین و مانند آن را می‌توان جزو این مبانی دانست. در واقع فلسفه فقه در پی پاسخ دادن به این پرسش است که تغییر هر یک از این مبانی چه تأثیری در برداشت فقیه از متن خواهد داشت؟ و البته هر فقیه باید در این حوزه دانشی موضع خود را مشخص و مبانی خود را منقح کند. این مبانی را می‌توان در مبانی دین‌شناسانه، مبانی متن‌شناسانه، مبانی روش‌شناسانه و مانند آن دسته‌بندی کرد. دانش فلسفه فقه را نمی‌توان یک دانش شکل‌گرفته به معنای خاص دانست بلکه این دانش در سه دهه اخیر پایه گرفته و در حال سامان‌یابی است. درباره معرفی و کلیات فلسفه فقه و ساختار آن به عنوان یک دانش مستقل کتاب‌ها و مقاله‌های متعددی منتشر شده است.  
==کتاب‌ها==
==کتاب‌ها==
=== کتاب‌های فارسی===
=== فارسی===
# فلسفه فقه،‌ مجموعه مقالات، دو جلدی، حسینعلی بای، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۴ش. این کتاب مجموعه مقالات متعددی است که در نشریات گوناگون منتشر شده است.
# فلسفه فقه اسلامی، اکبر محمودی، قم، انتشارات کمالات، ۱۴۰۱ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/01/14010207077.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# فلسفه علم فقه، سعید ضیائی‌فر، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۹۲ش.
# گفتاری در فلسفه فقه،‌ به کوشش علی محمدی جورکویه، تهران، [[پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]]، ۱۳۹۹ش. کتاب مجموعه‌ای است از چند گفتار از علی‌اکبر صادقی رشاد، خالد الفغفوری، ابوالقاسم مقیمی حاجی، سجاد ایزدهی، رمضان‌ علی‌تبار فیروزجایی و ابوالحسن حسنی. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/99/99916053.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# فقه در محک زمانه، عبدالحسین خسروپناه، تهران، کانون اندیشه جوان، ۱۳۸۸ش.
# فلسفه فقه با تاکید بر رابطه حق و تکلیف، هاشم فرج‌زاده‌ جبدرقی، تهران، راه دکتری، ۱۳۹۸ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/98/98818381.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# [[فلسفه فقه (کتاب)|فلسفه فقه]]،‌ مجموعه مقالات، دو جلدی، حسینعلی بای، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۹۴ش. این کتاب مجموعه مقالات متعددی است که در نشریات گوناگون منتشر شده است. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/94/94c16069.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# فلسفه علم فقه، سعید ضیائی‌فر، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۹۲ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/93/93313806.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# فقه در محک زمانه: نقدی بر مقاله "فقه در ترازو" اثر دکتر سروش، عبدالحسین خسروپناه، تهران، کانون اندیشه جوان، ۱۳۸۸ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/88/88918026.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# فصلنامه قبسات، شماره ۳۲، ویژه‌نامه فلسفه فقه، ۱۳۸۳ش. [http://qabasat.iict.ac.ir/issue_2818_2855.html مجله را از اینجا ببینید]
# فصلنامه قبسات، شماره ۳۲، ویژه‌نامه فلسفه فقه، ۱۳۸۳ش. [http://qabasat.iict.ac.ir/issue_2818_2855.html مجله را از اینجا ببینید]
# گفت‌وگوهای فلسفه فقه؛ گفتگو با صادق لاریجانی، مصطفی ملکیان، ناصر کاتوزیان، [[محمد مجتهد شبستری]]، به کوشش [[علی عابدی شاهرودی]]، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۰ش. بخشی از این گفتگوها پیشتر در [[فصلنامه نقد و نظر]] منتشر شده است.
# گفت‌وگوهای فلسفه فقه؛ گفتگو با [[علی عابدی شاهرودی]]، ناصر کاتوزیان، صادق لاریجانی، [[محمد مجتهد شبستری]] و مصطفی ملکیان، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۰ش. بخشی از این گفتگوها پیشتر در [[فصلنامه نقد و نظر]] منتشر شده است.
=== کتاب‌های عربی===# فلسفة الفقه و مقاصد الشریعة، به کوشش: عبدالجبار الرفاعی، بیروت، دارالهادی، ۱۴۲۹ق. [https://archive.org/details/flsafatalfiqeh/page/n3/mode/2up کتاب را از اینجا می‌توانید ببینید] این کتاب در واقع ترجمه مباحثی است که بیشتر آن‌ها در کتاب گفت‌وگوهای فلسفه فقه آمده است. با  چند مقاله دیگر که قبلا در مجله قضایا اسلامیه معاصره منتشر شده‌اند.
# فلسفه فقه، مهدی مهریزی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۸ش.


==پایان‌نامه‌ها==
=== عربی===
# تحلیل و واکاوی فلسفه فقه اسلامی، عباس آدینه‌وند، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ایلام، ۱۳۹۴ش. ۲۰ صفحه نخست [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/19f505236f11ca9f7a34b3b138ffc0d9?sample=1 پایان‌نامه را اینجا ببینید] پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
# فلسفة الفقه و مقاصد الشریعة، به کوشش: [[عبدالجبار الرفاعی]]، بیروت، دارالهادی، ۱۴۲۹ق. [https://archive.org/details/flsafatalfiqeh/page/n3/mode/2up کتاب را از اینجا می‌توانید ببینید] این کتاب در واقع ترجمه مباحثی است که بیشتر آن‌ها در کتاب گفت‌وگوهای فلسفه فقه آمده است. با چند مقاله دیگر که قبلا در مجله قضایا اسلامیه معاصره منتشر شده‌اند.
# مدخل الی فلسفة الفقه، [[مهدی مهریزی]]، ترجمه: خالد توفیق، قم، نشر اعراف، ۱۳۷۷ش. این کتاب ترجمه کتاب درآمدی بر فلسفه فقه است و از فارسی به عربی ترجمه شده است. این کتاب ضمن مجموعه‌ای با عنوان قضایا اسلامیة معاصرة منتشر شده است.


==مقاله‌ها==
==مقاله‌ها==
===مقالات فارسی===
===فارسی===
# درآمدی بر تعریف فلسفه فقه و ساختار مسائل آن، محمدرسول آهنگران، زهرا نجفی، مجله فلسفه دین، دوره ۱۶، شماره ۴، ۱۳۹۸ش. [https://jpht.ut.ac.ir/article_73037_7826d75f81833a740791624014f2d55f.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# درآمدی بر تعریف فلسفه فقه و ساختار مسائل آن، محمدرسول آهنگران، زهرا نجفی، مجله فلسفه دین، دوره ۱۶، شماره ۴، ۱۳۹۸ش. [https://jpht.ut.ac.ir/article_73037_7826d75f81833a740791624014f2d55f.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# فلسفه فقه و مسائل پیش روی آن، سید ابوالقاسم نقیبی، فصلنامه آینه معرفت، دوره ۱۸، شماره ۴، ۱۳۹۷ش. [https://jipt.sbu.ac.ir/article_97214.html مقاله را از اینجا ببینید]
# فلسفه فقه و مسائل پیش روی آن، سید ابوالقاسم نقیبی، فصلنامه آینه معرفت، دوره ۱۸، شماره ۴، ۱۳۹۷ش. [https://jipt.sbu.ac.ir/article_97214.html مقاله را از اینجا ببینید]
خط ۲۸: خط ۳۳:
# فلسفه فقه و بررسی مقاله فقه در ترازو، فصلنامه تخصصی کلام اسلامی، شماره ۳۷، ۱۳۸۰ش. [https://hawzah.net/fa/Article/View/81639 مقاله را از اینجا بخوانید] این مقاله بدون نام نویسنده منتشر شده است.
# فلسفه فقه و بررسی مقاله فقه در ترازو، فصلنامه تخصصی کلام اسلامی، شماره ۳۷، ۱۳۸۰ش. [https://hawzah.net/fa/Article/View/81639 مقاله را از اینجا بخوانید] این مقاله بدون نام نویسنده منتشر شده است.
# فقه در ترازو، [[عبدالکریم سروش]]، ماهنامه کیان، شماره ۴۶، ۱۳۷۸ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20101009100700 مقاله را از اینجا بخوانید]
# فقه در ترازو، [[عبدالکریم سروش]]، ماهنامه کیان، شماره ۴۶، ۱۳۷۸ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20101009100700 مقاله را از اینجا بخوانید]
=== عربی===
# فلسفة الفقه اشکالیة النشأة و الوظیفة، عبدالجبار الرفاعی، مجله قضایا اسلامیة‌ معاصرة، شماره ۷، ۱۴۲۰ق. [https://alefbalib.com/index.aspx?pid=256&PdfID=620861 مقاله را از اینجا بخوانید]
# فلسفة الفقه عند الشهید محمد الصدر، احمد البصری، مجله قضایا اسلامیة‌ معاصرة، شماره ۷، ۱۴۲۰ق. [https://alefbalib.com/Metadata/686668 مقاله را از اینجا بخوانید]
==پایان‌نامه‌ها==
# تحلیل و واکاوی فلسفه فقه اسلامی، عباس آدینه‌وند، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ایلام، ۱۳۹۴ش. ۲۰ صفحه نخست [https://ganj.irandoc.ac.ir/viewer/19f505236f11ca9f7a34b3b138ffc0d9?sample=1 پایان‌نامه را اینجا ببینید] پایان‌نامه کارشناسی ارشد.


== سایر منابع==
== سایر منابع==
خط ۴۷: خط ۵۸:
# فلسفه فقه، سخنرانی مصطفی ملکیان، پژوهش‌نامه متین، شماره ۱۰، ۱۳۸۰ش.  
# فلسفه فقه، سخنرانی مصطفی ملکیان، پژوهش‌نامه متین، شماره ۱۰، ۱۳۸۰ش.  
# فلسفه فقه، سخنرانی [[مهدی مهریزی]] در واحد خواهران دانشگاه امام صادق(ع)، دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، شماره ۱۰، ۱۳۷۷ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20120329125925-2161-51.pdf گزارش سخنرانی را از اینجا بخوانید]
# فلسفه فقه، سخنرانی [[مهدی مهریزی]] در واحد خواهران دانشگاه امام صادق(ع)، دوفصلنامه فقه و حقوق خانواده (ندای صادق)، شماره ۱۰، ۱۳۷۷ش. [http://ensani.ir/file/download/article/20120329125925-2161-51.pdf گزارش سخنرانی را از اینجا بخوانید]
{{منابع مطالعاتی مبانی فقه معاصر}}