فلسفه فقه (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

[[فلسفه فقه]] دانشی است ناظر به مبانی فقه. در فلسفه فقه پیش‌فرض‌های فقیهان و تأثیر این پیش‌فرض‌ها در اجتهاد و استنباط فقهی فقیهان مطالعه می‌شود. در این دانش به آن دسته از مبانی توجه می‌شود که موضوع دانش‌های مرسوم مثل اصول فقه و رجال و مانند آن نیستند. به عنوان مثل کامل و [[جامعیت دین|جامع بودن شریعت]]، عرفی یا دقیق بودن ادبیات دینی، نقش علم تجربی در شناخت دین و مانند آن را می‌توان جزو این مبانی دانست. در واقع فلسفه فقه در پی پاسخ دادن به این پرسش است که تغییر هر یک از این مبانی چه تأثیری در برداشت فقیه از متن خواهد داشت؟ و البته هر فقیه باید در این حوزه دانشی موضع خود را مشخص و مبانی خود را منقح کند. این مبانی را می‌توان در مبانی دین‌شناسانه، مبانی متن‌شناسانه، مبانی روش‌شناسانه و مانند آن دسته‌بندی کرد. دانش فلسفه فقه را نمی‌توان یک دانش شکل‌گرفته به معنای خاص دانست بلکه این دانش در سه دهه اخیر پایه گرفته و در حال سامان‌یابی است. درباره معرفی و کلیات فلسفه فقه و ساختار آن به عنوان یک دانش مستقل کتاب‌ها و مقاله‌های متعددی منتشر شده است.  

==کتاب‌ها==

# فلسفه فقه اسلامی، اکبر محمودی، قم، انتشارات کمالات، ۱۴۰۱ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/01/14010207077.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]

# گفتاری در فلسفه فقه،‌ به کوشش علی محمدی جورکویه، تهران، [[پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]]، ۱۳۹۹ش. کتاب مجموعه‌ای است از چند گفتار از علی‌اکبر صادقی رشاد، خالد الفغفوری، ابوالقاسم مقیمی حاجی، سجاد ایزدهی، رمضان‌ علی‌تبار فیروزجایی و ابوالحسن حسنی. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/99/99916053.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]

# فلسفه فقه، مهدی مهریزی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۸ش.

# فلسفة الفقه و مقاصد الشریعة، به کوشش: [[عبدالجبار الرفاعی]]، بیروت، دارالهادی، ۱۴۲۹ق. [https://archive.org/details/flsafatalfiqeh/page/n3/mode/2up کتاب را از اینجا می‌توانید ببینید] این کتاب در واقع ترجمه مباحثی است که بیشتر آن‌ها در کتاب گفت‌وگوهای فلسفه فقه آمده است. با چند مقاله دیگر که قبلا در مجله قضایا اسلامیه معاصره منتشر شده‌اند.

# مدخل الی فلسفة الفقه، [[مهدی مهریزی]]، ترجمه: خالد توفیق، قم، نشر اعراف، ۱۳۷۷ش. این کتاب ترجمه کتاب درآمدی بر فلسفه فقه است و از فارسی به عربی ترجمه شده است. این کتاب ضمن مجموعه‌ای با عنوان قضایا اسلامیة معاصرة منتشر شده است.