۴٬۹۴۳
ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{منابع مطالعاتی}} | {{منابع مطالعاتی}} | ||
[[فقه و عقل]] دوگانهای مهم است که بررسی همپوشانی و تمایزشان در دین، همواره مورد توجه دین پژوهان است. مشخص شدن مبنا در جایگاه عقل و فقه در شریعت، ممکن است موجب تغییر استنباط فقیه در احکام شرعی باشد. تقریبا تمام دانشمندان فقه اسلامی عقل را در زمینه استنباط احکام شرعی کارآمد میدانند. برخی معتقداند عقل یک مصدر از مصادر تشخیص حکم شرعی، و همطراز کتاب و سنت و اجماع است و تمام یافتههای عقلانی اعم از ظنی یا قطعی حجیت دارند. مانند اهل سنت که استحسان و | [[فقه و عقل]] دوگانهای مهم است که بررسی همپوشانی و تمایزشان در دین، همواره مورد توجه دین پژوهان است. مشخص شدن مبنا در جایگاه عقل و فقه در شریعت، ممکن است موجب تغییر استنباط فقیه در احکام شرعی باشد. تقریبا تمام دانشمندان فقه اسلامی عقل را در زمینه استنباط احکام شرعی کارآمد میدانند. برخی معتقداند عقل یک مصدر از مصادر تشخیص حکم شرعی، و همطراز کتاب و سنت و اجماع است و تمام یافتههای عقلانی اعم از ظنی یا قطعی حجیت دارند. مانند اهل سنت که استحسان و سد ذرایع را بوسیله حکم عقل از منابع کشف حکم میدانند. و برخی فقیهان شیعه صرفاً دریافتهای قطعی آن را حجت میدانند. نظیر برخی دریافتهایی که از مستقلات عقلیه بدست میآید و همچنین موارد حکمی که با ضرورت و بداهت عقلی قابل استنباط است. | ||
ابن ادریس حلی حکم عقل مستقل را صرفا در صورت نبود سه منبع دیگر قابل پذیرش میدانند. و نظیر فاضل تونی برای مستقلات عقلی جایگاهی بر نمیشمرد و | ابن ادریس حلی حکم عقل مستقل را صرفا در صورت نبود سه منبع دیگر قابل پذیرش میدانند. و نظیر فاضل تونی برای مستقلات عقلی جایگاهی بر نمیشمرد و صرفاً استلزامات عقلی که حاصل ضمیمه شدن گزارههای عقلی با گزاره شرعی است را جایگاه دخالت عقل در احکام میبیند. | ||
در میان فقیهان معاصر برخی چنان جایگاهی در استنباط حکم شرعی برای عقل متصورند که فقه و | در میان فقیهان معاصر برخی چنان جایگاهی در استنباط حکم شرعی برای عقل متصورند که فقه و آموزههای فقهی را به عنوان تعلیقه بر حکم عقل میدانند. بر این اساس در ابتدای اجتهاد و استنباطات فقهی به عقل رجوع کرده و بعد از کشف حکم اولی از ناحیه قواعد عقلی، سراغ دستورات رسیده از آیات و روایات میروند و در نتیجه برای قبول فحوای نصوص مخالف با حکم عقل، تاکید بیشتری را میجویند. | ||
== کتاب == | == کتاب == |
ویرایش