فقه معاصر:پیش‌نویس شخصیت و حقوق زن در اسلام (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۱۸: خط ۱۱۸:
مهریزی با بیان اینکه پذیرش تعدد زوجات در اسلام ایرادها و شبهاتی نظیر «فزون‌خواهی جنسی مردان»، «سلطه و استبداد مردان بر زنان» که بیانگر ستم بر زنان است؛ به تبیین صاحبان نظریه‌ «تقیید و تحدید تعدد» پرداخته است اشخاصی نظیر شیخ محمد عبده و پیروانش که معتقدند تعدد زوجات فقط در ضرورت‌ها تجویز شده است و ادله‌ای که بر اثبات این نظظریه بیان داشته‌اند «عدم توان برقراری عدالت»، «ایجاد فساد در جامعه» و «عداوات و دشمنی میان فرزندان» است (ص۴۷۷). محمدعلی غفاری نیز معتقد است چینش آیات و احادیث، ما را به این راهنمایی می‌کند که تعدد زوجات بدین نحوی که مطرح شده است مجاز نیست؛ چرا که آیه در این زمینه، عدالت مردان را نفی می‌کند و می‌گوید شما مردان هرگز قدرت ندارید بین زنان عدالت را رعایت کنید، بهتر است که به دنبال هوی و هوس نروید و زن اول خود را محروم یا بی‌سرپرست نگذارید (ص۴۷۹).   
مهریزی با بیان اینکه پذیرش تعدد زوجات در اسلام ایرادها و شبهاتی نظیر «فزون‌خواهی جنسی مردان»، «سلطه و استبداد مردان بر زنان» که بیانگر ستم بر زنان است؛ به تبیین صاحبان نظریه‌ «تقیید و تحدید تعدد» پرداخته است اشخاصی نظیر شیخ محمد عبده و پیروانش که معتقدند تعدد زوجات فقط در ضرورت‌ها تجویز شده است و ادله‌ای که بر اثبات این نظظریه بیان داشته‌اند «عدم توان برقراری عدالت»، «ایجاد فساد در جامعه» و «عداوات و دشمنی میان فرزندان» است (ص۴۷۷). محمدعلی غفاری نیز معتقد است چینش آیات و احادیث، ما را به این راهنمایی می‌کند که تعدد زوجات بدین نحوی که مطرح شده است مجاز نیست؛ چرا که آیه در این زمینه، عدالت مردان را نفی می‌کند و می‌گوید شما مردان هرگز قدرت ندارید بین زنان عدالت را رعایت کنید، بهتر است که به دنبال هوی و هوس نروید و زن اول خود را محروم یا بی‌سرپرست نگذارید (ص۴۷۹).   


نویسنده معتقد است که برای رسیدن به رأی نهایی در این زمینه اصول مُسلّمی را باید فهرست کرد نظیر الف- در شریعت اسلامی اصل بر تک همسری است که این مطلب از آیات و روایات استشمام می‌شود؛ ب- ضرورت‌های اجتماعی را که گاه برای جوامع انسانی پدید می‌آید را نمی‌توان نادبده انگاشت مثل شرایط دوران جنگ، ناباروری برخی از زنان و گاه افزونی رقم زنان بر مردان (ص۴۸۳).
نویسنده معتقد است که برای رسیدن به رأی نهایی در این زمینه اصول مُسلّمی را باید فهرست کرد نظیر الف- در شریعت اسلامی اصل بر تک همسری است که این مطلب از آیات و روایات استشمام می‌شود؛ ب- ضرورت‌های اجتماعی را که گاه برای جوامع انسانی پدید می‌آید را نمی‌توان نادیده انگاشت مثل شرایط دوران جنگ، ناباروری برخی از زنان و گاه افزونی رقم زنان بر مردان (ص۴۸۳).
سپس مهریزی با استفاده از منابع دینی نظیر آیه سوم سوره نساء، روایات و اجماعی را که شیعه و اهل سنت نقل کرده‌اند به این نتیجه می‌رسد که باید به حداقل دلالت منابع دینی اکتفا کرد. به گمان نویسنده مبنای این حداقل دو امر می‌تواند باشد: الف- شرایط تجویز چندزنی باید رعایت شود نظیر رعایت عدالت، توان اداره زندگی، وجود مصالح عقلایی که از حکمت تشریع می‌توان به دست آورد. ب- چگونگی اجرا آن توسط حکومت‌های دینی؛ بدین صورت که حکومت‌های دینی می‌توانند حکم شرعی را در قالب قوانین اجرایی خاصی درآورند تا در عمل، از سوء استفاده جلوگیری شود (ص۴۸۶).
سپس مهریزی با استفاده از منابع دینی نظیر آیه سوم سوره نساء، روایات و اجماعی را که شیعه و اهل سنت نقل کرده‌اند به این نتیجه می‌رسد که باید به حداقل دلالت منابع دینی اکتفا کرد. به گمان نویسنده مبنای این حداقل دو امر می‌تواند باشد: الف- شرایط تجویز چندزنی باید رعایت شود نظیر رعایت عدالت، توان اداره زندگی، وجود مصالح عقلایی که از حکمت تشریع می‌توان به دست آورد. ب- چگونگی اجرا آن توسط حکومت‌های دینی؛ بدین صورت که حکومت‌های دینی می‌توانند حکم شرعی را در قالب قوانین اجرایی خاصی درآورند تا در عمل، از سوء استفاده جلوگیری شود (ص۴۸۶).


[[رده:پیش‌نویس مقاله‌ها]]
[[رده:پیش‌نویس مقاله‌ها]]
۵۰

ویرایش