۳٬۴۹۰
ویرایش
جز
←عربی
(←لید) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←عربی) |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
[[فقه شهرسازی]] به معنای استنباط احکام و اصولی است که در سبک جدید زندگی انسانها برای ساخت و ساز محیط زندگی قابل اعمال و اجرا باشد. در منابع فقهی اصول و قواعدی موجود است که در همین راستا می‌تواند مورد استناد قرار گیرد. به عنوان نمونه حد حریم که در فقه به آن اشاره شده از این موارد است. | [[فقه شهرسازی]] به معنای استنباط احکام و اصولی است که در سبک جدید زندگی انسانها برای ساخت و ساز محیط زندگی قابل اعمال و اجرا باشد. در منابع فقهی اصول و قواعدی موجود است که در همین راستا می‌تواند مورد استناد قرار گیرد. به عنوان نمونه حد حریم که در فقه به آن اشاره شده از این موارد است. | ||
اما در سبک جدید شهرسازی بعضی از احکام مخدوش شده است. آزادی انسان در تصرف در ملک یکی از نمونه‌ها است. بنابراین فقه معاصر با چالش‌هایی روبرو است: پرسش اصلی این است که آیا از نظر اسلام، اصول و قواعدی در زمینه شهرسازی وجود دارد؟ آیا از ادله‌ای همچون عدم اضرار به انسان و محیط زیست و حرمت اسراف و اتلاف و لزوم عمران و آبادی زمین می‌توان اصول و قواعد شهرسازی را استخراج کرد؟ نهاد شهرداری تا چه حد حق تصرف و اعمال قدرت بر سبک ساخت و ساز دارد؟ اگر ساخت و سازها منجر به تضییغ حقوق دیگران شود مجاز خواهد بود؟ نحوه تصرف در اماکن عمومی و موقوفات که در راستای شهرسازی تصرف می‌شود چگونه است؟ آیا معماری‌های غیر | اما در سبک جدید شهرسازی بعضی از احکام مخدوش شده است. آزادی انسان در تصرف در ملک یکی از نمونه‌ها است. | ||
بنابراین فقه معاصر با چالش‌هایی روبرو است: پرسش اصلی این است که آیا از نظر اسلام، اصول و قواعدی در زمینه شهرسازی وجود دارد؟ آیا از ادله‌ای همچون عدم اضرار به انسان و محیط زیست و حرمت اسراف و اتلاف و لزوم عمران و آبادی زمین می‌توان اصول و قواعد شهرسازی را استخراج کرد؟ نهاد شهرداری تا چه حد حق تصرف و اعمال قدرت بر سبک ساخت و ساز دارد؟ اگر ساخت و سازها منجر به تضییغ حقوق دیگران شود مجاز خواهد بود؟ نحوه تصرف در اماکن عمومی و موقوفات که در راستای شهرسازی تصرف می‌شود چگونه است؟ آیا معماری‌های غیر اسلامی در ساخت شهرها مجاز است؟و ... | |||
قاعده اعمار (وجوب آباد سازی)، قاعده ملکیت بشر، قاعده زوال ملکیت به سبب اهمال منجر به خرابی و قاعده عدم اجبار مالک بر مرمت ملک، از جمله قواعد فقهی نوینی است که بررسی شده است. پرداختن فقهی به حق انتفاع، حق شرب (حقآبه)، حق مَسیل (حق آبراه) و حق مرور یا حق عبور (حق آمد و شد) در نحوه بهربرداری از املاک از دیگر مباحث این نوع پژوهش است. | |||
در این پژوهش منابع مطالعاتی در زمینه فقه شهرسازی جمع‌آوری شده است. | در این پژوهش منابع مطالعاتی در زمینه فقه شهرسازی جمع‌آوری شده است. | ||
| خط ۱۸: | خط ۲۲: | ||
# أحكام العمران في الفقه الإسلامي، أحمد محمد سعيد السعدي، ۲۰۱۰م. | # أحكام العمران في الفقه الإسلامي، أحمد محمد سعيد السعدي، ۲۰۱۰م. | ||
# رياض القاسمين أو فقه العمران الإسلامي، القاضي كامي محمد بن أحمد الأدرنوي الحنفي، دار البشائر للطباعة والنشر، ۲۰۰۰م. | # رياض القاسمين أو فقه العمران الإسلامي، القاضي كامي محمد بن أحمد الأدرنوي الحنفي، دار البشائر للطباعة والنشر، ۲۰۰۰م. | ||
# فقه العمارة الإسلامية، خالد محمد عزب، دار النشر للجامعات، ۱۹۹۷م. | # فقه العمارة الإسلامية، خالد محمد عزب، دار النشر للجامعات، ۱۹۹۷م. [https://archive.org/details/4_20211202_20211202_2127/mode/2up کتاب را از اینجا ببینید] | ||
== مقاله‌ها == | == مقاله‌ها == | ||
=== فارسی === | === فارسی === | ||
#رفع تعارض حقوق و منافع در توسعه معابر شهری با نگاه به قاعده لاضرر، مجتبی الهی خراسانی و علی ثناگو، [[فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی]] ، شماره پیاپی ۲۶، سال ۸، ۱۴۰۱ش. [https://jostar-fiqh.maalem.ir/article_72550_13b490a87e199fe60635c7a49d7169eb.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | # فقه شهر و شهرنشینی، طیبه بلوردی، فصلنامه مطالعات فقهی و فلسفی، شماره ۵۲، زمستان ۱۴۰۱ش. [https://journals.iau.ir/article_699699_cbefbfd412763487f2e8d9168b69f05c.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | ||
# رفع تعارض حقوق و منافع در توسعه معابر شهری با نگاه به قاعده لاضرر، مجتبی الهی خراسانی و علی ثناگو، [[فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی]] ، شماره پیاپی ۲۶، سال ۸، ۱۴۰۱ش. [https://jostar-fiqh.maalem.ir/article_72550_13b490a87e199fe60635c7a49d7169eb.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | |||
# تبیین جایگاه قاعده فقهیِ لاحرج در شهرسازی اسلامی، اصغر مولائی، [[فصلنامه فقه و اصول]]، شماره ۲، دوره ۵۴، شهریور ۱۴۰۱ش. [https://jfiqh.um.ac.ir/article_40199_b277ae502238128fa444731e7cbf6cd5.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | # تبیین جایگاه قاعده فقهیِ لاحرج در شهرسازی اسلامی، اصغر مولائی، [[فصلنامه فقه و اصول]]، شماره ۲، دوره ۵۴، شهریور ۱۴۰۱ش. [https://jfiqh.um.ac.ir/article_40199_b277ae502238128fa444731e7cbf6cd5.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | ||
# بررسی میزان و نحوه رعایت حریم در معماری و شهرسازی از منظر فقه اسلامی شیعه (نمونه موردی: محله خان یزد)، مینو قره بگلو و یحیی جمالی، [[دوفصلنامه مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق]]، شماره ۴۴، سال ۱۵، پاییز و زمستان ۱۴۰۰ش. [http://fvh.journals.miu.ac.ir/article_5759_fc7883655b869cd5190f3b9b0860583a.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | # بررسی میزان و نحوه رعایت حریم در معماری و شهرسازی از منظر فقه اسلامی شیعه (نمونه موردی: محله خان یزد)، مینو قره بگلو و یحیی جمالی، [[دوفصلنامه مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق]]، شماره ۴۴، سال ۱۵، پاییز و زمستان ۱۴۰۰ش. [http://fvh.journals.miu.ac.ir/article_5759_fc7883655b869cd5190f3b9b0860583a.pdf مقاله را از اینجا ببینید] | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۷: | ||
== سایر منابع == | == سایر منابع == | ||
# شهرسازی مبتنی بر مبانی اسلامی و ایرانی، یاداشت اینترنتی، شناسه خبر: ۱۰۰۷۰۰۷، خبرگزاری شبستان، ۱۳۹۹ش. [http://shabestan.ir/detail/News/1007007 از اینجا ببینید] | # شهرسازی مبتنی بر مبانی اسلامی و ایرانی، یاداشت اینترنتی، شناسه خبر: ۱۰۰۷۰۰۷، خبرگزاری شبستان، ۱۳۹۹ش. [http://shabestan.ir/detail/News/1007007 از اینجا ببینید] | ||