فارکس (منابع مطالعاتی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{منابع مطالعاتی|}}
{{منابع مطالعاتی|}}


[[فارکس]] به معنای تبادل ارزهای خارجی است. تبادل ارزها به یکدیگر چالش فقهی ندارد؛ ولی آنچه امروزه به عنوان بازار فارکس مطرح است، شکل ساده خود را از دست داده و به‌جای خرید و فروش واقعی ارز، به معاملات صوری و مجازی پرداخته می‌شود. همچنین معاملات در بازار فارکس به‌صورت مارجینی و ضریب‌دار انجام می‌شود که از این جهات نیاز به بررسی فقهی دارد.  
[[فارکس]] <small>(به انگلیسی: Forex)</small> به معنای تبادل ارزهای خارجی است. تبادل ارزها به یکدیگر با عنوان تصریف در فقه سنتی مطرح شده؛ ولی آنچه امروزه به عنوان بازار فارکس مطرح است، شکل ساده خود را از دست داده و به‌جای خرید و فروش واقعی ارز، به معاملات صوری و مجازی پرداخته می‌شود. همچنین معاملات در بازار فارکس به‌صورت مارجینی و ضریب‌دار انجام می‌شود که از این جهات نیاز به بررسی فقهی دارد.  


در زمینه معاملات فارکس سؤالاتی قابل طرح است؛ آیا معاملات بدون امکان تحویل کالا صحیح است؟ حکم معاملات مارجینی چیست؟ آیا اخذ اعتبار از کارگزاری حکم قرض ربوی را دارد؟ آیا گرفتن نرخ سواپ شبانه برای معاملات باز صحیح است؟
در زمینه معاملات فارکس سؤالاتی قابل طرح است؛ پرسش‌های فقهی در مورد معاملات فارکس سبب شده که بررسی آن در فقه معاصر ضروری شود. اساسا ماهیت قراردادهای فارکس چیست؟ آیا از عقود مستحدثه هستند یا تحت عناوین عقود شرعی قرار می‌گیرند؟ حکم شرعی معاملات فارکس چیست؟ آیا حکم کلی نسبت به معاملات فارکس صحیح است و یا نسبت به انواع مختلف معاملات فارکس نیاز به بررسی مستقل وجود دارد؟ آیا معاملات بدون امکان تحویل کالا صحیح است؟ حکم معاملات مارجینی چیست؟ آیا اخذ اعتبار از کارگزاری حکم قرض ربوی را دارد؟ آیا گرفتن نرخ سواپ شبانه برای معاملات باز صحیح است؟


[[سید علی سیستانی]] در این زمینه اظهار نظر نکرده و به فقهای دیگر ارجاع داده است؛ ولی بیشتر فقها و پژوهشگران فقهی از جمله [[سید موسی شبیری زنجانی]]، لطف‌الله نوری همدانی و [[ناصر مکارم شیرازی]] بر بطلان این نوع معاملات نظر داده‌اند. معاملات فارکس کمتر مورد توجه بوده و نیازمند پژوهش بیشتری است.
فقیهان و پژوهشگران فقهی در این مسئله اختلاف نظر زیادی دارند برخی از جمله [[سید موسی شبیری زنجانی]]، [[حسین نوری همدانی]] و [[ناصر مکارم شیرازی]] بر بطلان این نوع معاملات نظر داده‌اند. و عده‌ای مانند [[سید علی سیستانی]] و [[جعفر سبحانی]] در این زمینه اظهار نظر نکرده و به فقهای دیگر ارجاع داده است و فقیهانی چون [[سید محمد علوی گرگانی]] و [[بشیر نجفی]] حکم به صحت این معامله در صورت داشتن اعتبار از ناحیه حکومت‌ها و مالیت داده‌اند.




== کتاب‌ها ==
== کتاب‌ها ==
=== فارسی ===
=== فارسی ===
# فقه بورس و اوراق بهادار: راهکارهای تامین نقدینگی احکام - احکام سیگنال‌دهی - بازار فارکس، علی ظهیری، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، ۱۴۰۲ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/02/14020303022.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# الوسیط در فقه بورس و اوراق بهادار: مشروعیت سازمان بورس به عنوان شخص حقوقی - سهام و احکام آن ...، علی ظهیری، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، ۱۴۰۲ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/02/14020303024.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید]
# بررسی عملکرد فارکس در نظام حقوقی ایران، میثم امیری، رشت، انتشارت کدیور، ‏‫۱۳۹۹ش.
# بررسی عملکرد فارکس در نظام حقوقی ایران، میثم امیری، رشت، انتشارت کدیور، ‏‫۱۳۹۹ش.
# مقایسه مقررات حاکم بر بازار فارکس و بازار سهام در حقوق تجارت داخلی و بین‌المللی، امید مقدسی‌فر و مهران آرامش، تهران، انتشارات جاودانه‏‫، ۱۳۹۶ش.
# مقایسه مقررات حاکم بر بازار فارکس و بازار سهام در حقوق تجارت داخلی و بین‌المللی، امید مقدسی‌فر و مهران آرامش، تهران، انتشارات جاودانه‏‫، ۱۳۹۶ش.
خط ۱۷: خط ۱۹:
== مقاله‌ها ==
== مقاله‌ها ==
=== فارسی ===
=== فارسی ===
# بررسی فقهی معاملات بازار فارکس، سید مرتضی خاتمی سبزواری و علی ظهیری و رضا عندلیبی، فصلنامه فقه، شماره ۱۱۴، ۱۴۰۲ش. [http://jf.isca.ac.ir/article_74443_e20b5c989fa200d8e3e644b505d77f6c.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# موضوع‌شناسی بازار فارکس، سید صادق طباطبایی نژاد، ماهنامه معرفت، شماره ۲۸۱، ۱۴۰۰ش. [http://ensani.ir/file/download/article/1641817007-9723-1400-16.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# موضوع‌شناسی بازار فارکس، سید صادق طباطبایی نژاد، ماهنامه معرفت، شماره ۲۸۱، ۱۴۰۰ش. [http://ensani.ir/file/download/article/1641817007-9723-1400-16.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران، سمیه نوری و امیرحمزه سالارزایی و نادر مختاری افراکتی، [[دوفصلنامه پژوهشنامه حقوق اسلامی]]، شماره ۱، ۱۳۹۸ش. [http://ensani.ir/file/download/article/1572951725-9765-49-4.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
# تحلیل فقهی بازار بین‌المللی فارکس با تکیه بر ممنوعیت آن در قوانین ایران، سمیه نوری و امیرحمزه سالارزایی و نادر مختاری افراکتی، [[دوفصلنامه پژوهشنامه حقوق اسلامی]]، شماره ۱، ۱۳۹۸ش. [http://ensani.ir/file/download/article/1572951725-9765-49-4.pdf مقاله را از اینجا ببینید]
خط ۲۵: خط ۲۸:
# تجارة العملات الدولیة الفورکس بطریقة الهامش الفورکس: دراسة فقهیة، أحمد الجزار محمد داود بشناق، مجلة البحوث والدراسات الشرعیة (مصر)، شماره ۲۷، جلد ۳، ۲۰۱۴م.
# تجارة العملات الدولیة الفورکس بطریقة الهامش الفورکس: دراسة فقهیة، أحمد الجزار محمد داود بشناق، مجلة البحوث والدراسات الشرعیة (مصر)، شماره ۲۷، جلد ۳، ۲۰۱۴م.
# حکم التجارة بالعملات الأجنبیة فی الأسواق العالمیة، فخری خلیل أبو صفیة و قاسم أبو عید، [[مجلة جامعة الأمیر عبد القادر للعلوم الإسلامیة]]، شماره ۳۲، ۲۰۱۳م. [https://www.asjp.cerist.dz/en/downArticle/28/27/3/13211 از اینجا ببینید]
# حکم التجارة بالعملات الأجنبیة فی الأسواق العالمیة، فخری خلیل أبو صفیة و قاسم أبو عید، [[مجلة جامعة الأمیر عبد القادر للعلوم الإسلامیة]]، شماره ۳۲، ۲۰۱۳م. [https://www.asjp.cerist.dz/en/downArticle/28/27/3/13211 از اینجا ببینید]
#الإشکاليات الشرعية في تجارة الهامش (الفورکس) دراسة فقهية مقارنة، حسين محمد بيومي الشيخ، مجلة كلية الدراسات الإسلامیة والعربیة للبنات بالإسكندرية، مجلد ۲۹، شماره ۷، ۲۰۱۳م. [https://bfda.journals.ekb.eg/article_147522_b9870c66349a0a3322028f705acd46a5.pdf از اینجا ببینید]
# أسس التعامل والمضاربة فی سوق الفورکس، جمیلة الجوزی، الجزایر، المجلة الجزائریة للعولمة والسیاسات الاقتصادیة، شماره ۳، ۲۰۱۲م. [https://laboratoires.univ-alger3.dz/lm/telechargement/revue/03-2012/003%20article%20El%20Djouzi%20&%20Saadoune.pdf از اینجا ببینید]
# أسس التعامل والمضاربة فی سوق الفورکس، جمیلة الجوزی، الجزایر، المجلة الجزائریة للعولمة والسیاسات الاقتصادیة، شماره ۳، ۲۰۱۲م. [https://laboratoires.univ-alger3.dz/lm/telechargement/revue/03-2012/003%20article%20El%20Djouzi%20&%20Saadoune.pdf از اینجا ببینید]
# فتوی مجلس الإفتاء الوطنی المالیزی بشأن المتاجرة بالفورکس عبر المنصة الإلکترونیة، لقمان عبدالحکیم ابن حسین، سوریه، [[مجلة الإقتصاد الإسلامی العالمیة]]، شماره ۵، ۲۰۱۲م.
# فتوی مجلس الإفتاء الوطنی المالیزی بشأن المتاجرة بالفورکس عبر المنصة الإلکترونیة، لقمان عبدالحکیم ابن حسین، سوریه، [[مجلة الإقتصاد الإسلامی العالمیة]]، شماره ۵، ۲۰۱۲م.
خط ۴۰: خط ۴۴:
# هل الرافعة المالیة حلال ام حرام فی تداول الفورکس؟، عبدالله بن حبتور، یادداشت اینترنتی، ۲۰۲۰م. [https://theqa.reviews/articles/هل-الرافعة-المالية-حلال-ام-حرام از اینجا ببینید]
# هل الرافعة المالیة حلال ام حرام فی تداول الفورکس؟، عبدالله بن حبتور، یادداشت اینترنتی، ۲۰۲۰م. [https://theqa.reviews/articles/هل-الرافعة-المالية-حلال-ام-حرام از اینجا ببینید]
# حکم شرعی معامله در بازار فارکس، یادداشت امیر صالحی، روابط عمومی [[دفتر تبلیغات اسلامی]] اصفهان، ۱۳۹۲ش. [http://ijtihadnet.ir/حکم-شرعی-معامله-در-بازار-فارکس/ از اینجا ببینید]
# حکم شرعی معامله در بازار فارکس، یادداشت امیر صالحی، روابط عمومی [[دفتر تبلیغات اسلامی]] اصفهان، ۱۳۹۲ش. [http://ijtihadnet.ir/حکم-شرعی-معامله-در-بازار-فارکس/ از اینجا ببینید]
# بررسی فقهی معاملات فارکس، نشست علمی با همکاری گروه فقه اقتصادی مدرسه عالی فقه تخصصی، [[مجتمع آموزش عالی فقه]]،
# بررسی فقهی معاملات فارکس، نشست علمی با همکاری گروه فقه اقتصادی مدرسه عالی فقه تخصصی، [[مجتمع آموزش عالی فقه]]، مجله افق حوزه، شماره ۳۶۳، ۱۳۹۲ش. [http://feqh.miu.ac.ir/index.aspx?pageid=49374&newsview=57282 از اینجا ببینید]
مجله افق حوزه، شماره ۳۶۳، ۱۳۹۲ش. [http://feqh.miu.ac.ir/index.aspx?pageid=49374&newsview=57282 از اینجا ببینید]
# ابعاد و نتایج بررسی فقهی معاملات فارکس، مصاحبه با [[سید عباس موسویان]]، پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)، بیتا. [https://tyb.ir/ابعاد-و-نتایج-بررسی-فقهی-معاملات-فارکس/ از اینجا ببینید]
# ابعاد و نتایج بررسی فقهی معاملات فارکس، مصاحبه با [[سید عباس موسویان]]، پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)، بیتا. [https://tyb.ir/ابعاد-و-نتایج-بررسی-فقهی-معاملات-فارکس/ از اینجا ببینید]
# الأبعاد الفقهیة والأخلاقیة فی شراء الهامش الفورکس، یادداشت مسعود صبری، بیتا. [https://www.moftionline.com/?p=3082 از اینجا ببینید]
# الأبعاد الفقهیة والأخلاقیة فی شراء الهامش الفورکس، یادداشت مسعود صبری، بیتا. [https://www.moftionline.com/?p=3082 از اینجا ببینید]
# حکم شرعی بازار فارکس چیست؟، یادداشت اینترنتی، [[مؤسسه فقه اقتصادی طیبات]]. [https://tyb.ir/%d8%ad%da%a9%d9%85-%d8%b4%d8%b1%d8%b9%db%8c-%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%a7%d8%b1-%d9%81%d8%a7%d8%b1%da%a9%d8%b3-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa%d8%9f/ از اینجا ببینید]
# حکم شرعی بازار فارکس چیست؟، یادداشت اینترنتی، [[مؤسسه فقه اقتصادی طیبات]]. [https://tyb.ir/%d8%ad%da%a9%d9%85-%d8%b4%d8%b1%d8%b9%db%8c-%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%a7%d8%b1-%d9%81%d8%a7%d8%b1%da%a9%d8%b3-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa%d8%9f/ از اینجا ببینید]
۶٬۷۴۴

ویرایش