۶٬۷۴۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(←عربی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{منابع مطالعاتی}} | {{منابع مطالعاتی}} | ||
[[جامعیت دین]] از گزارهای کلامی تاثیرگذار در استنباطات فقهی است و | [[جامعیت دین]] از گزارهای کلامی تاثیرگذار در استنباطات فقهی است و با مسئله انتظارات بشر از دین، گستره شریعت، قلمرو دین و همچنین خاتمیت و جاودانگی آن ارتباط دارد. جامعیت دین در چند زمینه مسائل هستی شناسی و فلسفی، دایره علوم طبیعی، مسائل اخلاقی و مسائل حقوقی و رفتاری قابل طرح است که از محور چهارم با عنوان قلمرو فقه یاد شده است. پژوهشگران دینی با طرح مسئله جامعیت دین به دنبال پاسخ به این پرسش هستند که دین اسلام چه ساحاتی از زندگی انسان در بر می‌گیرد؟ | ||
امروزه چند دیدگاه درباره شمول یا عدم شمول آموزه‌های دینی بر تمام ابعاد زندگی انسان ارائه شده است. برخی با نگاهی حداقلی، گرایش به انعزال و بی‌طرفی مطلق قانون‌گذار اسلام درباره شؤون دنیای انسان دارند. در مقابل بسیاری با استناد به دلائلی چون «جامعیت قرآن کریم»، «مطابقت محتوای اسلام با فطریات بشر»، «جامعیت احکام اسلام»، «ثابت بودن محتوای دین»، «پذیرفتن عناوین ثانویه»، «خاتمیت دین اسلام» و بر مبنای قاعده «عدم خلو واقعة عن الحکم الشرعی» معتقدند دین اسلام برای تمام ابعاد زندگی انسان دارای حکم است. در میانه دو اندیشه شمول و انعزال، عده‌ای نیز بر این باورند که اصول کلان و عام به‌وسیله شارع بیان شده و امور جزئی به عهده انسان گذاشته شده است. | امروزه چند دیدگاه درباره شمول یا عدم شمول آموزه‌های دینی بر تمام ابعاد زندگی انسان ارائه شده است. برخی با نگاهی حداقلی، گرایش به انعزال و بی‌طرفی مطلق قانون‌گذار اسلام درباره شؤون دنیای انسان دارند. در مقابل بسیاری با استناد به دلائلی چون «جامعیت قرآن کریم»، «مطابقت محتوای اسلام با فطریات بشر»، «جامعیت احکام اسلام»، «ثابت بودن محتوای دین»، «پذیرفتن عناوین ثانویه»، «خاتمیت دین اسلام» و بر مبنای قاعده «عدم خلو واقعة عن الحکم الشرعی» معتقدند دین اسلام برای تمام ابعاد زندگی انسان دارای حکم است. در میانه دو اندیشه شمول و انعزال، عده‌ای نیز بر این باورند که اصول کلان و عام به‌وسیله شارع بیان شده و امور جزئی به عهده انسان گذاشته شده است. | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
# مقاصد الشريعة و تجديد الفقه الاسلامي المعاصر: رؤية منظومية كلية، جاسر عودة، مجلة المسلم المعاصر (مصر)، شماره ۱۵۱، ۲۰۱۴م. [http://www.khotwacenter.com/مقاصد-الشريعة-وتجديد-الفقه-الإسلامي-ا/ لینک مقاله] | # مقاصد الشريعة و تجديد الفقه الاسلامي المعاصر: رؤية منظومية كلية، جاسر عودة، مجلة المسلم المعاصر (مصر)، شماره ۱۵۱، ۲۰۱۴م. [http://www.khotwacenter.com/مقاصد-الشريعة-وتجديد-الفقه-الإسلامي-ا/ لینک مقاله] | ||
# الشمولية الإسلامية بين ثوابت العقيدة ومرونة التشريع، محمدعیاش الکسیبی، مجلة الزرقاء للبحوث والدراسات (الاردن)، مجلد ۴، شماره ۱، ۲۰۰۲م. [https://www.quranicthought.com/ar/books/الشمولية-الاسلامية-بين-ثوابت-العقيدة/ لینک مقاله] | # الشمولية الإسلامية بين ثوابت العقيدة ومرونة التشريع، محمدعیاش الکسیبی، مجلة الزرقاء للبحوث والدراسات (الاردن)، مجلد ۴، شماره ۱، ۲۰۰۲م. [https://www.quranicthought.com/ar/books/الشمولية-الاسلامية-بين-ثوابت-العقيدة/ لینک مقاله] | ||
# شمولية الإسلام، محمدحسین الددو | # شمولية الإسلام، محمدحسین الددو الشنقيطي، مقاله در سایت اسلام ویب، تاریخ بازدید ۲۶ مهر ۱۴۰۱ش. [https://audio.islamweb.net/audio/index.php?page=FullContent&full=1&audioid=460757# لینک مقاله] | ||
# شمولية التشريع الإسلامى ومرونته، عبدالله الجراری، مجلة الدعوة الحق (المغرب)، سال ۱۸، شماره ۳، ۱۹۷۷م. | # شمولية التشريع الإسلامى ومرونته، عبدالله الجراری، مجلة الدعوة الحق (المغرب)، سال ۱۸، شماره ۳، ۱۹۷۷م. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
# نقد و برسی قلمرو دین اسلام بر مبنای آرای دین شناسانه ی آیت اله سبحانی، حمید کردلو، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/6f4cdee7e9b0acc3002fb28db9c4ed01 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # نقد و برسی قلمرو دین اسلام بر مبنای آرای دین شناسانه ی آیت اله سبحانی، حمید کردلو، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/6f4cdee7e9b0acc3002fb28db9c4ed01 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
# بررسی انتقادی و مقایسه‌ای دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی و آیت‌الله مصباح یزدی در زمینه قلمرو دین، عیسی معلم، کارشناسی ارشد، گروه کلام و فلسفه دین، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/4221640579d555823808b871dd39eee6 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # بررسی انتقادی و مقایسه‌ای دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی و آیت‌الله مصباح یزدی در زمینه قلمرو دین، عیسی معلم، کارشناسی ارشد، گروه کلام و فلسفه دین، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/4221640579d555823808b871dd39eee6 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
# جامعیت دین اسلام از منظر متکلمین معاصر امامیه، سید ابوالفضل مولائی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه گلستان، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/fbde1a205ac9e8bdb209068df69a3fb8 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # جامعیت دین اسلام از منظر متکلمین معاصر امامیه، سید ابوالفضل مولائی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه گلستان، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/fbde1a205ac9e8bdb209068df69a3fb8 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
# قلمرو فقهی مسئولیت دولت اسلامی در قبال اقامه دین، سید محمدسعید ناطقی، کارشناسی ارشد، مجتمع آموزش عالی فقه، مدرسه عالی فقه تخصصی، جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/233b6f2f7c5b0065845f28e26a832f96 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # قلمرو فقهی مسئولیت دولت اسلامی در قبال اقامه دین، سید محمدسعید ناطقی، کارشناسی ارشد، مجتمع آموزش عالی فقه، مدرسه عالی فقه تخصصی، جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/233b6f2f7c5b0065845f28e26a832f96 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
# بررسی کمال دین از دیدگاه آیت الله جوادی آملی و علی عبدالرزاق، فاطمه علمی‌راد، رساله دکتری، مجتمع آموزش عالی مشهد مقدس، جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/3efcb7801d5bc5a732c9bd6fba42e947 صفحه رساله در سامانه گنج] | # بررسی کمال دین از دیدگاه آیت الله جوادی آملی و علی عبدالرزاق، فاطمه علمی‌راد، رساله دکتری، مجتمع آموزش عالی مشهد مقدس، جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/3efcb7801d5bc5a732c9bd6fba42e947 صفحه رساله در سامانه گنج] | ||
# قلمرو احکام دین در تنظیم حیات انسان، سکینه منظری مجید، رساله دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه عدالت، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/78ff33537bba56321dd104209e024efb صفحه رساله در سامانه گنج] | # قلمرو احکام دین در تنظیم حیات انسان، سکینه منظری مجید، رساله دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه عدالت، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/78ff33537bba56321dd104209e024efb صفحه رساله در سامانه گنج] | ||
# تحلیل قلمرو دین در عرصه قانونگذاری، محمد پوریوسفی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/e091647e2450eb46a1f0061afababe50 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # تحلیل قلمرو دین در عرصه قانونگذاری، محمد پوریوسفی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/e091647e2450eb46a1f0061afababe50 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
# بررسی نقش قرآن و روایات در فرایند جامعیت اسلام، احمد طهماسبی بلداجی، رساله دکتری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اراک، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/933f6be82ced491ef33d74f90bae6ed8 صفحه رساله در سامانه گنج] | # بررسی نقش قرآن و روایات در فرایند جامعیت اسلام، احمد طهماسبی بلداجی، رساله دکتری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اراک، ۱۳۹۷ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/933f6be82ced491ef33d74f90bae6ed8 صفحه رساله در سامانه گنج] | ||
# قلمرو فقه در زندگی اجتماعی بشر، محمدحسین بنایی خیرآبادی، کارشناسی ارشد، دانشکده مبانی نظری اسلام، دانشگاه معارف اسلامی قم. ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/5dd022946d7a185ae81f8af256b7034f صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # قلمرو فقه در زندگی اجتماعی بشر، محمدحسین بنایی خیرآبادی، کارشناسی ارشد، دانشکده مبانی نظری اسلام، دانشگاه معارف اسلامی قم. ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/5dd022946d7a185ae81f8af256b7034f صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
# بررسی جامعیت قوانین مدنی قرآن از دیدگاه مفسران معاصر، معصومه شهبازی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم قرآنی کرمانشاه، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/c9434f878b20b58149f9bca58824d89f صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # بررسی جامعیت قوانین مدنی قرآن از دیدگاه مفسران معاصر، معصومه شهبازی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم قرآنی کرمانشاه، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/c9434f878b20b58149f9bca58824d89f صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
# نقد و بررسی نظریه خروج امور غیرعبادی از قلمرو دین، سید محمد نخلی، کارشناسی ارشد، دانشگاه قرآن و حدیث، ۱۳۹۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/6275ae0e71caf63fb6beb806d02f4988 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # نقد و بررسی نظریه خروج امور غیرعبادی از قلمرو دین، سید محمد نخلی، کارشناسی ارشد، دانشگاه قرآن و حدیث، ۱۳۹۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/6275ae0e71caf63fb6beb806d02f4988 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
# قلمرو دین از دیدگاه علامه جعفری و آیت‌الله جوادی آملی، محمدحسین صادقی، کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه علامه طباطبائی، ۱۳۹۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/0522e82d69746b6974d13e0db680e99b صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # قلمرو دین از دیدگاه علامه جعفری و آیت‌الله جوادی آملی، محمدحسین صادقی، کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه علامه طباطبائی، ۱۳۹۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/0522e82d69746b6974d13e0db680e99b صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
# تحلیل شیوه‌های تعیین قلمرو دین بر اساس آموزه‌های نهج‌البلاغه، شهناز هوایی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم قرآنی اصفهان، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، ۱۳۹۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/480b6f02bee3c17968f2709546b5400a صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # تحلیل شیوه‌های تعیین قلمرو دین بر اساس آموزه‌های نهج‌البلاغه، شهناز هوایی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم قرآنی اصفهان، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، ۱۳۹۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/480b6f02bee3c17968f2709546b5400a صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
# قلمرو دین در عصر پایان پیامبری، اعظم شقاقی، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه الزهرا (س)، ۱۳۹۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/84e997246e8effbf152b7a9fcf9a5236 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # قلمرو دین در عصر پایان پیامبری، اعظم شقاقی، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه الزهرا (س)، ۱۳۹۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/84e997246e8effbf152b7a9fcf9a5236 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
# جامعیت و کمال دین از دیدگاه علامه طباطبائی (ره)، باقر مهدوی، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۸۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/2d073cd3322a3a18602e96caf90bdb64 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # جامعیت و کمال دین از دیدگاه علامه طباطبائی (ره)، باقر مهدوی، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۸۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/2d073cd3322a3a18602e96caf90bdb64 صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
# قلمرو دین از دیدگاه علامه طباطبائی، زکی موسوی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، کارشناسی ارشد، دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۸۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/bfb578831ff6fabf967e8b909ffa26ee صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | # قلمرو دین از دیدگاه علامه طباطبائی، زکی موسوی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، کارشناسی ارشد، دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۸۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/bfb578831ff6fabf967e8b909ffa26ee صفحه پایان‌نامه در سامانه گنج] | ||
==سایر منابع== | ==سایر منابع== | ||
# شمولية التشريع، محمدباقر ایروانی، درس خارج اصول فقه، مندرج در سایت مدرسه فقاهت، تاریخ درج ۲۸ ربیع الثانی ۱۴۳۶ق، تاریخ بازدید ۲۶ مهر ۱۴۰۱ش. [https://www.eshia.ir/feqh/archive/text/iravani/osool/35/360428/ لینک درس] | # شمولية التشريع، محمدباقر ایروانی، درس خارج اصول فقه، مندرج در سایت مدرسه فقاهت، تاریخ درج ۲۸ ربیع الثانی ۱۴۳۶ق، تاریخ بازدید ۲۶ مهر ۱۴۰۱ش. [https://www.eshia.ir/feqh/archive/text/iravani/osool/35/360428/ لینک درس] | ||