۶٬۷۴۱
ویرایش
(←فارسی) |
(←فارسی) |
||
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{منابع مطالعاتی}} | {{منابع مطالعاتی}} | ||
[[تفکیکقوا]] (به عربی: السلطات الثلاث یا فصل القوی)، اصلی در حقوق عمومی است که بر اساس آن برای جلوگیری از استبداد، حکومت به چند قوه جدا از هم تقسیم میشود. این نظریه بر این پایه استوار است که تمرکز قدرت در دست یک شخص یا یک نهاد ممکن است برای حقوق و آزادی افرای ایجاد خطر کند؛ به همین دلیل برای صیانت از حقوق افراد، قدرت باید بین قوای مختلف حکومتی تفکیک شود. در این مقاله لیستی از منابع فقهی از جمله کتابها، مقالات، پایاننامهها و دیگر منابع که از منظر فقه معاصر به بررسی مسئله تفکیک قوا پرداختهاند، گردآوری شده است | [[تفکیکقوا]] (به عربی: السلطات الثلاث یا فصل القوی)، اصلی در حقوق عمومی است که بر اساس آن برای جلوگیری از استبداد، حکومت به چند قوه جدا از هم تقسیم میشود. این نظریه بر این پایه استوار است که تمرکز قدرت در دست یک شخص یا یک نهاد ممکن است برای حقوق و آزادی افرای ایجاد خطر کند؛ به همین دلیل برای صیانت از حقوق افراد، قدرت باید بین قوای مختلف حکومتی تفکیک شود. | ||
تفکیک قوا اگرچه در نظامهای دموکراتیک دینی و بهویژه نظام جمهوری اسلامی پذیرفته شده؛ با این حال با ابهاماتی روبهرو است و پرسشهایی را ایجاد کرده است. از جمله: نظام تفکیک قوای عرفی با در نظر گرفتن حضور نهاد ولایت فقیه در رأس هرم قدرت و اقتدار کاملش بر همه ارکان قدرت، چگونه قابل تحقق است؟ نحوه تنظیم روابط قوا در چارچوب این نظام چگونه خواهد بود؟ چه محدودیتهایی برای مسئله تفکیک قوا در نظام جمهوری اسلامی وجود دارد؟ به باور برخی پژوهشگران فقه سیاسی، نظریه تفکیک قوای عرفی به صورت تام در این نظام قابلیت اجرا ندارد و به صورت نسبی پذیرفته میشود. به گفته آنها به دلیل لزوم حفظ نظام اسلامی، احتمال تغییر در شکل قوای سهگانه و ایجاد محدودیتهایی در وظایف آنان در نظام ولایت فقیه وجود دارد. | |||
در این مقاله لیستی از منابع فقهی از جمله کتابها، مقالات، پایاننامهها و دیگر منابع که از منظر فقه معاصر به بررسی مسئله تفکیک قوا پرداختهاند، گردآوری شده است | |||
==کتابها== | ==کتابها== | ||
=== فارسی=== | === فارسی=== | ||
# تحلیل مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران: تاملاتی در فقه سیاسی و مبانی فقهی قانون اساسی ج.ا.ایران، محمدجواد ارسطا، قم، انتشارات مکث اندیشه، ۱۴۰۳ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/03/14030126040.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | |||
# تفکیک قوا در فقه و حقوق اساسی، علی ابوالفضلی، تهران، انتشارات دادگستر، ۱۴۰۱ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/01/14010331097.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # تفکیک قوا در فقه و حقوق اساسی، علی ابوالفضلی، تهران، انتشارات دادگستر، ۱۴۰۱ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/01/14010331097.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# پیوستگی و تفکیک قوا، عیسی کاکویی دینکی، تهران، انتشارات به اندیش، ۱۴۰۰ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/1400426302.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # پیوستگی و تفکیک قوا، عیسی کاکویی دینکی، تهران، انتشارات به اندیش، ۱۴۰۰ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/1400426302.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
خط ۱۲: | خط ۱۷: | ||
# مبانی انسانشناختی اصل تفکیک قوا: بررسی تطبیقی در حاکمیت اسلام و حکومتهای مدرن، اسماعیل آجرلو، انتشارات پرهیب، ۱۳۹۱ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/91/91c15024.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # مبانی انسانشناختی اصل تفکیک قوا: بررسی تطبیقی در حاکمیت اسلام و حکومتهای مدرن، اسماعیل آجرلو، انتشارات پرهیب، ۱۳۹۱ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/91/91c15024.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# رسائل سیاسی میرزا علی ثقهالاسلام تبریزی، علی اصغر حقدار، تهران، نشر چشمه، ۱۳۸۹ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/89/89617004.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # رسائل سیاسی میرزا علی ثقهالاسلام تبریزی، علی اصغر حقدار، تهران، نشر چشمه، ۱۳۸۹ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/89/89617004.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# نگاهی به مبانی تحلیلی نظام جمهوری اسلامی ایران، [[محمدجواد | # نگاهی به مبانی تحلیلی نظام جمهوری اسلامی ایران، [[محمدجواد ارسطا]]، قم، موسسه بوستان کتاب، ۱۳۸۹ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/89/89812601.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# تفکیک قوا، ولایت مطلقه فقیه و استقلال قوا، محمد منصورنژاد، انتشارات جوان پویا، ۱۳۸۷ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/87/87415005.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | # تفکیک قوا، ولایت مطلقه فقیه و استقلال قوا، محمد منصورنژاد، انتشارات جوان پویا، ۱۳۸۷ش. [https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/87/87415005.pdf صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید] | ||
# [[تنبیه الامة و تنزیه الملة]]، میرزا [[محمدحسین غروی نائینی]]، (مصحح: سید جواد ورعی)، انتشارات بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش. | # [[تنبیه الامة و تنزیه الملة]]، میرزا [[محمدحسین غروی نائینی]]، (مصحح: سید جواد ورعی)، انتشارات بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش. | ||
خط ۷۷: | خط ۸۲: | ||
==پایاننامهها== | ==پایاننامهها== | ||
===فارسی=== | ===فارسی=== | ||
# تفکیک قوا در فقه حکومتی معاصر شیعه (مورد مطالعاتی فقهای بنیانگذار و تاثیرگذار بر انقلاب اسلامی)، کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان بوشهر، مرکز پیام نور بوشهر، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/3631e9c399a7c299c05b93b4bd8c2770 اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | #تفکیک قوا در نظام اسلامی و جمهوری عراق و ایران بررسی تطبیقی، عادل علی بادی الثایری، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۴۰۱ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/82206aac19510b4ffd1d0b9478d9c053 اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | ||
# تفکیک قوا در نظام جمهوری اسلامی ایران : بررسی نقش ساختار کارگزار، توحید خدائی داشتپه، پایاننامه کارشناسی | #اصل تفکیک قوا در قانون عراقی و فقه اسلامی، کرارلفته شلال الخفیف، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۴۰۰ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/94fdfd90b935bc772f2695b4aa73c219 اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | ||
# تفکیک قوا در نظام جمهوری اسلامی با توجه به اصل ۵۷ قانون اساسی، فرهاد ملک زاده، پایاننامه کارشناسی | # تفکیک قوا در فقه حکومتی معاصر شیعه (مورد مطالعاتی فقهای بنیانگذار و تاثیرگذار بر انقلاب اسلامی)، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان بوشهر، مرکز پیام نور بوشهر، ۱۳۹۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/3631e9c399a7c299c05b93b4bd8c2770 اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | ||
# تحلیل مبانی نظری و ریشهی تاریخی تئوری تفکیک قوا، حمیده عباسزاده، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/fb56e1b75301fe6e2e2e76ffc5b0d99b اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | # تفکیک قوا در نظام جمهوری اسلامی ایران: بررسی نقش ساختار کارگزار، توحید خدائی داشتپه، پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه اندیشه سیاسی در اسلام، پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی، ۱۳۹۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/b924c31d4d35bd852d8581a3e75a5890 اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | ||
# نگاهی انتقادی به مفهوم و ماهیت و هدف تفکیک قوا در پرتو فقه سیاسی شیعه، مهدی گلمهر، پایاننامه کارشناسی | # تفکیک قوا در نظام جمهوری اسلامی با توجه به اصل ۵۷ قانون اساسی، فرهاد ملک زاده، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس، ۱۳۹۶ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/c6dcba9a22ecfe3047ea431dec9389b7 اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | ||
# بررسی نسبت تفکیک قوا و نظریه ولایت فقیه در چارچوب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، هادی باقری مطلق، پایاننامه کارشناسی | # تحلیل مبانی نظری و ریشهی تاریخی تئوری تفکیک قوا، حمیده عباسزاده، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، ۱۳۹۵ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/fb56e1b75301fe6e2e2e76ffc5b0d99b اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | ||
# اصل پنجاه و هفتم قانون اساسی در نظم اساسی ایران، لیلا مرادی لار، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/c8e24e4ca9dc2dfbee095992bd2f7316 اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | # نگاهی انتقادی به مفهوم و ماهیت و هدف تفکیک قوا در پرتو فقه سیاسی شیعه، مهدی گلمهر، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، ۱۳۹۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/f746dfd9c259cd9638d02fc5546493de اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | ||
# روابط میان قوا در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران با نگاهی به نظریه کنترل و تعادل قوا، علی بهادری، پایاننامه کارشناسی | # بررسی نسبت تفکیک قوا و نظریه ولایت فقیه در چارچوب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، هادی باقری مطلق، پایاننامه کارشناسی ارشد، پردیس علوم انسانی - دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان، ۱۳۹۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/f00ab7f5a383f1e6ad9a75500be546f6 اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | ||
# اصل تفکیک قوا و تحول مفهوم آن در دو نظام مشروطه سلطنتی و جمهوری اسلامی ایران، حسین مختاباد امریی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۷۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/dc2f000bb3aecb2f14cccb268bef348b اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | # اصل پنجاه و هفتم قانون اساسی در نظم اساسی ایران، لیلا مرادی لار، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، ۱۳۹۴ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/c8e24e4ca9dc2dfbee095992bd2f7316 اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | ||
# تفکیک قوا در جمهوری اسلامی ایران و نفوذ قوا بر یکدیگر، کارشناسی ارشد، | # روابط میان قوا در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران با نگاهی به نظریه کنترل و تعادل قوا، علی بهادری، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۸۷ش. | ||
# بررسی جایگاه تفکیک قوا در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تاجعلی حاجی علیزاده، پایاننامه کارشناسی | # اصل تفکیک قوا و تحول مفهوم آن در دو نظام مشروطه سلطنتی و جمهوری اسلامی ایران، حسین مختاباد امریی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۷۹ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/dc2f000bb3aecb2f14cccb268bef348b اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | ||
# تفکیک قوا در جمهوری اسلامی ایران و نفوذ قوا بر یکدیگر، محمدتقی زارعی، پایاننامه کارشناسی ارشد، مجتمع آموزش عالی قم، ۱۳۷۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/0bcf0f0b1734079763241714c1e40fd3 اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | |||
# بررسی جایگاه تفکیک قوا در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، تاجعلی حاجی علیزاده، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، ۱۳۷۸ش. [https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/cd446d0350434eebab09c8f4a2635e15 اطلاعات پایاننامه را از اینجا ببینید] | |||
===عربی=== | ===عربی=== |
ویرایش