بورس (منابع مطالعاتی)
بورس از جمله معاملاتی است که در عصر حاضر مورد توجه و استقبال قرار گرفته است. عدم پاسخگویی شیوه‌های سنتی معاملاتی سبب پیدایش معاملات جدید از جمله بورس شده است. اهمیت و گستردگی همین امر سبب شده که بررسی ماهیت و قواعد بورس و سهام از منظر فقه معاصر مورد توجه قرار گیرد. در این صفحه منابع اطلاعاتی که در این زمینه نگاشته شده را در معرض محققان قرار داده ایم.
کتاب‌ها
فارسی
- واکاوی فقهی سبدگردانی نهادهای مالی در بازار سرمایه، سید علیرضا امین، میراث ماندگار، ۱۴۰۰ش.
- فقه بورس و اوراق بهادار، آیت الله علی عندلیبی، مقرر علی ظهیری، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، ۱۴۰۰ش.
- بورس‌بازی در نگاه شریعت، محمد توحیدی، سید عباس موسویان، انتشارات بورس، ۱۳۹۹ش.
- تحلیل فقهی و حقوقی معاملات سلف در بورس (عملی کاربردی)، خدیجه رضائی، مهر کلام، ۱۳۹۹ش.
- مجموعه مقالات فقهی بازار سرمایه و بورس، شیرین منوچهریان، در مسیر آفتاب، ۱۳۹۹ش.
- بررسی فقهی و حقوقی معاملات بورس اوراق بهادار در ایران، ناصر بیرامی فارفار، حمیده زرعی، گلزار ادب، ۱۳۹۷ش.
- خیارات در معاملات سهام، رضا میرزاخانی، سخنوران، ۱۳۹۷ش.
- ابزار مشتقه اختیار معامله در بورس ایران دیدگاه‌های فقهی و راه‌های تصحیح آن، هوشنگ مومنی وصالیان، ندا رنج اندیش، عباس پاکاری، انتشارات صالحیان، ۱۳۹۷ش.
- آشنایی با بازار سرمایه اسلامی (بورس)، سید عباس موسویان، ابوذر سروش، کانون اندیشه جوان، ۱۳۹۳ش.
- مصوبات کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار (جلسات یک تا هشتاد و دو)، دبیرخانه کمیته تخصصی فقهی مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار،انتشارات بورس، ۱۳۹۳ش.
- بانکداری اسلامی: بررسی احکام شرعی سهام اوراق و قراردادهای گونه‌گون رایج در بازارهای بورس، محمد اسحاق فیاض، مترجم موسی دانش، بنیاد پژوهشهای اسلامی، ۱۳۹۲ش. از اینجا ببینید
- مصوبات شورای م‍ش‍ورت‍ی شرعی ک‍م‍ی‍س‍ی‍ون اوراق بهادار م‍ال‍زی، ت‍دوی‍ن ک‍م‍ی‍س‍ی‍ون اوراق بهادار م‍ال‍زی، مترجم مهدی ن‍ج‍ف‍ی، س‍ع‍ی‍د ش‍م‍س‍ی ن‍ژاد، دانشگاه امام صادق، ۱۳۸۵ش.
- مسائل کنونی پول بانک و مشارکت در شرکتها (گزارشی از همایش بانک توسعه اسلامی)، با همکاری مؤسسه آموزش و تحقیقات اسلامی و مجمع فقه اسلامی جده، گردآوری منذر قحف، مترجم غلامرضا مصباحی مقدم، دانشگاه امام صادق (ع)، ۱۳۸۵ش.
عربی
- حكم الشرع في البورصة، فتحي سليم، زياد غزال، دار الوضاح للنشر و التوزيع ، ۲۰۱۹م. از اینجا ببینید
- المضاربة الإسلامية و المضاربة الربوية في البورصة و أثرهما الاقتصادي، يونس صوالحي، محمد صبري بن هارون، فلاق محمد، ۲۰۱۴م. از اینجا ببینید
- جرائم البورصة النظامية و أحكامها الفقهية، احمد بن محمد الخلیل، ۲۰۱۱م. از اینجا ببینید
- اسواق الاوراق المالية (البورصة)، عصام حسين، دار أسامة للنشر و التوزيع، ۲۰۱۰م.
- أحكام الأسواق المالية (الأسهم والسندات) في الفقه الإسلامي، محمد صبري هارون، دار النفائس للنشر والتوزيع ، ۲۰۰۹م.
- سوق الأوراق المالية و أدواتها (البورصة)، نضال الشعار، دار الجندي للنشر،۲۰۰۶م.
- معاملات البورصة بين النظم الوضعية و الأحكام الشرعية، احمد محمد لطفي، دار الفكر الجامعي ، ۲۰۰۶م.
- أسواق الأوراق المالية (البورصة) في ميزان الفقه الإسلامي، عصام أبو النصر، جامعة الأزهر، ۲۰۰۶م. از اینجا ببینید
- البورصة المعاصرة دراسة مقارنة بين الفقه الإسلامي و القانون الالباكستاني، راجه محمد حنيف بن حافظ محمد بشير، الجامعة الإسلامية العالمية، ۲۰۰۵م. از اینجا ببینید
- بورصة الأوراق المالية من منظور اسلامي، شعبان محمد البرواري، دار الفكر، ۲۰۰۲م.
- معاملات البورصة في الشريعة الاسلامية، محمد الشحات الجندي، دار النهضة العربية للنشر و التوزيع، ۱۹۹۸م.
- احکام البنوک و الاسهم و السندات و الاسواق المالیه (البورصه)، محمد اسحاق فیاض، مؤسسه فرهنگي و اطلاع رساني تبيان، ۱۹۳۴م. از اینجا ببینید
- البورصة : بورصة الاوراق و التعاملات المالية، الشيخ عبدالرزاق عفيفي. از اینجا ببینید
مقاله‌ها
فارسی
- تأملی فقهی و حقوقی در عین انگاری سهام شرکت های تجاری، سید عبدالمطلب احمدزاده بزاز، مرتضی محمدی، محمدرضا مرواریدی، آموزه های فقه مدنی، شماره ۲۲، ۱۳۹۹ش. از اینجا ببینید
- بررسی فقهی و حقوقی قرادادهای مختلف در بورس اوراق بهادار، مسعود مارامائی، محمد محسنی دهکلانی، کنفرانس بین‌المللی فقه حقوق روانشناسی و علوم تربیتی در ایران و جهان اسلام، ۱۳۹۹ش.
- واکاوی معاملات بورس‌بازانه در بازار اوراق بهادار بر اساس موازین شریعت اسلام، محمد توحیدی، شماره ۷۸، ش۱۳۹۹. از اینجا ببینید
- بررسی و تحلیل فقهی بورس بازی مبتنی بر دستکاری قیمت در بازار اوراق بهادار، محمد توحیدی محمد، سید عباس موسویان، بورس اوراق بهادار، شماره ۴۴، ۱۳۹۷ش. از اینجا ببینید
- جریان خیارات در معاملات سهام، سید عباس موسویان، رضا میرزاخانی، بورس اوراق بهادار، شماره ۳۹، ۱۳۹۶ش. از اینجا ببینید
- ماهیت فقهی حقوقی عمل کارگزاری در معاملات بورسی، سید مرتضی شهیدی، نصرالله جعفری خسروآبادی، دانشنامه حقوق اقتصادی، ۱۳۹۶ش. از اینجا ببینید
- نقش شورای فقهی در بازار سرمایه اسلامی، مجتبی کاوند، مرکز پژوهش توسعه مطالعات اسلامی، ۱۳۹۶ش. لینک مقاله
- بورس اوراق بهادار از منظر فقه، علیرضا سلامی، محمد صادق امیرخانلو، سومین کنگره بین‌المللی فرهنگ و اندیشه دینی، ۱۳۹۵ش.
- بررسی رابطه ریسک و غرر در بازارهای مالی اسلامی، سید عباس موسویان، محمد علیزاده اصل، اقتصاد اسلامی، شماره ۵۹، ۱۳۹۴ش. از اینجا ببینید
- باز پژوهی فقهی حقوقی ماهیت اوراق سهام و قرارداد واگذاری آن، نصرالله جعفری خسروآبادی، سید مرتضی شهیدی، تحقیقات مالی اسلامی، شماره ۱، ۱۳۹۴ش. از اینجا ببینید
- تأملی فقهی در بورس مقاله، طباطبایی، سید صادق، فقه و اجتهاد، شماره ۴، ۱۳۹۴ش.
- بررسی تطبیقی معاملات بازار بورس با عقود اسلامی، سید سجاد علم الهدی، مهناز اکبری، اقتصاد تطبیقی، شماره ۱، ۱۳۹۴ش. از اینجا ببینید
- تحلیل سهام عادی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در جایگاه مبیع در عقد بیع براساس فقه امامیه، سید عباس موسویان، حسین حسن‌زاده سروستانی، هاشم نیکومرام، تحقیقات مالی اسلامی، ش۱، ۱۳۹۳ش. لینک مقاله
- خرید اعتباری سهام در بانکداری و بازار سرمایه اسلامی، سید عباس موسویان، میثم فدایی واحد، مهدی علی حسینی، اقتصاد اسلامی، ش۴۹، ۱۳۹۲ش. از اینجا ببینید
- مدیریت ریسک های اوراق بهادار مضاربه با تأکید بر فقه امامیه، سید عباس موسویان، حسین شیرمردی احمدآباد، شماره ۱، ۱۳۹۱ش. از اینجا ببینید
- ماهيت حقوقی سهام پذيرفته شده در بورس، مجید غمامي مجيد، مریم ابراهيمي، مطالعات حقوق تطبيقي، شماره ۲ ،۱۳۹۱ش. از اینجا ببینید
- تحلیل فقهی اقتصادی بورس بازی، محمد امین علینقی لنگری، تحقیقات مالی اسلامی، شماره ۱، ۱۳۹۰ش. از اینجا ببینید
- اوراق اختیار معامله در بورس و نظر فقه امامیه، زهرا علویان خلیل‌آباد، مصطفی رجائی پور، فقه و تاریخ تمدن ملل اسلامی، ۱۳۹۰ش. از اینجا ببینید
- بررسی فقهی قرارداد استصناع در بازار بورس، سید محمدرضا آیتی، علی آل بویه، مبانی فقهی حقوق اسلامی، شماره ۵، ۱۳۸۹ش. از اینجا ببینید
- بررسی فقهی شیوه‌های موسوم به بازاریابی در بورس اوراق بهادار تهران، رضا تهرانی، حسین خضوعی، غلامرضا مصباحی مقدم، چشم‌انداز مدیریت، شماره ۲۱، ۱۳۸۶ش. لینک مقاله
- بررسی فقهی نظری اوراق بهادار اسلامی (صکوک)، سید روح الله احمدی حاجی‌آبادی، راهبرد یاس، شماره ۱۲، ۱۳۸۶ش. از اینجا ببینید
- مبانی شرعی اوراق بهادار اسلامی ( صکوک )، محمد علی تسخیری، اقتصاد اسلامی، شماره ۲۷، ۱۳۸۶ش. از اینجا ببینید
- بررسی حقوقی اوراق اختیار معامله در بازار بورس اوراق بهادار، راضیه عبدالصمدی، محمد تقی رفیعی، اندیشه های حقوقی، شماره ۱۰، ۱۳۸۵ش. از اینجا ببینید
- بورس‌بازی از دیدگاه فقه اسلامی، رضا تهرانی ،علیرضا قدرتی، نشریه حسابدار رسمی، شماره ۱۰، ۱۳۸۵م. از اینجا ببینید
- امکان‌سنجی فقهی تأسیس بورس آتی نفت در جمهوری اسلامی ایران، حجت الله غنیمی فرد، محمد آرام بنیار، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق، شماره ۲۵، ۱۳۸۴ش. از اینجا ببینید
- معاملات بازار بورس فلزات و محصولات کشاورزی در آیینه و فقه اسلامی، مجید رضایی، اقتصاد اسلامی، شماره ۲۰، ۱۳۸۴ش. از اینجا ببینید
- بورس‌ه‍ای جهان اسلام، نایجل دادل‍ی، حمیدرضا ف‍ت‍اح‍ی، ش‍رق، ۱۳۸۳ش.
- بورس‌بازی از دیدگاه فقهی، سجاد س‍ی‍اح، رس‍ال‍ت، ۱۳۸۳ش.
- بررسی اجمالی فقهی بورس اوراق بهادار از منظر فقه اماميه، سید سجاد علم الهدی، دانش پژوهان، شماره ۴، ۱۳۸۲ش. از اینجا ببینید
- بورس‌بازی از دیدگاه فقه، سید حسین میر معزی، اقتصاد اسلامی، شماره ۹، ۱۳۸۲ش. از اینجا ببینید
- بورس بازی در بازار سهام از دیدگاه اسلام، علی صالح آبادی، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق، شماره ۲۰، ۱۳۸۲ش. از اینجا ببینید
عربی
- سوق الأوراق المالية في ميزان الفقه الإسلامي، غياد كريمة، المجلة العربية للدراسات الإسلامية و الشرعية، شماره ۱۳، ۲۰۲۰م.
- إفشاء المعلومات الداخلية في بورصة الأوراق المالية: دراسة فقهية مقارنة، السيد وليد البلتاجى، مجلة كلية الشريعة و القانون بتفهنا الأشراف، شماره ۲۱، ج۵، ۲۰۱۹م.
- الضوابط الشرعية للمنافسة في البورصة، سلطانة كباهم، مجلة الاجتهاد القضائي، شماره 11، ۲۰۱۶م. از اینجا ببینید
- تصرفات العميل و الوسيط الناشئة عن تعاقدهما في البورصة، العايد عبدالرحمن بن عايد بن خالد، مجلة البحوث الإسلامية، شماره ۱۱۰، ۲۰۱۶م.
- التقنيات الأساسية في سوق الأوراق المالي، عزوز سارة، مجلة الاجتهاد القضائي، ش۱۱، ۲۰۱۶م.
- سوق الأوراق المالية في ميزان الفقه الإسلامي، الأسود الطاهر خليفة عبدالسلام، المجلة العربية للعلوم الاجتماعية، ش۱۰، ج۲، ۲۰۱۶م.
- الركائز الشرعية لقيام سوق أوراق مالية إسلامية، محمد عدنان بن الضيف، مجلة الاجتهاد القضائي، شماره ۱۱، ۲۰۱۶م.
- عمليات البورصة في ميزان الفقه الإسلامي: دراسة مقارنة، السيد رمضان عبدالله الصاوي، مجلة المعيار، شماره ۴، ۲۰۱۵م.
- المضاربة الإسلامية و المضاربة الربوية في البورصة و أثرهما الاقتصادي، يونس صوالحي، مجلة العدل، شماره ۶۵، ۲۰۱۴م.
- مدى مشروعية أعمال البورصة: دراسة فقهية مقارنة، مصطفى عبدالجواد أحمد رشوان، مجلة كلية أصول الدين و الدعوة بأسيوط، شماره ۳۲، ۲۰۱۴م.
- سوق الاوراق المالية في ميزان الفقه الاسلامي، زرزار العياشي، مجلة الفقه و القانون، شماره ۱۸، ۲۰۱۴م.
- باب الاقتصاد الإسلامى: حكم أعمال البورصة فى الفقة الاسلامى، علي أحمد السالوس، التوحيد، شماره ۵۰۰، ۲۰۱۳م.
- صور النجش و آثاره في سوق الأوراق المالية، الحربي مبارك جزاء، مجلة جامعة الشارقة للعلوم الشرعية و القانونية، شماره ۲، ج۸، ۲۰۱۱م.
- الغرر و أثره على العمليات العاجلة و الأجلة في بورصة الأوراق المالية، على جمال محمد يوسف، المصدر، شماره ۲۲، ج۵، ۲۰۱۰م.
- البورصات و سوق الأوراق المالية في ميزان الفقه الإسلامي، محمد أحمد حلمي، مجلة كلية الشريعة و القانون بطنطا، شماره ۲۴، ۲۰۰۹م.
- أسواق الأوراق المالية البورصة في ميزان الفقه الإسلامي، عصام عبدالهادي أحمد أبو النصر، حصاد الفكر، شماره ۲۰۱، ۲۰۰۹م.
- جرائم البورصة النظامية و أحكامها الفقهية، أحمد بن محمد الخليل، مجلة العلوم الشرعية، شماره ۷، ۲۰۰۸م. از اینجا ببینید
- فقه البورصة بن الجائز و المطلوب: رؤية منهجية للحالة الإسلامية بأوروبا، محمد النوري، المجلة العلمية للمجلس الأوروبي للإفتاء و البحوث، شماره ۶، ۲۰۰۵م. از اینجا ببینید
- نموذج مقترح للمعاملات الإسلامية في بورصة الأوراق المالية، طنطاوي محمود سعد عبدالحميد، مجلة البحوث الإدارية، شماره ۴، ج۲۲، ۲۰۰۴م.
- الاختيارات في أسواق الأوراق المالية: نظرة شرعية، القصار عبدالعزيز خليفة، مجلة الشريعة و الدراسات الإسلامية، شماره ۵۳، ج۱۸، ۲۰۰۳م.
- فقه البورصة، عبدالله بن الشيخ المحفوظ بن بية، المجلة العلمية للمجلس الأوروبي للإفتاء و البحوث، شماره ۱، ۲۰۰۲م.
- من صور البورصة : ( القسم الاول )،السعودية، الرئاسة العامة للبحوث العلمية و الإفتاء، اللجنة الدائمة للبحوث العلمية و الإفتاء مجلة البحوث الإسلامية، شماره ۴۶، ۱۹۹۶م.
- من صور البورصة : ( القسم الثاني )،السعودية، الرئاسة العامة للبحوث العلمية و الإفتاء، اللجنة الدائمة للبحوث العلمية و الإفتاء مجلة البحوث الإسلامية، شماره ۴۷ِ، ۱۹۹۶م. از اینجا ببینید
- من صور البورصة : ( القسم الثالث والأخير )،السعودية، الرئاسة العامة للبحوث العلمية و الإفتاء، اللجنة الدائمة للبحوث العلمية و الإفتاء مجلة البحوث الإسلامية، شماره ۴۸، ۱۹۹۶م. از اینجا ببینید
- رأي التشريع الاسلامي في مسائل البورصة، سليمان أحمد يوسف، البنوك الإسلامية، شماره ۵۲، ۱۹۸۷م.
- فقه البورصة بين الجائز و المطلوب: رؤية منهجية للحالة الإسلامية بأوروبا، محمد النوري . از اینجا ببینید
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- بررسی بورس کالا از دیدگاه فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران، هدی صادقی للردی،کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور، ۱۳۹۶ش.
- بررسی فقهی و حقوقی معاملات بازار بورس، فریبا غنوی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۳۹۴ش.
- بررسی فقهی و حقوقی معاملات اوراق بهادار در بازار بورس ایران، خدیجه شیخ بگلو، کارشناسی ارشد، وزارت علوم تحقیقات و فناوری، دانشگاه تبریز، دانشکده حقوق، ۱۳۹۴ش.
- طراحی شرکت تعاونی قابل عرضه در بورس بر اساس فقه امامیه، محمدهادی حبیب اللهی، کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق (ع)، ۱۳۹۳ش.
- بررسی فقهی و حقوقی بازار بورس، محمد قراباغلو شهابی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۳۹۳ش.
- بررسی ابعاد فقهی حقوقی وثیقه‌ی سهام در بورس، قاسم شریفیان رنانی، کارشناسی ارشد، مؤسسه آموزش عالی کار قزوین، ۱۳۹۲ش.
- بررسی فقهی بازار بورس با تأکید بر ابزارهای مشتقه، غلامعلی معصومی نیا، کارشناسی ارشد، مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه، ۱۳۹۰ش.
- تاثیر بورس‌بازی بر معاملات بازار بورس در فقه امامیه و حقوق ایران با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه، میثم نظری علوم، کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق (ع)، ۱۳۸۸ش.
- بررسی تطبیقی مشتقات اعتباری با فقه امامیه با هدف مدیریت ریسک اعتباری در بانکداری اسلامی، محمد مهدی موسوی بیوکی، کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق (ع)، ۱۳۸۸ش.
- معاملات مبتنی بر بوررس بازی از دیدگاه فقه اسلامی (مطالعه موردی بورس اوراق بهادر تهران)، علیرضا قدرتی، کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق (ع)، ۱۳۸۵ش.
- قراردادهای اختیار معامله سهام و مقایسه آن با قواعد عمومی قرار دادها در حقوق ایران و فقه اسلامی، پرویز شیری‌زاده، کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق (ع)، ۱۳۸۴ش.
عربی
- القواعد الفقهية الضابطة لسوق الأوراق المالية: دراسة مقارنة، عبدالله حمزة الطيب خوجلي، کارشناسی ارشد، جامعة أم درمان الاسلامية، ۲۰۰۸م.
- البورصة من منظور إسلامي، عبدالفتاح محمد صلاح، کارشناسی ارشد، جامعة الازهر، ۲۰۰۸م. از اینجا ببینید
- معاملات البورصة بين الشريعة و القانون: دراسة مقارنة، العكادي عبدالهادي حسين عوض الله، کارشناسی ارشد، جامعة أم درمان الاسلامية، ۲۰۰۰م.
مباحث مرتبط
- قرارداد نقدی
- قرارداد سلف
- قرارداد نسیه
- قرارداد آتی
- قرارداد سلف استاندارد
- قرارداد اختیار معامله
- صندوق‌های کالایی
- گواهی سپرده کالایی