کاربر:Rezashams/صفحه تمرین
کالبد شکافی (تشریح) در اصطلاح به جداسازی اجزای بدن مردگان گفته می‌شود. این کار به منظور یادگیری جایگاه و شکل اجزای بدن و همچنین یافتن علت بیماری و مرگ در موارد جنایی انجام می‌شود. در اسلام به جهت احترام به اجساد مردگان، جداسازی اجزای بدن مردگان حرام دانسته شده است. امروزه با توجه به منافعی که برای این عمل پیدا شده است این مساله از فقیهان مورد سوال واقع شده. تحقیق‌های زیر به بررسی این مساله از دیدگاه فقه می پردازد.
کتابها
فارسی
- کالبد شکافی در آینه فقه، سید محسن مرتضوی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۹۲ش. فهرست کتاب را از اینجا بخوانید.
- مسایل مستحدثه پزشکی، دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان رضوی، بوستان کتاب، ۱۳۸۵ ش. فصل سوم از جلد اول این کتاب به مساله کالبد شکافی می‌پردازد.
عربی
- التشريح و الجراحة و دورهما في الحضارة الإسلامية، مرکز جمعة الماجد للثقافة و التراث، محمد كامل جاد،۲۰۱۳ م. کتاب را از اینجا بخوانید.
- معصومية الجثة في الفقه الاسلامي على ضوء القوانين الطبية المعاصرة، جامعة الاسلامیة، غزة، مكتبة دارالثقافة للنشر و التوزيع، ۲۰۰۹ش. فهرست کتاب را از اینجا بخوانید.
مقاله‌ها
فارسی
- بررسی علمی، فقهی تشریح جسد میت مسلمان، محسن پور محمد، رضا الله دادی، سیدمحسن حسینی دهنوی، مجله قرآن و طب شماره ۱۰، بهار ۱۳۹۹ش.مقاله را از اینجا بخوانید.
- کالبد شکافی جسد مسلمان از دیدگاه فقهای شیعه، کاظم ابراهیم زاده، محمد حسن ربانی بیرجندی، دوفصلنامه مصباح الفقاهه، دوره ۴، شماره ۱، سال ۱۳۹۸ش.مقاله را از اینجا بخوانید.
- قاعده لاضرر و تطبیق آن بر مصادیق روز جامعه، معصومه اسدی نیان، مجله مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه دوره سوم - شماره ۱/۳، سال ۱۳۹۶ش.مقاله را از اینجا بخوانید.
- بررسی احکام کالبد شکافی میت در کشف جرم و احقاق حق، مطهره بهشتی، عباس سماواتی، فصلنامه علمی پژوهشی فقه و مبانی حقوق اسلامی، سال ۸، شماره۴، ۱۳۹۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- نگرشی نو برمبانی فقهی حکم کالبد شکافی بر اساس آراء امام خمینی (ره)، حسن‌رضا خلجی، پژوهشنامه متین، سال شانزدهم، شماره ۶۵، ۱۳۹۳ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- کالبد شکافی از دیدگاه اسلام، سید غلامعلی جورسرایی، عباس نیکزاد، مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل، دوره۱۵، ۱۳۹۱ش.مقاله را از اینجا بخوانید.
- کالبد شکافی جنايی؛ پردازش فقهی_حقوقی، حمید ستوده، احمد احمدی، فصلنامه فقه پزشکی، سال سوم و چهارم شماره ۹ و ۱۰، زمستان ۱۳۹۰ش و بهار ۱۳۹۱ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- گفتاری در حکم تشریح، سیدمحسن خرازی، مجله فقه اهل بيت عليهم السلام، دوره ۷ شماره ۲۵، سال ۱۳۸۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- حکم تشریح از دیدگاه فقه اسلامی، اسدالله لطفی، مجله ايرانی اخلاق و تاريخ پزشكی، دوره۳، شماره۲، سال ۱۳۸۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بررسی و تحلیل حکم تشریح از دیدگاه فقه شیعه با رویکردی بر دیدگاه امام خمینی (ره)، حسین نمازی‌فر، فتح‌الله قربانی، مجله علوم تشریح ایران، دوره۸، شماره ۳۲ و ۳۳، سال ۱۳۸۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- نقش پزشکان قانونی در معاينه اجساد بر اساس قانون آيين دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کيفری، مجله علمی پزشکی قانونی، دوره ۱۵، شماره ۳، پاییز ۱۳۸۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- اهمیت کالبد شکافی در دادرسی های قضایی، جعفر رشادتی، مجله علمی پزشکی قانونی، شماره ۱۵، سال ۱۳۸۷ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
عربی
- التشریح و احکامه عند فقهاء الامامیة، سناء لطیف عبد الرزاق الخرسان، جامعة الکوفة، کلیة الفقه، ۲۰۲۰م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- احکام التشریح البشري الجراحي و التقني فی الفقه الاسلامي، طارق عبد المنعم خلف، جامعة الامارات العربیة المتحدة، قسم الشریعة و الدراسات الاسلامیة في کلیة القانون، ۲۰۱۹م. مقاله را اینجا بخوانید.
- تشريح جثث الموتى وموقف الفقهاء منه، محمد بن عيد الونیانی، جامعة الأزهر، كلية أصول الدين و الدعوة بالزقازيق، مصر، ۲۰۱۹م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- تشریح الجثث و الانتفاع باعضاء المیت في الشریعة الاسلامیة و القانون الطبي الاسلامي، أ.حیدرة محمد، کلیة الحقوق و العلوم السیاسیة، سال ۲۰۱۱م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- التشریح علومه و احکامه، محمد علی البار. مقاله را از اینجا بخوانید.
- التشريح الجثماني و النقل و التعويض الإنساني، بكر بن عبدالله أبوزيد. مقاله را از اینجا بخوانید.
- حكم التشريح و جراحة التجميل فى الشريعة الإسلامية، محمود علي السرطاوی، مجلة دراسات: العلوم الانسانية و الاجتماعية، مجلد۱۲عدد۳، سال ۱۹۸۵م.
- فقه الطب و التضخیم النقدی، محمدحسن رضوی، محمد سند، نشر باقیات، ۱۳۸۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- التشریح من منظور الفقه و الطب، حمیدرضا شاکرین، مجلة الفکر الاسلامیة، العدد۱۳ و ۱۴، جمادي الثانیة ۱۴۱۷ق ۱۳۷۵ش.
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- بررسی تطبیقی کالبد شکافی سنتی و کالبد گشایی مجازی از منظر قواعد فقهی حقوقی، منصوره اخگر، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، ۱۴۰۰ش، دکتری. چند برگ نخست را اینجا ببینید.
- بررسی تطبیقی کالبد شکافی در فقه امامیه، زینت مشتاق، دانشگاه آزاد شیروان، ۱۳۹۵ش. کارشناسی ارشد. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- بررسی فقهی حقوقی تشريح و جرايم عليه تماميت جسمانی اموات، علی قبادیان، جامعة المصطفی العالمیة، سال ۱۳۹۴ ش.
- حکم تشریح میت مجهول الهویه، مریم حسینی، پردیس تهران، دانشگاه قرآن و حدیث، ۱۳۹۴ش، کارشناسی ارشد.چند برگ نخست را اینجا ببینید.
- بررسی كالبد شكافی از ديدگاه فقه و قانون و كاربرد آن در حقوق جزا و جرم شناسی، عباس گهرگزی، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۳۹۴ ش، کارشناسی ارشد.
- حکم تشریح در فقه اسلام، صدر الدین نوروزی، پایان‌نامه حوزوی، ۱۳۹۳ش. سطح 3.
- قطع و پیوند اعضاء، سیدسجاد ایزدهی، پایان‌نامه حوزوی، ۱۳۸۷ش، سطح 4.
- کالبدشکافی و پی‌آمدهای حقوقی_جزایی آن، اسماعیل آقابابائی‌بنی، دانشکده علوم و حقوق سیاسی، دانشگاه تهران، ۱۳۸۰ش، کارشناسی ارشد.چند برگ نخست را اینجا ببینید.
عربی
- التشریح دراسة مقارنة بین الفریقین، اسماعیل حسن الشویلی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه جامعة المصطفی العالمیة، ۱۳۸۷ش، کارشناسی ارشد. متن پایانامه را اینجا ببینید.
- احکام التصرف بالجثة فی الفقه الاسلامي، رقیة اسعد صالح عرار، جامعة النجاة الوطنیة کلیة الدراسات العلیا، نابلس، فلسطین، ۲۰۱۰م. کارشناسی ارشد. متن پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
- التشريح بين أنظار الفقهاء، حمیدة الرحمونی، تونس ، جامعة الزيتونة، ۱۹۹۷م، کارشناسی ارشد.
سایر منابع
- درس خارج فقه، محمد ری‌شهری، سال ۱۳۹۵ش. متن را از اینجا بخوانید.
- تشریح ابدان محترمه، درس خارج فقه، جعفر سبحانی، سال۱۳۸۶ش. متن را از اینجا بخوانید.
- کالبد شکافی، محمد محمدی گیلانی، مجله فقه اهل بیت علیهم السلام، دوره ۱، شماره ۱، سال ۱۳۷۴ش.متن را از اینجا بخوانید.