عده زنان نابارور (منابع مطالعاتی)
عده زنان نابارور از مسائلی است که پیشرفت‌های علمی و کشف ناباروری قطعی برخی از زنان سبب بروز اختلاف در حکم فقهی آن شده است؛ برخی از فقها قائل به لزوم عده بر این زنان شده‌اند و برخی آن را لازم ندانسته‌اند. برای پاسخ به این سؤال که آیا بر زنی که در سن عادت ماهانه است، اما به دلایلی نابارور شده، عده واجب است، باید دید مقتضای قاعده اولیه برگرفته از ادلّه و نصوص شرعی در مورد زنان مطلقه چیست؛ آیا مقتضای قاعده در خصوص تمام زنان مطلقّه، وجوب عده و لزوم اعتداد است جز در موارد استثنا (مانند یائسه و صغیره) یا برعکس. برای هر دو طرف این مسئله هم دلایلی مطرح شده است. کتاب‌ها و مقالاتی که این مسئله را مد نظر قرار داده و بررسی کرده‌اند، در پی می‌آیند.
کتاب‌ها
- عده در زنان نابارور، سعیده شکاری، سنجش و دانش، ۱۳۹۹.
مقاله‌ها
فارسی
- تأملی در لزوم عده بر مطلقه عقیم، رضا دهقان‌نژاد، فصلنامه پژوهش‌نامه اسلامی زنان و خانواده، دوره ۸، شماره ۲، شماره پیاپی ۱۹، تابستان ۱۳۹۹. اصل مقاله
- بررسی عدَّه مُطلَّقه یائسه در فقه امامیه و قانون مدنی ایران، سید مسلم حسینی ادیانی، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره پنجاه و دوم، شماره ۲، پاییز و زمستان ۱۳۹۸. اصل مقاله
- تأملاتی فقهی در واکاوی و بازخوانی ادله‌ی عده‌ی زنان بدون رحم، رحمان ولی‌زاده، علی پیردهی، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۵۴، زمستان ۱۳۹۷. اصل مقاله
- ظرفیت‌های فقه امامیه و به‌روزرسانی فقه خانواده، فرج‌الله هدایت‌نیا، مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده، سال اول، شماره ۲، پاییز و زمستان ۱۳۹۷. اصل مقاله
- بررسی و مطالعه مسأله عده در ابعاد فقهی آن از دیدگاه مرحوم خوانساری و شهید ثانی، حمید رضانیا، الهه جر، محمدکدوری، فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره سوم، شماره ۱/۲، بهار ۱۳۹۶. اصل مقاله این مقاله یک بار هم در دوره سوم شماره ۱/۴ همین نشریه چاپ شده است. اصل مقاله
- حکمت تشریع عده، اقسام و احکام مترتب بر آن، محسن جهانگیری، دوفصلنامه آموزه‌های فقه مدنی، شماره ۱۱، بهار و تابستان ۱۳۹۴. اصل مقاله
- وضعيت فقهي و حقوقي عده زوجه نابارور، سید جلال موسو‌ی‌نسب، دومين کنگره بين المللي فرهنگ و انديشه ديني، ۱۳۹۴.
- عده‌ی زنان در آیینه ی فقه امامیه، صدیقه اشرف، اعظم نظری، فصلنامه فقه و تاریخ تمدن، شماره ۱۸، زمستان ۱۳۸۷. اصل مقاله در سایت انسانی
- انواع عده و وضعیت زنان فاقد رحم، سید علی علوی قزوینی، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، شماره ۴۰، تابستان ۱۳۸۷. اصل مقاله در سایت انسانی
- بررسی مبانی فقهی عده ی طلاق زنان نابارور، معصومه مظاهری، فصلنامه رهنمون، شماره ۳ و ۴، تابستان و پاییز ۱۳۸۲. اصل مقاله در سایت انسانی
- بررسی حکم فقهی عده زنان بدون رحم، محمد مؤمن، دوماهنامه دادرسی، شماره ۱۹ـ۲۱، فروردين و ارديبهشت ۱۳۷۹. بخش نخست صفحه مقاله در نورمگز؛ بخش دوم صفحه مقاله در نورمگز بخش سوم صفحه مقاله در نورمگز
- نامه‌ها و نقدها - نقدی بر مقاله «بررسی فقهی حکم عده زنان بدون رحم»، محمدجواد فاضل لنکرانی، فصلنامه فقه اهل بیت، شماره ۴، زمستان ۱۳۷۴. صفحه مقاله در نورمگز
- بررسی فقهی حکم عده زنان بدون رحم، محمد مؤمن، فقه اهل بیت، شماره ۲، تابستان ۱۳۷۴. اصل مقاله در سایت انسانی
عربی
- عدة ممتدة الطهر، خالد بن سعد بن فهد الخشلان، مجلة الجمعية الفقهية السعودية، ع۵۲، جامعة الامام محمد بن سعود الإسلامية - الجمعية الفقهية السعودية، ۲۰۲۱. مجله شماره ۵۲
- من لا يكون وضع حملهن عدة: دراسة فقهية مقارنة، سمية محمود حمزة عزوني، مجلة كلية الشريعة والقانون بتفهنا الأشراف , ع۲۲, ج۳، جامعة الأزهر - كلية الشريعة والقانون بتفهنا الأشراف، ۲۰۲۰. اصل مقاله
پایان‌نامه‌ها
- نقش تحولات پزشکی در عدّه زنان براساس امضایی یا تأسیسی بودن، محدثه نمار، دانشکده رفاه، گروه حقوق، ۱۳۹۸. متن پایان‌نامه کارشناسی ارشد
- بررسی فقهی حقوقی عده با توجه به پیشرفت های علمی، زهرا رشیدی خزاقی، دانشگاه خوارزمی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۷. متن پایان‌نامه کارشناسی ارشد
- بررسی لزوم عده در زنان نابارور، عاطفه طحان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، ۱۳۹۶. متن پایان‌نامه کارشناسی ارشد
- عده در زنان فاقد اقتضاء حمل، زهره سادات علوی اصفهانی، دانشگاه قرآن و حدیث، ۱۳۹۵. متن پایان‌نامه کارشناسی ارشد
- بررسی حکم عده زنان فاقد رحم از ديدگاه فقه اماميه، زهرا سيادت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۴. کارشناسی ارشد
- بررسی فقهی و حقوقی احکام گونه‌های عده با تاکید بر مسائل مستحدثه، میلاد فلاحی، دانشکده اصول الدین، ۱۳۹۳. متن پایان‌نامه کارشناسی ارشد
- بررسی فقهی حقوقی عده زنان فاقد رحم، شاپور ولی‌زاده درودخانی، دانشگاه گیلان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۱. متن پایان‌نامه
- فلسفه عده از دیدگاه فقه و حقوق با تأکید بر زنان فاقد رحم، پروین روستا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف‌آباد، دانشکده حقوق، الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۰. کارشناسی ارشد
- بررسی فقهی عده زنان بدون رحم و مسدود رحم از نظر مذاهب خمسه، سکینه برخورداری، مرکز پیام نور تهران، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۸۹. متن پایان‌نامه
- بررسی فقهی و حقوقی عده‌ی زنان نابارور، محبوبه تقوی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۸۸. کارشناسی ارشد