رقص (منابع مطالعاتی)
رقص حرکات موزون اندام‌های بدن است که به‌صورت گروهی یا انفرادی و گاه با اشیایی چون چوب، دستمال یا غیر از اینها همراه است. طبق آنچه در کتب فقهی آمده، بسیاری از فقها حکم به حرمت مطلق رقص داده و عده‌ای نیز موارد محدودی از آن را استثنا کرده‌اند. به دنبال تحولات صورت گرفته در این عرصه در دوران معاصر، سؤالات جدیدی پیش روی فقه معاصر مطرح می‌شود؛ از جمله: آیا مطلق رقص حکم حرمت دارد یا می‌توان مواردی را استثنا کرد؟ امروزه برخی از رشته‌های ورزشی همراه با نوعی رقص انجام می‌گیرد که دارای غرض عقلایی است، آیا چنین رقص‌هایی نیز حرام است؟ حکم رقص‌های محلی و آیینی چیست؟ اگر رقص جنبه درمانی داشته باشد، باز می‌توان حکم به حرمت آن کرد؟ آیا می‌توان فقط رقص‌هایی که به قصد افساد انجام می‌شود را حرام دانست و غیر آن را از این حکم استثنا کرد؟
بسیاری از فقیهان معاصر از جمله حسینعلی منتظری و سید علی سیستانی با استناد به حدیثی که در آن پیامبر به‌طور مطلق رقص را حرام می‌کند، رقص را به‌طور کلی، چه رقص مردان و چه زنان و همچنین حتی رقص فرد در تنهایی، حرام می‌دانند. برخی دیگر از فقیهان شیعه چون مهدی هادوی تهرانی محرک شهوت بودن و وجود مفسده را دلیل اصلی حرمت رقص دانسته‌اند و رقصی که بدون این شرایط باشد را حرام نمی‌داند. در این میان ناصر مکارم شیرازی رقص را به‌نحو مطلق حرام می‌داند، اما رقص فرد در خلوت برای خودش را جایز می‌داند. به عقیده او، هر گونه حرکات موزون و هماهنگ شامل حکم رقص نیست.
کتاب‌ها
فارسی
- نگاهی نو به موسیقی و رقص، علی اسماعیل‌پور، تهران، زمزمه جاوید، ۱۴۰۱ش.
- موضوع‌شناسی رقص بر اساس فقه جعفری، علی رضایی آدریانی، قم، اسماعیلیان، ۱۴۰۰ش. فهرست کتاب را از اینجا ببینید.
- حکم رقص از دیدگاه فقه مذاهب خمسه، مجتبی پورشیخی، تهران، نسیم دانش کهن، ۱۳۹۷ش. فهرست کتاب را از اینجا ببینید.
- غنا و موسیقی و رقص در اسلام، مرتضی چیت‌سازیان و مژده کرمی، تهران، چتر دانش، ۱۳۹۹ش. فهرست کتاب را از اینجا ببینید.
- پژوهشی نو در احکام :رقص، کف زدن، سوت و بشکن، محمدرضا نکونام، اسلام‌شهر، صبح فردا، ۱۳۹۳ش. -کف-زدن، -سوت-و-بش/ فهرست کتاب را از اینجا ببینید.
- شرع و شادی: دیدگاه‌های فقهی درباره رقص، دست‌زدن و شادی، ابوالفضل طریقه‌دار، قم، همسایه، ۱۳۷۷ش. فهرست کتاب را از اینجا ببینید.
پایان‌نامه‌ها
عربی
- الغناء و الرقص علی المذاهب الخمسه، علی ناصری، جامعة المصطفی العالمیة، کارشناسی ارشد، ۱۳۸۶ش. پایان‌نامه را از اینجا ببینید.