سرمازیستی (منابع مطالعاتی)
سرمازیستی (کرایونیک) محافظت از بدن انسان در دمای بسیار پایین (۱۹۶-) و به حالت انجماد در آوردن آن است به امید اینکه در آینده، دارویی برای بهبود او کشف شود. در حال حاضر در این روش درمانی امکان رجوع حیات از نظر پزشکی وجود ندارد؛ ولی از لحاظ عرف پزشکی شخص زنده محسوب می‌شود و از حیاتی غیر مستقر برخوردار است.
با توجه به مستحدثه بودن این موضوع، چند پرسش پیش‌روی فقها وجود دارد؛ از جمله اینکه حکم تکلیفی این کار چیست؟ باتوجه به طولانی بودن روند درمان آیا این فرد در حکم میت محسوب می‌شود؟ وضعیت زوجیت و احکام آن، ارث، حجر، حضانت فرزندان و نفقه اشخاص واجب النفقه چگونه است؟ اداء تکالیف شرعی و واجبات مالی او به چه صورت است؟
بین فقها در جواز و حرمت سرمازیستی اختلاف نظر وجود دارد. قائلین به عدم جواز برای ادعای خود علاوه بر روایات به حرمت قتل نفس و القای در مهلکه تمسک کرده‌اند. در مقابل قائلین جواز به وجوب حفظ و احیای نفس، قاعده فقهی نفی عسر و حرج و قاعده فقهی سلطنت بر نفس استناد کرده‌اند.
کتاب‌ها
فارسی
- احکام و آثار انجماد انسان در فقه و حقوق ایران با رویکردی به حقوق آمریکا، ندا ستوده‌روش، نشر سرافراز، کرج، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مجموعه مقالات کرایونیک انسانی از منظر اخلاق، فقه و حقوق، سیدرضا احسان‌پور، جواد حبیبی، چاپ اول، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- احوال شخصیه فرد منجمدشده از منظر فقهی حقوقی، شهناز بصیرزاده ، سارا ادیبی‌سده، آریا دانش، چاپ اول، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- انجماد انسان و اعضای بدن آن، مهدیه یوسفی‌فر، آستان مهر، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
مقاله‌ها
فارسی
- بررسی ابعاد فقهی انجماد سازی بیمار لاعلاج از دیدگاه امامیه، سید محسن مرتضوی، دوفصلنامه مطالعات فقه امامیه، دوره ۱۴۰۰، شماره ۱، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اخلاق زیستی و رابطه آن با کرایونیک از منظر فقهی و حقوقی، فاطمه مهدوی، مجله پژوهش‌های اخلاقی، سال ۱۱، شماره ۳، بهار ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی مشروعیت انجماد بیماران صعب العلاج، سید رضا احسان پور، جواد حبیبی، دوفصلنامه علمی تخصصی میان رشته‌ای اجتماعی، دوره ۹، شماره ۱۷، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- کرایونیک رضایت برای ادامه حیات یا خودکشی، ندا ستوده‌روش، مجید وزیری، فصلنامه حقوق پزشکی ویژه‌نامه حقوق بشر وحقوق شهروندی، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- کرایونیک و اصول اخلاق پزشکی از دیدگاه اسلام،ندا ستوده‌روش، مجید وزیری، ابراهیم یاقوتی، مجله اخلاق زیستی، ویژه‌نامه اخلاق زیستی و حقوق شهروندی، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ملاحظات کیفری در خصوص اجرای کرایونیک، سیدرضا احسان‌پور، جواد حبیبی، فصلنامه حقوق پزشکی، سال ۱۴، شماره ۵۲، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مطالعه تطبیقی ابعاد حقوقی انجماد انسان در حقوق ایران و آمریکا، ناهید صفری، سپیده بوذری، فصلنامه حقوق پزشکی، سال ۱۳، شماره ۵۱، ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- احوال شخصیه بیماران سرمازیست، جواد حبیبی، سید رضا احسان‌پور، رجب گلدوست‌جویباری، علی عباسی، فصلنامه حقوق پزشکی، سال سیزدهم، شماره ۵۰، ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ملاحظات حقوقی و کیفری در خصوص زوجه بیمار سرمازیست، جواد حبیبی، مدیحه هاشم‌پور، فصلنامه مطالعات فقه اقتصادی، سال ۱، شماره ۲، ۱۳۹۸ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- حکم تکلیفی کرایونیک بیمار لاعلاج از منظر فقه شیعه، سیده فاطمه طباطبائی، عبدالرضا محمدحسین‌زاده، سمیه مولوی‌فر، مجله علمی پژوهشی فقه پزشکی، دوره ۹، شماره ۳۰ و ۳۱، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- ماهیت و آثار قرارداد سرمازیستی (کرایونیک)، محمدپارسا بامری، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق قضایی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، ۱۴۰۲ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- احکام و آثار انجماد انسان در فقه و حقوق ایران با رویکردی به حقوق آمریکا، ندا ستوده روش، دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج)،دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- بررسی احوال شخصیه فرد منجمد شده با غائب مفقود الاثر و شخص در کما رفته در فقه مقارن و حقوق ایران، حمیدرضا اردشیری، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۹ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- کرایونیک از منظر فقه شیعه، سمیه مولوی‌فر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۵ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
- مشروعیت انجماد بیمار لاعلاج از نظر مذاهب فقهی، مجتبی طواف، کارشناسی ارشد، دانشگاه ادیان و مذاهب، دانشکده مذاهب، ۱۳۹۳ش. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید
سایر منابع
- واکاوی کریونیک و منجمد کردن انسان از دیدگاه فقه، پایگاه تخصصی فقه حکومتی، یادداشتی در باب سرمازیستی، ۱۳۹۶ش. متن را از اینجا بخوانید.
- نظر مراجع در مورد کرایونیک، روزنامه ابتکار، ۱۳۹۴ش. متن را از اینجا بخوانید.