ذبيحه غیر مسلمان (منابع مطالعاتی)
ذبیحه غیرمسلمان به حیوانی گفته می‌شود که اهل کتاب ذبح کرده باشد. ذبائح اهل کتاب یکی از پر اختلاف‌ترین ابواب فقهـی شـیعه اسـت. البته مراد ذبائحی است که اهل کتاب، مطابق با شرایط اسلام ذبح کرده باشند. تردیدی نیست که یکی از مسائل مهم و مورد ابتلای جامعۀ امروزی مسأله ذبائح اهل کتاب است که دارای ثمرات علمی و عملی فراوانی است. اکثریت فقیهان، مسلمان بودن شخص ذبح‌کننده را جزو شرایط حلیت حیوان می‌دانند. روایات این باب به چهـار دسـته تقسـیم مـی‌شـود: نهی مطلق، نهی از ذبیحه غیر اهل کتاب، حلیت ذبائح اهـل کتاب به شرط تسمیه و حلیت مطلق. از سوی دیگر اجماعی در این باب وجود ندارد. به طور مثال محمدابراهیم جناتی شاهرودی از قائلین به حلیت است. سؤالاتی که فقه معاصر باید جوابگو باشد: تعارض این روایات چطور قابل حل است؟ با توجه به گستردگی ارتباطات مسلمانان با اهل کتاب، چه راهکاری برای حل این موضوع چاره‌ساز است؟ آیا عناوین ثانوی در این باب کارساز است؟
کتاب
فارسی
- بررسی حکم ذباحه اهل کتاب از دیدگاه فقهای امامیه، سید صادق پاکدل، قم، طاووس بهشت، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
عربی
- فصل الخطاب في إباحة ذبائح أهل الکتاب، عبداﷲ بن زيد آل محمود، دوحه، ۱۴۳۶ق/ ۲۰۱۵م، لینک.
- ذبائح أهل الکتاب، مرتضی علی الباشا، بیروت، مؤسسة أم القری للتحقیق والنشر، ۱۴۲۶ق/۲۰۰۵م.
- رسالة فی ذبائح اهل الکتاب، محمد الغروی، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید(ره)، ۱۴۱۳ق/۱۳۷۲ش.
- حرمة ذبائح أهل الکتاب، شیخ بهائی، تحقیق: زهیر الأعرجی، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
مقاله‌ها
فارسی
- بررسی معنای طعام در آیه ۵ سوره مائده، ناهید دهقان عفیفی و امیر عمرانی ساردو، فصلنامه مطالعات قرآنی، شماره ۳۲، ۱۳۹۶ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- پژوهشی فقهی در حلیت ذبائح اهل کتاب با تأکید بر آیات قرآن، سید رضی قادری، مجله مطالعات فقه معاصر، سال یکم شماره ۲، پاییز و زمستان ۱۳۹۵ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- حل تعارض روایات ذبائح اهل کتاب در جوامع حدیثی شیعه، مجید معارف و حمید مدرسی، پژوهش‌نامه قرآن و حدیث، شماره ۹، ۱۳۹۰ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- حلیت و حرمت ذبیحه اهل کتاب و پیامدهای حقوقی آن، سید محمدرضا آیتی، مجله پژوهش دینی، شماره ۹، بهار ۱۳۸۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- حکم کشتار چهارپایان به دست اهل کتاب، حسن رهبری، فصلنامه مجله فقه، شماره ۳۱و ۳۲، بهار و تابستان ۱۳۸۱. مقاله را از اینجا بخوانید
- ذبیحه اهل کتاب در آیات قرآن و روایات فریقین، وحید شاهنده، علی ملکی، دوفصلنامه مجله مطالعات مذاهب اسلامی، شماره ۵۰، سال ۱۴، پاییز و زمستان ۱۳۷۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- نظریه حلیت ذبایح اهل کتاب، محمدابراهیم جناتی، مجله کیهان اندیشه، شماره ۶۵، فروردين و ارديبهشت ۱۳۷۵ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- شرط اسلام در ذبح کننده، احمد عابدینی، فصلنامه مجله فقه، شماره ۶، زمستان ۱۳۷۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید
- اجماع و شرط اسلام در ذبح کننده، احمد عابدینی، مجله فقه، شماره ۶، زمستان ۱۳۷۴ش. مقاله را از اینجا بخوانید
عربی
- ذبائح أهل الکتاب فی الفقه الاسلامی، عبد خلف حایف، مجله الجامعة العراقية، العدد ۱۸، ۲۰۰۷م. مقاله را از اینجا بخوانید
- حلیة ذبائح أهل الکتاب(قراءة نقدیة للنظریة المشهورة) أحمد عابدینی، مجله الإجتهاد و التجدید، خریف ۱۴۲۷ق - العدد۴. مقاله را از اینجا بخوانید
- مجلس المناظرة: أزمة ذبائح أهل الکتاب و شدة الخلاف فیها، مجله الشهاب، شماره ۱۰۶، ۲۱محرم ۱۳۴۶ق. مقاله را از اینجا بخوانید
- رسالة فی ذبائح أهل الکتاب، محمد الغروی، مجموعه مقالات کنگره شیخ مفید، شماره۶۷. مقاله را از اینجا بخوانید
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- احکام خوردنیها و آشامیدنی های وارداتی از کشورهای غیر مسلمان و استفاده از آنها (پژوهشی فقهی و تطبیقی میان مذهب اهل بیت و مذهب حنفی)، مرتضی عبدالغنی الاسدی، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، حوزه الاطهار (ع) التخصیصه، ۱۴۰۰ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- القول الصواب فی ذبائح اهل کتاب، سید ابوفاضل رضوی اردکانی، قم، پژوهشکده مدیریت اطلاعات و مدارک اسلامی، پایان‌نامه حوزوی سطح ۴، ۱۳۹۶ش.
- ذبائح أهل الکتاب، اک‍ب‍ر ت‍راب‍ی شهرضایی، قم، مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، معاونت پژوهش حوزه های علمیه، پایان‌نامه حوزوی سطح ۴، ۱۳۸۴ش.
- ذبائح اهل کتاب، سید کاظم موسوی، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۳۸۱ش. پایان‌نامه را از اینجا ببینید