خروج زن از منزل (منابع مطالعاتی)
خروج زن از منزل منوط به اذن شوهر است؛ ولی به دلیل اهمیت پیدا کردن مسائل حقوق زنان، اشتغال و نیازهای روحی روانی آنان نیاز به بازنگری در فقه معاصر دارد. اگرچه اصل اجازه گرفتن از زوج برای خروج از منزل مورد اتفاق فقها است؛ ولی حدود و موارد استثنای آن محل بحث است. مسئله خروج زن از منزل چالش‌هایی در فقه معاصر به وجود آورده است از جمله: زنانی که فعالیت‌های اجتماعی و مورد نیاز جامعه را بر عهده دارند آیا باید برای انجام آن فعالیت‌ها از شوهر خود اجازه بگیرند؟ ملاک لزوم اجازه گرفتن چیست؟ آیا ملاک، حق زوج بر استمتاع است؟ آیا زن برای خروج از کشور نیاز به اجازه شوهر دارد؟ نقش حکومت در وضع قوانین منع خروج از منزل یا کشور چیست و آیا شرعا حق مداخله دارد؟
ناصر مکارم شیرازی در مواردی که زن نیاز به خروج از منزل دارد و بدون آن گرفتار زحمت می‌شود را نیازمند اذن زوج نمی‌داند. برای مثال تهيه لوازم ضروری، فعالیت‌های اجتماعی ضروری و همچنین اگر از ماندن در خانه خسته شود و برای تغییر روحیه نیاز به خروج از منزل داشته باشد، نیازی به اجازه زوج نیست.
کتاب
فارسی
- اذن خروج: تاملی در مسئله اذن خروج زن از منزل در دیدگاه مذاهب اسلامی، طیبه گلدوزها، قم، امتداد حکمت، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- واکاوی فقهی اذن زوج، امینه عماد‌الدین، قم، انتشارات جامعه الزهرا (س)، ۱۳۹۶ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
مقاله
فارسی
- راه حل تعارض ظاهری اذن زوج در خروج از منزل با سایر حقوق اجتماعی زوجه در احکام فقهی، سید جواد خاتمی و سید محسن آزیز و راضیه مهدی پور، فصلنامه فقه و حقوق نوین، شماره ۱۳، بهار ۱۴۰۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- واکاوی مبانی فقهی و حقوقی اختیارات زوجه شاغل در باب خروج از منزل بدون إذن زوج، سید علی سرمدی و بهنام قنبرپور، ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، شهریور ۱۴۰۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- واکاوی دیدگاه فقهی «استحباب منع خروج زن از منزل توسط شوهر»، علیرضا عسگری و راضیه یعقوبی گلوردی و فرج الله هدایت نیا، فصلنامه مطالعات فقهی و فلسفی، آذر ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تحلیل فقهی حقوقی استیذان زن از شوهر در خروج از منزل با تأکید بر قاعدۀ معروف، محمد نوذری فردوسیه، فصلنامه پژوهش‌های فقهی، شماره ۴، دوره ۱۷، زمستان ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- شرط تعدیل تمکین زوجه شاغل از زوج در فقه امامیه، بهنام قنبرپور، دوفصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، شماره ۱، سال ۱۴، بهار و تابستان ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی وحکم تکلیفی اذن زن از شوهر هنگام خروج از منزل، خلیل الله احمدوند و ستاره آزادی، فصلنامه قانون یار، شماره ۱۵، دوره ۴، پاییز ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- خروج زن از منزل و اذن شوهر از منظر فقه امامیه، زین العابدین نجفی، دوفصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، شماره ۲، سال ۴۵، پاییز و زمستان ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بازپژوهی خروج از منزل بدون اذن شوهر از منظر قاعده لاضرر، ابوالقاسم علیدوست و محمد عشایری منفرد، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، شماره ۵۱، بهار ۱۳۹۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- خروج زوجه بدون اذن زوج از منزل و حدود آن در فقه امامیه و اهل سنت، سید عباس عالمی، فصلنامه سفیر، شماره ۱۰، سال ۳، تابستان ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
عربی
- خروج الزوجة من البیت من دون اذن الزوج، رضا الفروغی الایلامی، فصلنامه پژوهه‌های فقهی تا اجتهاد، شماره ۱۴، بهار ۱۳۹۴ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اعتناق زوج مسيحي للإسلام "أثره": خروج الزوجة المسيحية من بيت زوجها الذي اعتنق الإسلام إلى بيت أهلها "أثره"، فايز المبيضين، مصر، المجلة العربية للفقه والقضاء، شماره ۱۸، ۱۹۹۷ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
پایان‌نامه
فارسی
- مبانی فقهی وظایف زوجه در منزل در فقه اهل سنت، سید عبدالسلام حسینی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی حقوقی اشتغال زنان خارج از خانه، مژگان محمدی، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه ایلام، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی وحقوقی وجوب یا عدم وجوب استیذان در دوران عقد، صدیقه اخلاصی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- لزوم اذن زوج در خروج زوجه از منزل در فقه نظام خانواده، عاطفه عظیمی وحید، کارشناسی ارشد، دانشکده رفاه، گروه فقه و مبانی فقه حقوق اسلامی، ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی مصداقی موارد نیاز به اذن، رضایت یا اجازه در روابط زوجین در فقه امامیه، موسی سلیمانی کیاسری، کارشناسی ارشد، پردیس تهران، دانشگاه قرآن و حدیث، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مبانی فقهی و حقوقی محدودیت صدور گذرنامه برای بانوان متأهل ایرانی، جلیل خوگانی، کارشناسی ارشد، مرکز پیام نور تهران جنوب، دانشگاه پیام نور استان تهران، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی و حقوقی مسکن زوجه، بتول ملائی کاشی، کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی قلمرو ولایت زوج بر همسر و فرزندان، لیلا رجایی، کارشناسی ارشد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ملاک و گستره حضور زنان در اجتماع از دیدگاه فقه امامیه و حقوق ایران، فاطمه پورمقدم، کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید مطهری، گروه فقه و اصول، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تحلیل و بررسی اذن زوج در خروج زوجه از منزل از منظر فقه مذاهب اسلامی، طیبه گلدوزها، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم و معارف قرآن، دانشگاه قرآن و حدیث، ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- محدوده ضرورت اذن گرفتن زوجه از زوج در مذاهب پنجگانه، زهره رحیم‌زاده، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم حدیث، ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی موارد موکول به اذن شوهر در فقه اسلامی، سمیه درخشان، کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج)، ۱۳۹۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی حق اشتغال زنان در خارج از منزل و تزاحم آن با حق شوهر از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی، شکراله لطیف‌پور، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، مرکز پیام نور تهران، ۱۳۸۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر