بیع عربون (منابع مطالعاتی)
بیع عربون نوعی خرید و فروش است که در آن، مشتری در قبال کالایی که فروشنده قرار است بدهد، مبلغی را به عنوان پیش‌بها بپردازد. این عمل گاه به منظور عدم حضور کالا و گاه به منظور عدم وجود کل مبلغ انجام می‌شود. گاهی این مبلغ به عنوان وجهِ التزام به معامله، دریافت می‌شود. از دیدگاه فقهی عربون دو صورت دارد صورتی که در آن با بر هم خوردن معامله بیعانه پس داده می شود و صورتی که در آن پیش‌پرداخت به فروشنده تعلق می‌گیرد.
کتاب‌ها
فارسی
- بررسی فقهی حقوقی ماهیت بیعانه یا پیش‌پرداخت در حقوق ایران، عبدالسلام حمید، کامل حمید، علی افشین ، علوم و فنون پزشکی اهواز، چاپ اول، ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
عربی
- العربون فى العقود، سمر فايز إسماعيل، مكتبة زين الحقوقية و الإدبية، ۲۰۱۱م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العربون بين الفقة الاسلامى والقانون المدنى، ياسر محمد على النيدانى،دار الجامعة الجديدة ، ۲۰۰۸م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العربون دراسة مقارنة بين الفقة الإسلامي والقانون المدني، ياسر محمد على النيداني، المكتب الجامعي الحديث، ۲۰۰۷م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بیع العربون و بعض المسائل المستحدثة فیه، رفیق یونس المصری، دار المکتبی، ۲۰۰۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بیع العربون، وهبة بن مصطفی الزحیلی، دار المکتبي، ۲۰۰۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- أحكام العربون بين الشريعة و القانون، جمال خليل النشار. دارالجامعة الجديدة للنشر، ۲۰۰۱م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الوعد و التمهيد للتعاقد و العربون و عقد البيع الإبتدائى، عبدالحكم فوده، دارالكتب القانونية، ۱۹۹۲م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العربون دراسة مقارنة دلالات دفع العربون و وسائل التعرف عليها، مصطفى عبدالحميد عدوى، د ن، ۱۹۸۹م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
مقاله‌ها
فارسی
- امکان سنجش ماهیت فقهی قرارداد پیش فروش آپارتمان با بیع سلف، اکبر نجم و سید عباس موسویان و محمدعلی خادمی‌کوشا، فصلنامه حقوق اسلامی، شماره ۷۱، زمستان ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی و حقوقی ماهیت بیعانه، عباداله رستمی چلکاسری، محمدعلی نژادی گورابجواری، دوفصلنامه فقه و حقوق اسلامی، سال سوم، دوره ۴، شماره ۶، بهار و تابستان ۱۳۹۲ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بیعانه و آثار حقوقی آن، مهدی رشوند، فصلنامهٔ رهنمون، مجلد۱۶، شماره ۲۹ و ۳۰، ۱۳۸۹ش.
- پیش‌بها (بیعانه)، سید محمود هاشمى، فصلنامه فقه اهل بیت، شماره ۱۰، تابستان ۱۳۷۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
عربی
- بيع العربون دراسة حديثية فقهية، خالد بن عبدالله بن صالح الطويان، مجلة جامعة أم‌القرى لعلوم الشريعة والدراسات الاسلامية، العدد ۸۵، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العربون بين المتعاقدين، ثامر عبدالحسين غافل، ردينة محمدرضا مجيد، مجلة آداب الكوفة،, المجلد ۲، العدد ۴۹، ۲۰۲۱م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- دلالة العربون وأثرها على مصير التعاقد في القانون المدني الجزائري على ضوء الاتجاهات والأحكام القضائیة، شارف بن يحيى، مجلة جامعة الأمير عبد القادر للعلوم الإسلامية، المجلد ۳۴، العدد ۲، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- حكم بيع العربون، احمد خواجه، فاطمه‌زهرا خواجه، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بيع العربون في الفقه الإسلامي، محمد بليه احمد العجمي، مجلة كلية دار العلوم ، العدد ۱۳۰، ۲۰۲۰م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تخريج حديث النهي عن بيع العربان وأثره الفقهي، حسيني خالد، مجلة الحقيقة، المجلد ۱۸، العدد ۳، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- التعاقد بالعربون وتطبيقاته العملية دراسة فقهية قانونية، زكريا محمد فالح القضاة، مجلة كلية الشريعة والقانون بتفهنا الأشراف، المجلد ۲۱، العدد ۲، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بيع العربون وتطبيقاته المعاصرة، خضير فردوس، جامعة الشهید حمه لخضر، ۲۰۱۹م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- النظام القانوني للعربون دراسة على ضوء موقف المحكمة الدستورية البحرينية، جميل محمد حسين بني‌يونس، مجلة الحقوق، المجلد ۱۵، العدد ۱، ۲۰۱۸م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بیع العربون وتطبیقاته فی الأسواق المالیة، نجيب خريس، عدنان ربابعة، عامر العتوم، إلهام عبدالله العمري، مجلة كلية الشريعة و القانون بتفهنا الأشراف، المجلد ۲۰، العدد ۳، ۲۰۱۸م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- الفوارق القانونية بين التسبيق و العربون تعليق على قرار الغرف المجتمعة عدد ۱۹۲۱، أمين زيان، مسارات في الأبحاث والدراسات القانونية، العدد ۳، ۲۰۱۷م.
- بيع العربون و تطبيقاته المعاصرة دراسة فقهية مقارنة، محمد صبحي حسين أبوصقر، حولية کلية الدراسات الإسلامية والعربية للبنات بالإسکندرية، المجلد ۳۳، العدد ۷، ۲۰۱۷م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصرمقاله را از اینجا بخوانید.
- أثر الأحاديث الضعيفة على المذاهب الفقهية دراسة تطبيقية على بيع العربون، رائد بن طلال بن عبدالقادر شعت، مجلة البحوث والدراسات الشرعية، المجلد ۶، العدد ۶۲، ۲۰۱۷م.
- البيع بالعربون المضاعف، سعد ربيع عبدالجبار العاني، مجلة الفكر القانوني والاقتصادي، السنة ۷، العدد ۱۷، ۲۰۱۷م.
- بيع العربون (حکمه – تکييفه – مسائل مستجدة وعلاقتها به)، عبدالله بن صالح السيف ، مجلة الدراسات العربیة، المجلد ۳۴، العدد۲، ۲۰۱۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- مقارنة عقد الخيار وبيع العربون، عباس فؤاد عباس حسن، مجلة الدراسات المالية و المصرفية، المجلد ۲۴، العدد ۳، ۲۰۱۶م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العربون في قانون المعاملات المدنية العماني رقم ۲۹ / ۲۰۱۳م دراسة تأصيلية مقارنة علي ضوء الفقه، أحمد الصادق البشير، المجلة القضائية، العدد ۵، ۲۰۱۶م.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- البيع بالعربون مستأصل في الشريعة ومستحدث في القانون، انجي هند زهدور، مجلة القانون و العقاري و البیئة، المجلد ۴، العدد ۲، ۲۰۱۶م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- الأحاديث الواردة في بيع العربون دراسة حديثية، عبدالسميع محمد الأنيس، مجلة الصراط، المجلد ۱۷، العدد ۳۲، ۲۰۱۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العربون والشرط الجزائى واثرهما على العقود دراسة مقارنة، محمود سيد احمد سليمان، روح القوانين، العدد ۷۰، ۲۰۱۵م.
- العربون في قانون المعاملات المدنية السوداني والعماني دراسة تأصيلية مقارنة،أحمد الصادق البشير، مجلة دراسات إسلامية، العدد ۷، ۲۰۱۵م.
- العربون فی الفقه الاسلامی، عباس کاشف الغطاء، مجلة کلیة فقه، المجلد ۲۱، العدد ۲۱، ۲۰۱۵م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- العربون في التشريع المدني المغربي، شكيب صبار، مجلة المنارة للدراسات القانونية والإدارية، عدد خاص، الصفحة ۱۳۵، ۲۰۱۵م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- العدول عن التعاقد بالعربون و الضرر الناتج عنه، عصام محمد الصويعي عون، مجلة البحوث و الدراسات الشرعية، المجلد ۴، العدد ۳۰، ۲۰۱۴م.
- حكم العربون في الشريعة الإسلامية و بعض التطبيقات المعاصرة، محي‌الدين أسطنبولي، مجلة دراسات و أبحاث، العدد ۱۱، ۲۰۱۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بيع العربون : دراسة فقهية مقارنة، عزالدين أحمد محمد، مجلة مركز بحوث القرآن الكريم و السنة النبوية، العدد ۱، ۲۰۱۳م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بيع العربون وبعض التطبيقات المعاصرة، علي بن محمد بن حسن الزيلعي، مجلة البحوث الفقهية المعاصرة، المجلد ۲۱، العدد ۸۳، ۲۰۰۹م.
- ضوابط وتطوير المشتقات المالية العربون والسلم وتداول الديون، ابوستار ابوغدة، ۲۰۰۹م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بيع العربون،فايزة أحمد يوسف صيام، جامعة القدس كلية الدراسات العليا دراسات إسلامية معاصرة، ۲۰۰۷م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بیع العربون دراسة مقارنة، رزوق نوال، ۲۰۰۶م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- العربون (دراسة مقارنة)، فؤاد صالح درادكة، مجلة الحقوق، المجلد ۲۸، العدد ۴، ۲۰۰۴م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- العربون دراسة مقارنة في الفقه الإسلامي و القانون المدني، محمد أحمد بكر، مجلة كلية الشريعة و القانون بأسيوط، العدد ۱۲، المجلد ۲، ۲۰۰۰م.
- حديث النهي عن بيع العربون رواية ودراية وفقها، صلاح‌الدین بن احمد الادلبي، ۲۰۰۰م. مقاله ار از اینجا بخوانید.
- حكم بيع العربون، عبد العزيز بن محمد الربيش، ۱۹۹۹م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- حکم الشريعة والقانون في نظام بيع العربون، صالح محمد عبد الهادي، مجلة البحوث الفقهية والقانونية، المجلد ۱۱، العدد ۱۱، ۱۹۹۶م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بيع العربون، لاشين محمد يونس الغايتي، مجلة الشريعة والدراسات الإسلامية، المجلد ۱۰، العدد ۲۶، ۱۹۹۵م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بحث في حكم بيع العربون، عبدالله بن سليمان بن محمد المنيع، مجلة البحوث الإسلامية، العدد ۴۳، ۱۹۹۵م.
- دور العربون في توثيق العقود و الاتفاقات دراسة مقارنة، عبدالقادر العرعاري، مجلة الإحياء، العدد ۸، ۱۹۹۶م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بيع العربون، وهبة بن مصطفى الزحيلي، مجلة مجمع الفقه الإسلامي الدولي، المجلد ۸، العدد ۱، الصفحة ۶۹۱، ۱۹۹۴م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- حکم العربون في عقود البیع و الاجارة، عبدالله بن سلیمان بن منیع، مجلة مجمع الفقه الإسلامي الدولي، المجلد ۸، العدد ۱، الصفحة ۶۷۳، ۱۹۹۴م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بیع العربون، محمد الامین الضریر، مجلة مجمع الفقه الإسلامي الدولي، المجلد ۸، العدد ۱، الصفحة ۶۴۷، ۱۹۹۴م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بیع العربون، رفیق یونس المصری، مجلة مجمع الفقه الإسلامي الدولي، المجلد ۸، العدد ۱، الصفحة ۷۰۹، ۱۹۹۴م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- العربون فى مصر فى العصرين البطلمى و الرومانى على ضوء الوثائق البردية، محمد السيد عبد الغنى، جامعة الإسکندرية کلية الآداب، ۱۹۹۳م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بيع العربون تحلیل فقهي، رفیق یونس المصری، مجلة الوعي الاسلامي، العدد ۳۰۱، ۱۹۸۹م. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بيع العربون في الشريعة، بدر الزمان محمد شفيع النيبالي، مجلة الجامعة السلفية، المجلد ۱۵، العدد ۱، ۱۹۸۳م.
- بيع العربون في الشريعة ۳، بدر الزمان محمد شفيع النيبالي، مجلة الجامعة السلفية , المجلد ۱۵، العدد ۴، ۱۹۸۳م.
- بيع العربون في الشريعة ۴، بدر الزمان محمد شفيع النيبالي، مجلة الجامعة السلفية، المجلد ۱۵، العدد ۵-۶، ۱۹۸۳م.
- بيع العربون السلم تداول الديون ضوابط وتحقيقات، محمد سعيد رمضان البوطي. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بيع العربون في ضوء الشريعة الإسلامية، أبوحسام الدين الطرفاوي. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بيع العربون و السلم و تداول الديون ضوابط وتحقيقات، محمد سعید رمضان البوطی. مقاله را از اینجا بخوانید.
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- ماهيت بيعانه و حكم ان در فقه اسلامي، حسين عاقلي، جامعه المصطفی العالمیه، ۱۳۹۶ش، سطح ۴. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
- وضعیت حقوقی معاملات معارض با قراردادهای پیش فروش در حقوق ایران و فقه امامیه، محمدجواد حق نظری، موسسه آموزش عالی طلوع مهر قم، ۱۳۹۵ش، کارشناسی ارشد. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
- بیعانه ماهیت احکام فقهی و حقوقی آن، مگدر نگرا، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۲ش، کارشناسی ارشد. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
- ماهیت بیعانه در حقوق ایران و فقه با بررسی تطبیقی آن در حقوق انگلیس و مصر، علی اکبر هاتفی، تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، ،ش۱۳۸۵کارشناسی ارشد. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
عربی
- الضرر المترتب عن العدول على العربون وآثاره في تحديد قيمته، عصام محمد السوید عون، جامعة العلوم الاسلامی مالزیا، ۲۰۱۴م، دکتری. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
- دور العربون في تخفيف المخاطر في المصارف الإسلامية وتطبيقية المعاصرة، يوسف آدم البدني، جامعة الاسلامیة العالمیة مالزیا، ۲۰۰۹م، کارشناسی ارشد. پایان‌نامه را از اینجا بخوانید.
- العربون، فتيحة أقلوشي، جامعة الجزائر، كلية الحقوق، ۲۰۰۹م، کارشناسی ارشد.
- بيع العربون بين الفقه الإسلامي والقانون الليبي دراسة فقهية مقارنة، صلاح امحمد منصور الشويرف، جامعة أم درمان الاسلامية، ۲۰۰۷م، کارشناسی ارشد.
سایر منابع
- بیعانه، علی تولایی، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۹ش. متن را از اینجا بخوانید.
- توضیح مفهومی پیش‌بها، دانشنامه علوم اسلامی. متن را از اینجا بخوانید.
- بيع العربون،أبو عبد الرحمن عدنان بن علي الأحمدي. متن را از اینجا بخوانید.
- تحقق تعهد یک طرفی در آینه بیعانه، موسسه حقوقی رادفران مهرپاد، آرش شعبان، ۱۳۹۹ش. متن را از اینجا بخوانید.
- پیش‌بها(بیعانه)، موسسه اموزش و تحقیقات کاربردی فقه اقتصادی. متن را از اینجا بخوانید.
- احکام بیعانه، خبرگزاری رسمی حوزه. متن را از اینجا بخوانید.