اجرای علنی مجازات (منابع مطالعاتی)
اجرای علنی مجازات در شریعت اسلامی به نحو منصوص در مورد جرم زنا وارد شده است. از موضوعاتی که فقه معاصر در این زمینه به آن پرداخته، اینست که آیا این نحوه اجرای مجازاتها در صورت عدم خدشه به دین، قابل تسری به سایر حدود و مجازاتها هست یا خیر؟ و اینکه با توجه به مسئله حفظ کرامت انسانی و لزوم نشان ندادن چهره خشن از اسلام، تهافت بین این نحوه اجرا و نص مذکور چگونه حل می‌شود؟
طبق فتاوا اجرای حدود از ضروریات دین نیست و فقط اجرا شدن حد زنا به‌صورت علنی مجاز است؛ ولی اگر عناوین دیگری مانند به خطر افتادن حیثیت اسلام در میان باشد، اجرای علنی حدود جایز نیست. این مسئله در زبان عربی با عناوینی چون علنیة تنفیذ العقوبات، تنفیذ العقوبات علنا، تنفیذ العقوبات امام الناس و تنفیذ العقوبات بمحضر العام قابل جستجو است. عناوینی که در آن‌ها از کلید واژه تشهیر استفاده شده، به بررسی تشهیر مجرمان می‌پردازد و به‌‌معنای در ملأعام گرداندن او است که خود نوعی مجازات است.
کتاب‌ها
فارسی
- اجرای علنی حدود در فقه و اسناد حقوق بشر، علیرضا ابراهیمی و فرزانه طیاری، آموزشی تألیفی ارشدان، تهران، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای مجازات‌های علنی، صباح سلکی، فرهوش، تهران، ۱۳۹۹ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- منطق مجازات در اجرای علنی، حسینی‌کاشانی، سید محمد مصطفی، امام عصر (عج)، قم، ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی مجازاتها، فائزه خوشکنار، پیام دانش، قانون یار، تهران، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای مجازات در ملأ عام، الهام بیگلری فرد، انتشارات قانون یار، تهران، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی حدود در عصر غیبت، بتول فروزنده، مؤسسه اندیشه کامیاب ایرانیان، تهران، ۱۳۹۵ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ضمانت‌های اجرای قانون اساسی و اجرای علنی حدود، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، تهران، ۱۳۸۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
مقاله‌ها
فارسی
- مطالعه جامعه‌شناختی تحولات مجازات در ملأ عام در جامعه پسا انقلاب ایران، محسن نورپور و سیدمحمدجواد ساداتی، دوفصلنامه پژوهش‌های حقوق جزا و جرم‌شناسی، دوره ۹، شماره ۱۷، ۱۴۰۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- ناهمسویی‌های قانونی با سیاست کیفرزدایی در ایران، ولی‌اله صادقی و محمدجعفر حبیب‌زاده، فصلنامه سیاستهای راهبردی و کلان، دوره ۸، شماره ۱، ۱۳۹۹ش. مقاله را از اینجا بخوانید.
- بررسی فقهی حقوقی مجازات در ملاعام، محسن هنرجو، فصلنامه پاسخ، شماره ۱۴، ۱۳۹۸ش.
- مبانی نظری اجرای علنی مجازاتها از منظر جامعه‌شناسی جنایی (بررسی نظریه جرم‌شناسی جامعه شناختی برچسب زنی)، حمید بابایی و محمود قیوم زاده و محمد رسول آهنگران، فصلنامه تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین‌الملل، دوره ۱۲، شماره ۴۶، ۱۳۹۸ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی حدود از نظرِ فقه و قانون، اسماعیل آقابابائی بنی، فصلنامه علمی پژوهشی فقه، دوره ۲۵، شماره ۹۶، پیاپی ۹۶، ۱۳۹۷ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی حقوقی اجرای علنی کیفر، جواد نصیرایی میر و محمدعلی کرمی، دوفصلنامه گفتمان حقوقی، شماره ۳۳، ۱۳۹۷ش.کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی اجرای علنی مجازاتها از منظر علم کیفرشناسی و آراء فقها، محمدجواد پورحسینی و سید مهدی قریشی و محمدحسن جوادی، دوفصلنامه علمی پژوهش‌نامه حقوق اسلامی، دوره ۱۸، شماره ۱، پیاپی ۴۵، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی مجازات رویکردها اهداف پیامدها، مینا کوهی، همایش پیشگیری از خشونت چالش‌ها و راهکارها، ۱۳۹۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی مجازات توجیهات و تبعات، جلیل امیدی و حسینعلی عطوف، دوفصلنامه مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دوره ۲، شماره ۴ و ۵، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- پیامدهای منفی اجرای علنی مجازتها از منظر مکاتب فکری کیفری، داوود سیفی و امیر کندری و محمد مهدی‌پور، اولین کنفرانس بین‌المللی حقوق و توسعه پایدار جامعه مدنی، ۱۳۹۴ش.
- بررسی مستندات اجرای علنی حدود در فقه شیعه، حسین حاجی حسینی، فصلنامه رسائل، شماره۳، ۱۳۹۴ش.کتابخانه ی پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی مجازات‌های اسلامی، سید مصطفی محقق داماد و مهدی نیکجو، دوفصلنامه علمی تخصصی پژوهش‌های فقهی، شماره ۲، پیاپی ۶، ۱۳۹۴ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی مجازاتها از دیدگاه فقه مقارن و تأثیر مقتضیات زمان، سید علی حسینی اشکوری و بهنام دارابی، دوفصلنامه فقه مقارن، دوره ۲، شماره ۳، پیاپی ۳، ۱۳۹۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- آسیب‌شناسی اجرای مجازات‌های بدنی در ملاء عام، فرزاد کوشا حسینی و اسماعیل ارسلان عبداللهی، فصلنامه علمی تخصصی دانش انتظامی بوشهر، دوره ۳، شماره ۱۱، ۱۳۹۱ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی حدود و مجازاتها از منظر عقل و نقل، حسن فلاح، دوفصلنامه فقه و مبانی حقوق، شماره ۸، ۱۳۸۶ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- پژوهشی پیرامون اجرای علنی حدود و تعزیرات، محمدروحانی مقدم، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی پیاپی ۱، پیش‌شماره ۳، ۱۳۸۴ش.
- اجرای مجازات در ملأ عام، غلامرضا نوفرستی، مجله دانشجویی دانش پژوهان، شماره ۵، ۱۳۸۳ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی حقوقی اجرای علنی حدود و گستره آن، حجت الله فتحی، دوماهنامه رواق اندیشه، شماره ۸، ۱۳۸۱ش.
- اجرای علنی مجازاتها از دیدگاه حقوق اسلام، رحیم ابوالحسنی، دو ماهنامه رواق اندیشه، شماره ۶، ۱۳۸۰ش. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- مطالعه تطبیقی اجرای علنی حدود در فقه امامیه و اسناد حقوق بشری، فرزانه طیاری، دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۹ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی مجازاتها در فقه و حقوق کیفری افغانستان چالش‌ها موانع، محمداسحاق رحیمی، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی مشهد مقدس، ۱۳۹۹ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی و حقوقی اجرای علنی حدود و تعزیرات و پیامدهای آن، غزاله زهرایی کیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۷ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی کیفرشناسی اجرای علنی مجازات، سید حمیدرضا میرخباز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، ۱۳۹۶ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تأثیر نحوه اجرای حدود بر پیشگیری از جرم از منظر فقه و حقوق، محسن یوسفی، دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۶ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی اجرای حدود اللهی در ملاء عام، محمد فرنیا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۶ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای حدود در عصر غیبت، سید ابراهیم میرکاظمی عزیزی، مؤسسه آموزش عالی پارسا، ۱۳۹۵ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی و حقوقی اجرای علنی مجازاتها در جمهوری اسلامی ایران (مبتنی بر حقوق کیفری اسلام و ایران)، محمدجواد پورحسینی، دانشگاه ارومیه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۵ش، دکتری. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی فقهی حقوقی و جرم‌شناختی اجرای علنی کیفرها، حسینی کاشانی، سید محمد مصطفی، مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۳۹۴ش.
- بررسی مبانی اجرای علنی مجازاتها از دیدگاه فقه و حقوق، هما بقایری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۴، کارشناسی ارشد.
- بررسی فقهی حقوقی اجرای مجازات در ملاء عام با نگاهی به موازین حقوق بشر، عالیه اسمعیل‌پور ورمزیار، دانشگاه تربیت معلم تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۳ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی مبانی و آثار اجرای علنی مجازات در فقه و حقوق موضوعه مصطفی قربانی، دانشگاه آزاد اسلامی آمل، واحد آیت‌الله آملی، دانشکده علوم پایه، ۱۳۹۳، کارشناسی ارشد.
- بررسی اجرای علنی مجازات شلاق در ملاء عام در نظام حقوقی ایران، فرزاد حسینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بوشهر، دانشکدهٔ تحصیلات تکمیلی، ۱۳۹۳ش، کارشناسی ارشد.
- اجرای علنی مجازاتها در فقه امامیه وحقوق ایران، کلثوم کاهانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیروان، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، کارشناسی ارشد.
- بررسی فقهی حقوقی مجازات علنی و آثار مترتب بر آن، محمدرضا ملک‌رئیسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تحصیلات تکمیلی علوم و تحقیقات سیستان و بلوچستان، ۱۳۹۳ش، کارشناسی‌ارشد.
- مبانی و اهداف اجرای مجازات در ملاعام، کورش رحیمی، شهرام محمدی، مرتضی جوانمردی صاحب، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دانشگاه کردستان دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، ۱۳۹۳ش.
- مبانی و اهداف اجرای مجازات در ملاء عام، کورش رحیمی، دانشگاه کردستان، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، ۱۳۹۳ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- تأثیر اجرای علنی حدود الهی در پیشرفت جامعه و کاهش جرائم بر اساس منابع فقهی، حسین طاهری، دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی مجازاتها و تشهیر از دیدگاه فقه و حقوق موضوعه، سمیه جدیدی گیلی، مدرسه عالی و دانشگاه شهید مطهری، ۱۳۹۲ش، کارشناسی ارشد.
- تحلیل فقهی حقوقی محاکمات علنی در حقوق ایران و مصر، صادق مهاجری، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، دانشکده حقوق قضایی، ۱۳۹۱ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی احکام جزایی، مجتبی آیت‌اللهی، مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه، ۱۳۹۰ش، سطح ۳.
- اجرای علنی کیفر در حقوق ایران، فقه امامیه و مطالعه تطبیقی آن با حقوق فرانسه، سید علی هاشمی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۸۸ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی حد سرق‍ت و احکام آن، حسن م‍وس‍وی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران م‍رک‍زی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۸۳ش.
- جرای علنی مجازاتها، حسین عبداله‌پور، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، دانشکده حقوق، ۱۳۸۳ش، کارشناسی ارشد.
- اجرای علنی مجازاتها، صادق غلام نتاج، دانشگاه مازندران، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، ۱۳۸۲ش، کارشناسی ارشد. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی مجازات، محمد ب‍اق‍ر رن‍ج‍ب‍ری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، دانشکده الهیات ۱۳۸۱ش.
سایر منابع
- الموقف من تطبيق العقوبات الجزائيّة و الجنائيّة في العلن أمام الناس، حیدر حب‌الله، ۲۰۲۲م. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- اجرای علنی مجازاتها، محمدحسین مرعشی، الهیات و حقوق، شماره ۶، ۱۳۸۱ش.
- میزگرد اجرای علنی حدود و پیامدهای آن، مقتدایی، عباس کعبی، غلامحسین الهام، معرفت، شماره ۴۹، ۱۳۸۰ش.
- اجرای مجازات بصورت علنی، کامران پیرهادی. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- بررسی لایحه قانون مجازات اسلامی و اجرای مجازات در ملاء عام، یاسر صفاکار، پایگاه خبری جماران. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر
- نقد حقوقیِ اجرای مجازات اعدام در ملاءعام، ایسنا. کتابخانه پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر