حلال زادگی


معرفی و اهمیت

حلال‌زاده کسی است که از طریق ازدواجی که شرع آنرا صحیح دانسته است. در فقه شیعه فردی که از طرق وطی به شبهه به دنیا آمده باشد نیز حلال زاده شمرده میشود.[۱] بر اساس روایات شیعه، فرزندی که طبق ازدواج مرسوم اقوام و ادیان دیگر و یا طبق رسم ازدواج میان کافران به دنیا آمده باشد حلال زاده است. مستند فقیهان روایاتی است رسم ازدواج سایر فرق را به رسمیت شناخته است. همچنین براساس روایات در هر قومی نکاح متفاوت از زنا دانسته میشود.

اهمیت حلال زادگی در اسلام به جهت امتیازاتی نظیر امکان تصدی مناصبی چون قضاوت و امام جماعت شدن است که برای مسلمان حلال زاده برشمرده شده است و فرد حرامزاده از آن بی بهره است. به گفته برخی پژوهشگران انتقال برخی صفات رذیله از طرق وراثت به افرادی که غیر حلال زاده اند سبب این محرومیت شده است. اینان با استناد به آیه (البلد الطیب یخرج نباته ..) و روایتی که در آن از تاثیر ژن میگوید معتقدند همانطور که ویژگی های ظاهری افراد از طریق ژن انتقال میابد ویژگی های باطنی نیز منتقل میشود و در فرزندان نامشروع غالبا زمینه ارتکاب جرم بیشتر است و از طرفی مقبولیت اجتماعی زیادی ندارند و لذا از باب احتیاط به منظور حفظ مصالح مسلمین از برخی امور محروم میشوند. ابن ادریس علت نپذیرفتن شهادت در ولد الزنا را کافر بودن اومیداند. سید مرتضی علت را عدم نجابت او میداند. [۲]

اگر ندانیم شخصی حلال زاده است یا خیر نسبت به موارد تشخیص فرق دارد یعنی اگر میخواهد امام جماعت شود مشکلی ندارد و با اصل حکم به حلال زادگی میشود ااما اگر کودکی در دار الحرب پیدا شود این بنا صحیح نیست.[۳]

عدل الهی، حلال زادگی و سعادت دنیوی و اخروی

حلال‌زاده بودن فی نفسه آیا خوب است یا بد یا هیچکدام؟آیا تاثیری در شقاوت افراد دارد یا خیر؟

طبق برخی روایات شیعه گزارشی از حلال زاده نبودن را از ویژگی برخی افرادی میداند که در مسیر سعادت نیستند طبق این روایات ساکنین کشتی نوح همگی حلال زاده بودند و یا قاتل یحیی و امام حسین ع را شخصی که فاقد حلال زادگی است برشمرده است و همچنین فرد فاقد حلال زادگی را مبغض اهل بیت میدانند

احکام فقهی مرتبط

فقیهان حلال زادگی را شرطی برای برخی امور شررعی دانسته اند:

شهادت دادن: فقیهان شیعه معتقدند حلال زادگی از شروط شاهد است اما در مقابل فقیهان اهل تنسنن و شهید و طوسی حلال زادگی را شرط نمیدانند.


پانویس