فقه رسانه (منابع مطالعاتی)

فقه رسانه یکی از عناوین فقه مضاف و ناظر به مسائل خرد و کلان مباحث رسانه‌ای است. این دانش فقهی نوپا در واقع به دنبال پاسخ به پرسش‌های فقهی دربارهٔ کارکرد و عملکرد رسانه از جمله مسئله چالش‌های مدیریت رسانه، خبر، نمایش چهره شخصیت‌های مقدس و… است.

آخرین ویرایش: ۱۴۰۲/۱۲/۱۳

همه منابع مطالعاتی

با وجود فراگیری رسانه و گستردگی مسائل وابسته به آن اما آثار فقهی موجود چندان گسترده نیست. علاوه اینکه اغلب مؤلفین این آثار به جز اندکی، از مجموعه فقیهان نیستند. با این حال برخی آثار فقهی در این موضوع مورد توجه صاحب نظران است که در ادامه به عناوین آنها اشاره شده است.

کتاب‌ها

فارسی

  1. کتاب فقه رسانه؛ فقه نمایش، مصطفی دری و دیگران، قم، انتشارات دین و رسانه، ۱۴۰۲ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
  2. بررسی فقهی تحصیل، پردازش و انتشار خبر، عبدالرحمان میثاقی، قم، انتشارات پیام مهدی (عج)، ۱۴۰۲ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
  3. فقه رسانه در اسلام، خلیل منصوری، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی، قم، ۱۴۰۱ش.
  4. ماخذشناسی توصیفی فقه رسانه و رسانه دینی، علی صادقی، انتشارات مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، قم، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
  5. مجموعه گفتارهای فقه رسانه و ارتباطات، علی نهاوندی، مشهد، انتشارات به نشر وابسته به آستان قدس رضوی، ۱۳۹۸ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
  6. جایگاه سواد رسانه‌ای در فقه رسانه، افسانه مظفری و محمدرضا راضی و سیدمرتضی موسویان، تهران، انتشارات پشتیبان، ۱۳۹۶ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید
  7. فقه رسانه، مهدی طائب، انتشارات تسنیم اندیشه، قم، ۱۳۹۳ش. صفحات ابتدایی کتاب را از اینجا ببینید

مقاله‌ها

فارسی

  1. فقه رسانه و ارتباطات رسانه‌ای؛ عرصهٔ نو در حوزه علوم انسانی و مطالعات فقهی، علی دارابی، مطالعات تحول در علوم انسانی، شماره ۱۱، ۱۴۰۱ش.از اینجا این مقاله را بخوانید
  2. رسانه مطلوب دینی از دیدگاه فقه مقارن، مرتضی چیت سازیان و عابدین مؤمنی و مهسا مولائی پناه، دوفصلنامه فقه مقارن، دوره ۹، شماره ۱۸، ۱۴۰۰ش.از اینجا این مقاله را ببینید
  3. آثار ماهواره و حکم آن از منظر فقه، خلیل الله احمدوند و فریده سیدی پور و پریسا نظری، قانون یار، سال سوم، شماره ۱۲، ۱۳۹۸ش.از اینجا این مقاله را بخوانید
  4. احکام رسانه از منظر فقه شیعه، محمد رسول آهنگران و سید محمد مهدی محقق، مطالعات رسانه‌ای، شماره پیاپی ۴۵، ۱۳۹۸ش.از اینجا این مقاله را بخوانید
  5. حوزه‌های علمیه و ضرورت اهتمام به فقه رسانه؛ بایدها و نبایدها، علی دارابی، فصلنامه سیاست پژوهی جهان اسلام، شماره پیاپی ۷، ۱۳۹۶ش.از اینجا این مقاله را بخوانید
  6. نظریه کلامی رسانه، احمد مبلغی، دوفصلنامه مطالعات امت اسلامی، شماره پیاپی ۲، ۱۳۹۴ش.از اینجا این مقاله را بخوانید
  7. پیش‌درآمدی بر فقه رسانه (موضوع‌شناسی)، احمد مبلغی، دوفصلنامه مطالعات امت اسلامی، شماره پیاپی ۱، ۱۳۹۳ش.از اینجا این مقاله را بخوانید
  8. قاعده فقهی حرمت اختلال نظام و کاربرد آن در حوزه ارتباطات و رسانه، سید علی حسینی، پژوهش‌نامه فقه اجتماعی، شماره پیاپی ۳، ۱۳۹۲ش.از اینجا این مقاله را بخوانید
  9. نظام هنجاری اطلاع‌رسانی در فقه شیعه، عبدالله جلالی، بازتاب اندیشه، شماره۱۱۸، ۱۳۹۱ش.از اینجا این مقاله را ببینید
  10. جایگاه فقهی مصلحت عمومی در محدودیت اطلاع‌رسانی، حسین جاور و محدثه اصولی یامچی، فقه و حقوق ارتباطات، شماره ۱، ۱۳۹۰ش. از اینجا این مقاله را بخوانید
  11. حقوق مصاحبه‌شوندگان در رسانه‌های عمومی، علی مراد حیدری، پژوهش‌های ارتباطی، شماره ۶۳، ۱۳۸۹ش.از اینجا این مقاله را بخوانید

عربی

  1. دور مقاصد الشریعة فی تأصیل الفقه الصناعی والفقه الرقمی (دراسة مقاصدیة)، المدونة، دوره ۹، شماره ۱، ۲۰۲۲م.از اینجا این مقاله را بخوانید
  2. التحریض علی الجرائم عبر وسائل الإعلام المعاصرة فی الفقه الإسلامی والقانون الوضعی دراسة مقارنة، مجلة النوازل الفقهیة والقانونیة، دوره ۲، شماره ۱، ۲۰۱۸م.از اینجا این مقاله را بخوانید
  3. أخلاقیات العمل الإعلامی بین ضوابط الشریعة الإسلامیة و القانون، نورة رمدوم و محمد بودالی، الإعلام فی الشریعة و القانون خلاقیات المهنة، المسؤولیة المترتبة عن الإخلال بالأخلاقیات، ۲۰۲۲م.از اینجا این مقاله را بخوانید
  4. العمل الإعلامی فی الفقه الإسلامی، محمد فتح الله النشار.از اینجا این مقاله را بخوانید

پایان‌نامه‌ها

فارسی

  1. تأثیر رسانه‌ها در توسعه جامعه در مطالعه فقه، نصیر سامی داخل محسن الحسناوی، کارشناسی ارشد، جامعه المصطفی العالمیه، مجتمع آموزش عالی فقه - مدرسه تخصصی فقه و معارف اسلامی، ۱۴۰۱ش.از اینجا این پایان‌نامه را بخوانید
  2. مصادیق و مبانی فقه رسانه، نرگس منصوری، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج) - دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۳ش.از اینجا این مقاله را بخوانید

عربی

  1. العمل الإعلامی فی الفقه الاسلامی، یاسر محمد ابراهیم درباله، جامعة طنطا - کلیة الحقوق - الشریعة الاسلامیة، ۲۰۱۶م.از اینجا چکیده این پایان‌نامه را ببینید
  2. الجریمة الإعلامیة فی الفقه الاسلامی، ایمان محمد سلامه مبارکة، غزة، کلیة الشریعة و القانون فی الجامعه الاسلامیة، ۲۰۰۸م.از اینجا این پایان‌نامه را بخوانید

منابع دیگر

  1. روش‌شناسی فقه رسانه، علی نهاوندی، پایگاه اطلاع‌رسانی نشست دوره ای اساتید.از اینجا این سخنرانی را ببینید
  2. فقه رسانه، عباس کوثری، فرهنگ کوثر، شماره ۷۶، ۱۳۸۷ش.از اینجا این یادداشت را بخوانید