محاسبات نجومی (منابع مطالعاتی)
محاسبات نجومی یکی از روش‌های مورد استفاده در پیش‌بینی و تعیین زمان رویدادهای طبیعی است. اعتبار این محاسبات در امور شرعی مانند اثبات هلال ماه و تعیین اوقات نماز، مورد بحث و بررسی فقها و صاحبنظران قرار گرفته است. برای مثال سید علی سیستانی از فقهای معاصر، بر آن است که اگر محاسبات نجومی سبب حصول اطمینان شود به لحاظ فقهی معتبر است و می تواند در اثبات امور شرعی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین بنابر نظر ناصر مکارم شیرازی، محاسبات نجومی و نظرات منجمین در تعیین رویدادها، تنها در صورتی که سبب حصول یقین شود معتبر است. اعتبار محاسبات نجومی از مسائل نوپدید فقه معاصر است و بررسی فقهی این موضوع نیازمند پژوهش بیشتر است.
مقاله‌ها
- اعتبارسنجی محاسبات قطعی تولد ماه در اثبات شرعی هلال، سید محمدمهدی نورمفیدی، دوفصلنامه فقه و اجتهاد، شماره ۱۵، دوره ۸، فروردین ۱۴۰۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
- چشم‌انداز روشن و امیدوار کننده محاسبات نجومی در اثبات هلال، اکبر هاشمی رفسنجانی، سالنامه تحقیقات اسلامی، شماره ۱ و ۲، ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ش. مقاله را از اینجا ببینید
- نجوم جدید و فقه، محمد سمیعی، فصلنامه تحقیقات اسلامی، شماره ۲، سال ۱۵، تابستان ۱۳۸۳ش. مقاله را از اینجا ببینید
- استفاده از محاسبات نجومی در امور شرعی، محمدعادل ضیایی، فصلنامه مقالات و بررسی‌ها، شماره ۷۰، ۱۳۸۰ش. مقاله را از اینجا ببینید
پایان‌نامه‌ها
- حکم رویت هلال از دیدگاه مذاهب اسلامی، سید قاسم موسوی‌نسب، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ۱۳۹۲ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
- آغاز ماه قمری در قوانین اسلامی - یک مطالعه استنباطی در مورد روش‌های ایجاد هلال، لبنان الزین، کارشناسی ارشد، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۳۸۸ش. اطلاعات پایان‌نامه را از اینجا ببینید
- راه‌های اثبات هلال در فقه مذاهب خمسه با تأکید بر نجوم جدید، ۱۳۸۸ش. فهرست و چکیده پایان‌نامه
سایر منابع
محاسبات نجومی در خدمت استهلال، گفتگو با علیرضا موحدنژاد، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی سید علی خامنه‌ای، ۱۴۰۰ش. گزارش گفتگو را از اینجا ببینید