جرائم ناقص (منابع مطالعاتی)
جرائم ناقص جرائمی است که با وجود قصد مجرمانه، در مرحله اجراء به صورت کامل محقق نمی‌شود. اصطلاحاتی همچون جرم محال، جرم عقیم و شروع به جرم، در ادبیات حقوقی با عنوان جرائم ناقص ارتباط دارد. قصد مجرمانه به عنوان عنصر معنوی در اطلاق این عناوین لازم است. در جرائم ناتمام گاه به دلائل ارادی و گاه غیرارادی، عنصر مادی جرم محقق نمی‌شود که در هر دو صورت عنوان جرم ناقص صادق است. اگر جرم ناقص تحت عناوینی از جرایم درآید بحثی نیست اما اگر عنوانی نداشته باشد مجازات آن مورد اختلاف است.
ناصر مکارم شیرازی در مواردى كه جرم حاصل نشده، معتقد است حاكم شرع می‌تواند، مجرم را به خاطر انجام افعال مزبور تعزير كند. و در مواردى كه آثار جرم باقى مانده، در بعضى از موارد ديه، و در بعضى موارد ارش را لازم می‌داند. و اگر جنايت به صورت ناقص وارد شده، ديه خاص خود را دارد.
جرم‌انگاری اینگونه جرائم در قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲، نیاز به واکاوی مبانی فقهی و حقوقی را دوچندان کرده است. در متون فقهی و حقوقی پرسش‌های ذیل در این‌باره طرح شده است: آیا در فقه مجازاتی برای جرم ناقص منظور شده است؟ در حقوق ایران چه قوانینی در این مورد وضع شده است؟ آیا عنوان تجری به این بحث ارتباطی دارد؟
کتاب‌ها
فارسی
- جرائم ناقص (مطالعه تطبیقی)، مهرداد اطهری و مرتضی طبیبی جبلی، اردستان، نشر مشارق الانوار، ۱۴۰۱ش. لینک صفحات ابتدایی کتاب
- جرائم ناقص، عاطفه درفشیان بروجنی، ایلام، نشر نگارستان غرب، ۱۳۹۹ش. لینک اطلاعات
- مطالعه تطبیقی جرایم ناتمام در حقوق ایران و آمریکا، ایرج خلیل زاده و محمد حسن‌پور و مسعود رضائی، تهران، نشر خرسندی، ۱۳۹۹ش. لینک صفحات ابتدایی کتاب
- کاربرد مبانی اصولی در حقوق کیفری: با مطالعه موردی جرم محال (تجری)، قاعده درء، اتانازی، ارتداد، کاظم خسروی و سیدمحسن موسوی‌فر، تهران، نشر امجد، ۱۳۹۹ش. لینک صفحات ابتدایی کتاب
- جرایم ناقص در ایران و انگلستان، حمزه رضایی، ایلام، نشر نگارستان غرب، ۱۳۹۷ش. لینک اطلاعات
- جرم محال و عقیم در قانون ایران، اسماعیل قمری، تهران، نشر آموزش برتر، ۱۳۹۵ش. لینک صفحات ابتدایی کتاب
- مطالعه تطبیقی جرایم ناقص (شروع به جرم، جرم عقیم، جرم محال) در حقوق ایران آمریکا و فرانسه، مهدی امین زاده، تهران، نشر راه دکتری، ۱۳۹۵ش. لینک صفحات ابتدایی کتاب
- تأملی بر جرم ناقص، هادی میرزایی، تهران، نشر مجد، ۱۳۹۴ش.
- بررسی تطبیقی جرائم ناقص، محمد فرهودی‌نیا، تبریز، نشر فروزش، ۱۳۸۳ش.
مقالات
فارسی
- جستاری بـر دگرگونی‌های شروع به جرم در نظام کیفری ایران، محسن شریفی، فصلنامه پژوهش‌های حقوقی، شماره۴۶ دوره ۲۰، ۱۴۰۰ش. لینک مقاله
- شروع به جرم (در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲)، سید محمدصادق محمدی، فصلنامه مطالعات حقوق، شماره ۹دوره ۵، ۱۳۹۹ش. لینک چکیده
- واکاوی جرم محال (تبصره ماده ۱۲۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ) از منظر اصولیین شیعه، کاظم خسروی و حسین میرمحمدصادقی و سید محسن موسوی‌فر، فصلنامه دیدگاههای حقوق قضایی، شماره ۹۰ دوره ۲۵، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
- بررسی حقوقی و فقهی تجری در قیاس با جرم محال در پرتو مبانی نظریه جرم‌انگاری، سلمان نصراللهی بروجنی و محمدرضا کاظمی گلوردی، فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، شماره ۳۲ دوره۹، ۱۳۹۹ش. لینک مقاله
- تاملی بر دیدگاههای ناظر بر ماهیت جرم ناقص، سید محمود عسگری ارجنکی و غلامحسین مسعود و محسن شکرچی زاده، فصلنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، شماره ۸ سال دوم، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
- بررسی قلمرو و حکم تجری در فقه امامیه و شمول آن بر جرائم ناتمام، محمدابراهیم شمس‌ناتری و سید هاشم آل‌طه، فصلنامه فقه و اصول، شماره ۱۱۸ سال ۵۱، ۱۳۹۸ش. لینک مقاله
- رویکرد قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ به کیفر جرم ناتمام، جلال‌الدین قیاسی و احسان سلیمی، دوفصلنامه آموزه‌های حقوق کیفری، شماره ۱۲، ۱۳۹۵ش. لینک مقاله
- جرائم ناقص واکاوی سازگاری آموزه‌های فقهی و حقوقی، مرتضی طبیبی و مهرداد اطهری، دو فصلنامه پژوهشنامه حقوق کیفری، شماره ۲ سال ۷، ۱۳۹۵ش. لینک مقاله
- تحول قاعده تعزیر در جرم انگاری شروع به جرم، محمد ابراهیم شمس ناتری و جلیل محبی و زینب ریاضت، دوفصلنامه پژوهشنامه حقوق اسلامی، شماره۴۴ دوره ۱۷، ۱۳۹۵ش. لینک چکیده
- بررسی مفاهیم مشابه با تجری در قانون مجازات اسلامی و رابطه تجری با حالت خطرناک، امیرمهدی صالحی‌مقدم و علی بهرامی‌نژاد مغوییه، فصلنامه فقه و تاریخ تمدن، شماره ۴۴ سال ۱۱، ۱۳۹۴ش. لینک مقاله
- مطالعه تطبیقی جرم محال، هادی میرزایی برزی، دوفصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، شماره ۱۴سال ۷، ۱۳۹۳ش. لینک مقاله
- چیستی جرائم ناقص، حسین آقایی‌نیا و هادی میرزایی برزی، فصلنامه دیدگاههای حقوق قضایی، شماره۶۱دوره ۱۸ ، ۱۳۹۲ش. لینک چکیده
- ارائه معیار تشخیص جرایم ناتمام، محمد جواد فتحی و حامد رهدارپور و فرشاد چنگایی، فصلنامه حقوقی دادگستری، شماره ۷۶، ۱۳۹۱ش. لینک چکیده
- بازپژوهی تجری در آموزه‌های اسلامی با نگاهی به حالت خطرناک از منظر جرم شناسی، سید محمود میرخلیلی، دوفصلنامه علمی حقوق تطبیقی، شماره ۸۵، ۱۳۸۹ش. لینک چکیده
- بررسی تطبیقی تحلیلی جرم محال در حقوق ایران انگلستان و فرانسه، قدرت‌الله میرفردی و امیر ایروانیان، ماهنامه کانون، شماره ۲۷، ۱۳۸۰ش. لینک دانلود مقاله
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- بررسی جرائم ناقص در حقوق ایران و انگلستان، هدایت شامحمدی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی ایلام، ۱۳۹۶ش. لینک اطلاعات
- ویژگی‌ها و معیارهای تشخیص جرم ناتمام از منظر قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲، حسینعلی امینی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی تاکستان، ۱۳۹۶ش. لینک اطلاعات
- رویکرد رویه قضایی ایران در زمینه شرایط تحقق شروع به جرم، ساره جورابراهیمیان، کارشناسی ارشد، پردیس البرز، دانشگاه تهران، ۱۳۹۵ش. لینک چکیده
- جرایم ناقص در حقوق کیفری ایران، راضیه انصاری، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی تفت، ۱۳۹۵ش. لینک چکیده
- تجری و جرم عقیم و محال در حقوق کیفری و فقه مقارن، علی‌اصغر باخدا، کارشناسی ارشد، جامعة المصطفی العالمیة، قم، ۱۳۹۴ش. لینک چکیده
- مسئولیت کیفری جرم ناتمام از منظر فقه امامیه و قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، ولی محمدی، کارشناسی ارشد، دانشکده فقه و مبانی حقوق، پردیس فارابی دانشگاه تهران، ۱۳۹۴ش. لینک چکیده
- بررسی فقهی حقوقی جرم‌شناختی تجری، یحیی میرعلی، کارشناسی ارشد، جامعة المصطفی العالمیة، قم، ۱۳۹۴ش. لینک چکیده
- بررسی مبانی مشروعیت یا عدم مشروعیت جرم‌انگاری شروع به جرم در فقه و قوانین موضوعه ایران و مصر، حسین سعیداوی، کارشناسی ارشد، جامعة المصطفی العالمیة، ۱۳۹۴ش. لینک چکیده
- تحولات جرایم ناقص در حقوق کیفری ایران، علیرضا حاجی‌احمدی، کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم وتحقیقات آذربایجان‌شرقی، ۱۳۹۴ش. لینک اطلاعات
- تغییرات قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ در خصوص جرائم ناقص (شروع به جرم، جرم عقیم و جرم محال)، الهام‌السادات آقاکچوئی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اصفهان، ۱۳۹۳ش. لینک اطلاعات
- تحلیل تطبیقی جرائم ناقص در کامن لا فقه و قانون جدید مجازات اسلامی، مهرداد اطهری، کارشناسی ارشد دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، ۱۳۹۲ش. -فقه-و-قانون-جدید-مجازات-اسلامی لینک چکیده
- بررسی جرائم ناقص در حقوق جزای ایران، رامین مزینانی، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شمال تهران، ۱۳۹۱ش. لینک اطلاعات
- بررسی جرایم غیر تام در حقوق کیفری، حجت کردنژاد، جامعة المصطفی العالمیة قم، ۱۳۹۰ش. لینک چکیده
- کاربرد معیارهای عینی و ذهنی در حقوق کیفری، صادق منتی‌نژاد، دکتری تخصصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، ۱۳۹۰ش. لینک چکیده
- بازاندیشی در جرم محال، حامد رهدارپور، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، ۱۳۹۰ش. لینک چکیده
- بررسی فقهی و حقوقی شروع به جرم و مصادیق آن در حقوق جزای ایران، اعظم‌سادات فاطمی، کارشناسی ارشد، مجتمع آموزش عالی قم، دانشگاه تهران، ۱۳۸۶ش. لینک چکیده
- مطالعه تطبیقی جرائم ناقص در حقوق ایران و انگلیس ( شروع به جرم، عقیم، محال )، شراره شکری، کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق، واحد مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ۱۳۸۶ش. لینک چکیده
- بررسی جرایم عقیم و محال، مانا صدرالحفاظی، کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرکزی تهران، ۱۳۸۴ش. لینک چکیده
- شروع به جرم در حقوق کیفری ایران و فقه امامیه، مرتضی هوشیار، کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۷۹ش. لینک چکیده