هک سامانه‌های رایانه‌ای (منابع مطالعاتی)

نسخهٔ تاریخ ‏۲۲ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۱۱ توسط Reyhani (بحث | مشارکت‌ها)

هک سامانه‌های رایانه‌ای به معنای نفوذ نرم‌افزاری به سامانه‌های رایانه‌ای است. این مقوله از منظر فقهی با مباحث غصب، سرقت، ضمان و مسئولیت در ارتباط است. در زبان عربی با واژه قرصنة یا اختراق به عنوان معادل هک استفاده می‌شود. بررسی فقهی هک سامانه‌های رایانه‌ای پاسخگوی پرسش‌هایی از این قبیل است: هک سامانه‌های رایانه‌ای به خودی خود از لحاظ فقهی چه حکمی دارد؟ اگر هک کردن ضرری برای سامانهٔ رایانه‌ای به دنبال نداشته باشد، جایز است؟ سرقت داده‌های رایانه‌ای از طریق هک، به لحاظ فقهی هتک حِرز و سرقت به شمار می‌رود؟ آیا هک کردن سامانه‌ها به لحاظ فقهی مستلزم ضمان است؟ در فرضی که داده‌ها یا ساختار رایانه‌ای قابل بازگشت نباشد جبران هک چگونه است؟ در حملات سایبری از طریق هک رایانه‌ای، دفاع یا مقابله به مثل چه حکمی دارد؟ آیا آموزش هک و پرداخت اجرت در قبال آن جایز است؟ در بررسی فقهی هک سامانه‌های رایانه‌ای بیشتر آثار در قالب مقاله انتشار یافته و این مسئله نیازمند پژوهش و مطالعه بیشتر است.

آخرین ویرایش: ۱۴۰۱/۱۰/۱

همه منابع مطالعاتی

مقاله‌ها

فارسی

  1. تحلیل فقهی هک کردن سامانه‌های اطلاعاتی، سعید نظری توکلی و زینب گیلانی و شکیبا امیرخانی، فصلنامه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، دوره ۱۸، شماره ۶۶، ۱۴۰۰ش. مقاله را اینجا ببینید
  2. بررسی مفهوم هتک حرز در سرقت‌های اینترنتی، سید محسن رضوی اصل و احمد مرادخانی، فصلنامه فقه، دوره ۲۲، شماره ۸۵، ۱۳۹۴ش. مقاله را اینجا ببینید

عربی

  1. قراصنة الکتب: لصوص المعرفة، مجلة فکر (السعودیة)، هیئة التحریر، العدد ۳۱، ۲۰۲۱م.
  2. الحمایة القانونیة للأفراد و المؤسسات من قراصنة الشبکات، یاسر أحمد سلیمان، مجلة العدل (سودان)، دوره ۱۸، عدد ۴۷، ۲۰۱۶م.
  3. القرصنة و الملکیة الفکریة، حلیمة بودن، مجلة القانون المغربی، عدد ۱۵، ۲۰۱۰م.

پایان‌نامه‌ها

فارسی

  1. بررسی مصادیق غصب در فقه امامیه و حنفیه و تطبیق آن با حقوق موضوعه ایران، طاهره مؤذن سلطان‌آبادی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مذاهب، دانشگاه ادیان و مذاهب، ۱۴۰۰ش. چکیده پایان‌نامه را اینجا ببینید
  2. بررسی حکم فقهی هک (نفوذ) در اسلام، سید علی‌اکبر موسوی استرآبادی، پایان‌نامه سطح سه، حوزه علمیه قم، ۱۳۹۸ش. فهرست پایان‌نامه را اینجا ببینید
  3. بررسی فقهی حقوقی هک، سید علی‌اکبر موسوی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آیت‌الله حائری میبد، ۱۳۹۷ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید
  4. بررسی فقهی حقوقی هکرهای سایبری در حوزه پول و معاملات اقتصادی، سمانه خالقی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور مشهد، ۱۳۹۶ش. پایان‌نامه را اینجا ببینید

عربی

  1. المواجهة الجنائیة لقرصنة المواقع الإلکترونیة فی التشریع الکویتی، عبدالله سعد عبدالله العجمی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، کلیة الدراسات العلیا، جامعة مؤتة، ۲۰۲۱م.

منابع دیگر

نشست بررسی مبانی فقهی حقوقی جرم‌انگاری انواع هک، سید علیرضا طباطبایی و ابوالحسن حسنی و امیررضا قاضی‌پور، ۱۴۰۰ش. گزارش نشست را اینجا ببینید