جاسوسی (منابع مطالعاتی)
جاسوسی از جمله موضوعاتی است که فقه اسلامی به آن پرداخته است. فقیهان در برخی از امور انجام آن حرام و در مواردی هم واجب دانسته‌اند. در جمهوری اسلامی ایران ضمن ذکر مصادیق جرم جاسوسی در قانون مجازات اسلامی، مصادیق جرم جاسوسی و مجازات آن در خصوص نظامیان در قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح پیش‌بینی شده است.
کتاب‌ها
فارسی
- ارزیابی و بررسی جاسوسی با فناوری هوایی از منظر حقوق بین‌الملل، رضا ملکی، تهران، ارتش جمهوری اسلامی ایران، نیروی هوایی، مرکز انتشارات راهبردی، ۱۴۰۰ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- تجسس از دیدگاه فقه و حقوق اسلامی، زهرا گل‌افشان، گرگان، انتشارات نوروزی، ۱۳۹۹ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- جاسوسی و جرم، سحر موحدی، حسین دوستی‌مقدم، آمل، اودیسه، ۱۳۹۸ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- بررسی جرم جاسوسی (از دیدگاه فقه و حقوق)، محمدامین مسجدی. تهران، فراگیر خردمندان، ۱۳۹۷ش.
- جرم جاسوسی سنتی و رایانه‌ای: بررسی تطبیقی در نظام کیفری ایران، فردین قربانی کله‌سر،اردبیل، یاوریان، ۱۳۹۷ش.
- تاملی بر جرم جاسوسی در قوانین (با رویکرد قانون تعزیرات و قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح)، مصطفی موحد، تهران، راشدین، ۱۳۹۷ش.
- بررسی جرائم جاسوسی، تروریسم و محاربه در حقوق کیفری ایران، مولف فرید منصوری، تهران، سنجش و دانش، ۱۳۹۷ش.
- رویکرد کیفری به جرم جاسوسی از منظر حقوق جزای ایران و فرانسه، الهام نژادبخش، تهران، هزار رنگ، ۱۳۹۵ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- بزه جاسوسی در حقوق کیفری ایران و فرانسه، سیدمسعود مجیدی، تهران، انتشارات قانون‌یار، ۱۳۹۵ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- مبانی جرمانگاری افشاء اسرار حکومتی (از منظر فقه امامیه و قوانین موضوعه)، روح‌الله فیضی و محمدعلی طالبیان، تهران، انتشارات طوی، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- جاسوسی در حقوق کیفری سنتی و حقوق فناوری اطلاعات، مجتبی انصاریان، جواد بزرگی، تهران، انتشارات دیده‌بان، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- جاسوسی و حقوق کیفری (عنوان روی جلد: بزه جاسوسی در حقوق کیفری)، مهدی حسینی، تهران، موسسه اندیشه کامیاب ایرانیان، ۱۳۹۶ش.
- بررسی فقهی حقوقی حکم جاسوسی، حمزه رضایی، رسول امیدی، تهران، پشوتن، ۱۳۹۶ش.
- جاسوسی در فقه اصل، حکمت‌الله طاووسی، تهران، نشر دا، ۱۳۹۶ش.
- جرایم رایانه‌ای علیه محرمانگی داده‌ها: دسترسی غیر‌مجاز، شنود غیر‌مجاز، جاسوسی رایانه‌ای، اعظم قربانی‌نژاد‌كوهستانی، تهران، فرهوش، ۱۳۹۶ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- جاسوسی از حرمت تا مشروعیت، افشین حاتم‌زاده، تهران، رصدعلم، ۱۳۹۵ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- جرم جاسوسی در فقه و حقوق ایران، رحیم سیاح، گرگان، انتشارات نوروزی، ۱۳۹۴ش.
- مبانی جرمانگاری افشاء اسرار حکومتی (از منظر فقه امامیه و قوانین موضوعه)، روح‌الله فیضی، محمدعلی طالبیان، تهران، انتشارات طوی، ۱۳۹۴ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- مبانی فقهی جاسوسی و ضدجاسوسی، نجم‌الدین طبسی، قم، برگ فردوس: مرکز فقهی ائمه اطهار، ۱۳۹۳ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- جاسوسی و خیانت، آرمین محمدی، با همکاری سیدداوود موسوی و تورج دالکی، سی سخت: فرهنگ مانا، ۱۳۹۳ش.
- جرایم علیه امنیت حقوق کیفری اختصاصی تطبیقی: مطالعه تطبیقی جرایم جاسوسی، تبانی، محاربه و تروریسم در حقوق کیفری ایران و فرانسه، تهران، میزان، ۱۳۹۳ش.
- حقیقت تجسس و آسیبهای آن در آیینه شریعت مقدسه، مولف سجاد امیدی، قم، بنشاسته، ۱۳۹۲ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- اطلاعات و حفاظت اطلاعات در سیره نبوی و علوی، مولف حسین ملائی، تهران، انتشارات آدینده، ۱۳۹۲ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- نگاهی به جاسوس و جاسوسی در قوانین اسلام، ایران و نظام بین‌الملل، حیدر ضیغمی٬ مجید بهمنی، شیراز، نوید شیراز، ۱۳۹۲ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- حفاظت و اطلاعات در اسلام « آیات شریفه»، تالیف کارگروه فقه اطلاعات، قم، انتشارات زائر، ۱۳۹۰ش.
- بررسی فقهی حقوقی تجسس و جاسوسی، زهرا آلانی، ناشر مؤلف، ۱۳۸۸ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- جاسوسی از دیدگاه حقوق بین‌الملل، حسن بابائی، تهران، گنج دانش، ۱۳۸۸ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- جاسوسی و جرائم مرتبط با آن در حقوق جزای ایران و حقوق تطبیقی، غ‍لام‍رض‍ا م‍ح‍م‍دن‍س‍ل، تهران، نیروی ان‍ت‍ظام‍ی جمهوری اسلامی ایران، س‍ازم‍ان حفاظت اطلاعات، مرکز تحقیقات ک‍ارب‍ردی، ۱۳۸۴ش.
- اطلاعات نظامی در اسلام، عبدالله علی ال‍س‍لام‍ة المحمد مناصرة؛ مترجم عبدالحسین بینش، پ‍ژوه‍ش‍ک‍ده تحقیقات اسلامی، قم، زم‍زم ه‍دای‍ت، ۱۳۸۴ش. صفحات ابتدایی را از اینجا ببینید
- حقوق بین المللی و جاسوسی، جان کیش، مترجم معاونت پژوهشی، تهران، دانشگاه امام باقر (ع)، ۱۳۸۰ش.
- جاسوسی به ن‍ف‍ع اج‍ان‍ب در حقوق کیفری ایران، ارس‍لان اش‍راف‍ی، شیراز، ت‍خ‍ت ج‍م‍ش‍ی‍د، ۱۳۸۰ش.
- جاسوسی و خیانت به کشور، عادل ساریخانی، حوزه علمیه قم، دفتر تبلیغات اسلامی، مرکز انتشارات، ۱۳۷۸ش.
- جاسوسی از نظر اسلام، حسین ص‍ب‍وری، مشهد، ناشر مؤلف، ۱۳۷۲ش.
- اه‍م‍ی‍ت حفاظت اطلاعات و اطلاعات از دیدگاه اسلام، حسین ص‍ب‍وری، مشهد، نشر ص‍ح‍ی‍ف‍ه، ۱۳۶۹ش.
عربی
- التجسس بين الاباحية والتحريم، اوشن حنان، دار اليازوري العلمية، ۲۰۱۸م.
- جريمة التجسس المعلوماتي : دراسة مقارنة، ضرغام جابر عطوش آل مواش، قاهرة، المركز العربي للنشر والتوزيع، ۲۰۱۷م.
- الامن والمخابرات فی‌الفقه الامامي، حسین الخزاعلی، قم، دارالمحبین، ۲۰۱۳م.
- التجسس متى يحل ومتى يحرم، مصر، قاهرة، دارالصفوة، الأمين الحاج محمد أحمد، ۲۰۰۷م. کتاب را اینجا ببینید.
- التجسس واحکامه فی‌الشریعه‌الاسلامیه، محمد راکان الدغمی، قاهره: دارالسلام للطباعه والنشر والتوزیع والترجمه، ۲۰۰۶م. کتاب را اینجا ببینید.
- الحمایه الجنائیة لاسرار الدولیة: دراسة تحلیلیة لجرائم الخیانة، مجدی محب حافظ، مصر، الهیئة المصریة العامة للکتاب، ۱۹۹۷م.
- عقوبة التجسس في الشريعة الإسلامية، طارق بن محمد خويطر، عبد الله بن عبد الرحمن جبرين، ریاض، دارالمسلم، ۱۹۹۴م.
- موسوعة الاستخبارات والامن فی‌الآثار والنصوص الاسلامیة: موسوعة تعرض اهم‌الآثار والنصوص‌الاسلامیة‌المتعلقة بقضایا الاستخبارات والرقابة و الامن و مقاومة‌الجاسوسیة، علی‌دعموش العاملی، باشراف سیدجعفرمرتضی العاملی، بیروت: دارالامیر للثقافه و العلوم، ۱۹۹۳م.
- ن‍ظم الاستخبارات ع‍ن‍دال‍عرب وال‍م‍س‍ل‍م‍ی‍ن، ع‍ارف ع‍ب‍دال‍غ‍ن‍ی، بیروت، موسسة الرسالة، ۱۹۹۱م.
- الاستخبارات العسکریه فی الاسلام، عبدالله علی السلامه المحمد مناصرة، بیروت، موسسة الرسالة، ۱۹۹۱م.
- جرائم التجسس في التشريع العراقي: دراسة مقارنة، سعد ابراهیم الاعظمی، مؤسسة دار الكتب للطباعة والنشر، ۱۹۸۱م.
مقاله‌ها
فارسی
- بررسی جرم جاسوسی در حقوق بین الملل و قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، رحمان هدایتی چنانی، پژوهش و مطالعات علوم اسلامی دوره ۳، شماره ۲۴، تیر ۱۴۰۰ش. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- جاسوسی در حقوق بین‌الملل مدرن و ضرورت تدوین مقررات جهانی، محمود جلالی، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران، دوره ۵۱، شماره ۱، بهار ۱۴۰۰ش. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- جاسوسی در حقوق بین‌الملل و مسئولیت بین‌المللی دولت در قبال آن، امیر لهراسبی، الهام امین‌زاده، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران، دوره ۵۱، شماره ۳، پاییز ۱۴۰۰ش. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- جاسوسی سایبری در حقوق بین‌الملل: مسئلۀ انتساب مسئولیت بین‌المللی به دولت در هاله‌ای از ابهام، آرامش شهبازی، آیدا آقاجانی رونقی، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران، دوره ۵۰، شماره ۴، زمستان ۱۳۹۹ش. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- بررسی جاسوسی و مفهوم خیانت به وطن، مهدی حسینی، مطالعات حقوق، شماره ۴۲، تابستان ۱۳۹۹ش.دسترسی به اصل مقاله
- مطالعه تطبیقی جرم جاسوسی در حقوق ایران و انگلستان، فصلنامه حقوقی دانشگاه اصفهان، شماره پیاپی ۱۵، تابستان ۱۳۹۹ش. چکیده مقاله را اینجا ببینید.
- بررسی قوانین و مواد مرتبط با جرم جاسوسی رایانه‌ای، پیمان رضائی‌ور، فصلنامه علم و وکالت، سال دوم - شماره ۱، بهار ۱۳۹۸ش. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- جاسوسی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی: بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث، ۱۳۹۸. اصل مقاله را اینجا ببینید
- جواز جاسوسی برای نظام سیاسی در فقه شیعه، سیدعلی‌اصغر علوی، فصلنامه سیاست متعالیه، شماره ۲۰، بهار ۱۳۹۷ش. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- بررسی قلمرو جاسوسی در عملیات روانی از منظر فقه اسلامی، علی مرادی، محمدعلی حیدری، احسان علی‌اکبری بابوکانی، مرتضی طبیبی جبلی، دوفصلنامه فقه و مبانی حقوق اسلامی، شماره ۳، پاییز ۱۳۹۷ش.اصل مقاله را اینجا ببینید.
- اﺻﻮل ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺟﺎﺳﻮﺳﯽ در ﻣﺨﺎﺻﻤﺎت ﻣﺴﻠﺤﺎﻧﻪ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ در ﻣﻌﺎﻫﺪات ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ، مریم جعفری، فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره سوم ، شماره ۲/۱، تابستان ۱۳۹۶ش. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- تعارض میان جاسوسی و آزادی اطلاعات از منظر حقوق بین‌الملل بشر، محسن زارع، ونوس قره باغی، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی، دوره چهل و پنجم - شماره ۴، زمستان ۱۳۹۴ش. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- جاسوسی و خیانت به کشور، منصور رحمدل، فصلنامه تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین‌الملل شماره ۲۸، تابستان ۱۳۹۴ش. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- جاسوسی رایانه ای در حقوق ایران و وضعیت بین المللی آن، محسن رهامی، سیروس پرویزی، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی سال چهل و دوم، شماره ۲۷، پاییز ۱۳۹۱ش. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- کاوشی در حکم فقهی تجسس، محسن خرازی، فصلنامه بصیرت و تربیت اسلامی، شماره ۷ و ۸، پاییز و زمستان ۱۳۸۵ش. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- بررسی تطبیقی احکام زندان در قرآن و سنت (جاسوسان و اشرار)، سهراب مروتی و عبدالجبار زرگوش نسب، فصلنامه پژوهش‌های فقهی، سال دوم، شماره ۴، بهار ۱۳۸۵ش. اصل مقاله را اینجا ببینید
- جرم جاسوسی، حسین میرمحمد صادقی، ماهنامه دادرسی، شماره ۱۸، بهمن و اسفند ۱۳۷۸ش. اصل مقاله را اینجا ببینید.
عربی
- جريمة التجسس في القوانين العقابية ودى أهميتها لأمن الحكومات، مرتضى حسن جاسم الشامي، المجلة الدولية أبحاث في العلوم التربوية والإنسانية والآداب واللغات، مج۱، ع۶، اردن، جامعة البصرة ومركز البحث وتطوير الموارد البشرية رماح، ۲۰۲۰م.
- تحريم التخابر ضد أمن الدولة بين الشريعة والقانون: دراسة مقارنة، رضا عبدالحكيم إسماعيل رضوان، الفكر الشرطي، مج۲۹، ع۱۱۲، الإمارات، القيادة العامة لشرطة الشارقة: مركز بحوث الشرطة، ۲۰۲۰م.
- جرائم التجسس الإلكتروني في التشريع الأردني: دراسة تحليلية، عبدالإله محمد النوايسة، دراسات: علوم الشريعة والقانون، مج۴۶، الجامعة الأردنية: عمادة البحث العلمي، ۲۰۱۹م. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- التجسس في ضوء أحكام القانون الدولي العام، مريم أحمد لوكال، المجلة العربية للدراسات الأمنية، مج ۳۵، ع ۲، عربستان سعود، جامعة نايف العربية للعلوم الأمنية، ۲۰۱۹م.
- أحكام الجاسوس المسلم: دراسة فقهية مقارنة، أحمد علي محمد الغامدي، مجلة الجامعة الإسلامية للعلوم الشرعية، مج۵۲، ع۱۸۷، عربستان سعودی، الجامعة الإسلامية بالمدينة المنورة، ۲۰۱۹م. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- حكم التجسس والجواسيس فى الشريعة الإسلامية، خالد خلف خليفة الشمرى، مجلة كلية دار العلوم، ع۱۱۱، جامعة القاهرة - كلية دار العلوم، ۲۰۱۸م. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- التجسس كجريمة ماسة بأمن الدولة في ظل قانون العقوبات الجزائري، عبدالغاني بوجوراف، مجلة آفاق للعلوم، ع ۸، الجزائر، جامعة زيان عاشور الجلفة، ۲۰۱۷م.
- التجسس الإلکترونی کأثر للاستخدام غیر المشروع للفضاء الإلکترونی علی أمن الدولة الخارجی مقاله، سلامی نادیة، الجزایر، دراسات، العدد ۵۶، ۲۰۱۷م. اصل مقاله را اینجا ببنید.
- التجسس في القانون الدولي، خالد وليد شوشان، مجلة الحقوق، كويت، جامعة الكويت: مجلس النشر العلمي، ۲۰۱۶م.
- حماية الأمن القومى وأمن المعلومات والاتصالات والإنترنت ضد الإرهاب والجريمة المنظمة والاختراق والتجسس والمراقبة: من المنظور الحقوقى والأمنى الإستراتيجى، بدر خالد الخليفة، مجلة كلية القانون الكويتية العالمية، مج۳، ع۱۰، کویت، جامعة الکویت، كلية القانون الكويتية العالمية، ۲۰۱۵م. چکیدۀ مقاله را اینجا ببینید.
- الجاسوسية و آثارها في الفقه الإسلامي و التشريعات الأمنية المعاصرة، خالد مشعل العتيبي، مجلة الشريعة والدراسات الإسلامية، مج ۲۷، ع ۸۸، کویت، جامعة الكويت: مجلس النشر العلمي، ۲۰۱۲م. خلاصه مقاله را اینجا ببینید.
- الجوسسة بين الشرعية واللامشروعية وعلاقتها بالدبلوماسية: دراسة مقارنة، بشيري عبدالرحمن، مجلة الحقوق والعلوم الإنسانية، الجزائر، جامعة زيان عاشور بالجلفة، ۲۰۱۲م.
- التجسس لمصلحة الدولة في الفقه الإسلامي، راشد سعود الراشد العميري، مجلة الدراسات العربية،ع ۲۱، مج ۵، مصر، جامعة المنيا، كلية دار العلوم، ۲۰۱۰م.
- دراسة فقهیة مقارنة لأحکام التجسس مقاله، عبدالجبار الزرکوشی، رسالة التقریب، العدد ۷۸، ۲۰۱۰م. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- التجسس و ضوابطه الشرعية و النظامية، عبدالرحمن بن علي المدخلي، بحوث الأمر بالمعروف والنهي عن المنكر، السعودية، هيئة الأمر بالمعروف والنهي عن المنكر: الرئاسة العامة، ۲۰۰۹م.
- مؤشرات الاستخبارات من خلال السيرة النبوية، زهير عثمان علي نور، مجلة التأصيل، ع۶، السودان، وزارة التعليم العالي والبحث العلمي: إدارة تأصيل المعرفة، ۱۹۹۸م.
- التجسس وإفشاء الأسرار بين الحل والحرمة، توفيق يوسف الواعي، مجلة الشريعة والدراسات الإسلامية، مج ۱۲، ع ۳۱، جامعة الكويت: مجلس النشر العلمي، ۱۹۹۷م. اصل مقاله را اینجا ببینید.
- عقوبة تجسس الذمي لصالح العدو في الشريعة الإسلامية، يوسف علي محمود، دراسات العلوم الإنسانية، مج ۲۲، ع ۶، أردن، الجامعة الأردنية: عمادة البحث العلمى، ۱۹۹۵م.
- موقف الاسلام من التجسس على المسلمين، محمود بيومي، الوعي الإسلامي، س۲۱، ع۲۵۲، كويت، وزارة الاوقاف والشؤون الاسلامية، ۱۹۸۵م.
- موقف الإسلام من علی المسلمین التجسس مقاله، محمود بیومی، الوعی الاسلامی، السنة الحادیة و العشرون، العدد ۲۵۲، ۱۹۸۵م.
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- جاسوسي و جرايم مرتبط با آن از منظر فقه اماميه، رویا قوانلو، گرگان، مؤسسه آموزش عالی حوزوی الزهراء «علیها السلام»، ۱۴۰۰ش. (پایان‌نامه سطح۳ حوزه علمیه)
- جرایم سایبری (جاسوسی اینترنتی دیجیتال)، علی‌عبدالحسین الاعسم، جامعه المصطفی العالمیه، موسسه آموزش عالی علوم و معارف، ۱۳۹۹ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- مسئولیت کیفری مداخله کنندگان در بزه جاسوسی از منظر حقوق جزای بین الملل (ایران و فرانسه)، سیده فائزه بابایی مرزنگو، دانشگاه شمال، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، ۱۳۹۸ش. (کارشناسی ارشد)
- مطالعه تطبیقی بزه جاسوسی در حقوق کیفری ایران، فرانسه و ایتالیا، لیلا جمشیدی، دانشگاه دامغان، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۸ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- جرم جاسوسی در قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۸ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- جرم جاسوسی رایانه ای در حقوق کیفری ایران و اسناد بین المللی،سید علی کاظمی، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، دانشکده حقوق و الهیات، ۱۳۹۸ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- چالش های مقابله با جرم جاسوسی سایبری با تأکید بر قوانین کیفری ایران، احسان نوروزی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، ۱۳۹۸ش. (کارشناسی ارشد)
- مبانی، ماهیت و ارکان جرم انگاری جرایم علیه امنیت با محوریت جرم جاسوسی، محمد محمودی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۷ش. (دکتری تخصصی ) چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- بررسی جرم جاسوسی و خرابکاری در قوانین جزایی ایران با نگاهی به قانون جرایم رایانه‌ای، مصطفی کامرانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، دانشکده علوم انسانی ۱۳۹۷ش. (کارشناسی ارشد)
- بررسی ضرورت جرمانگاری جاسوسی اقتصادی و صنعتی در فضای سایبر، معصومه دالمن، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۷ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- سیاست جنایی تقنینی ایران در قبال جاسوسی رایانه‌ای و راهکارهای پیشگیری از آن، حبیب‌الله بلوچی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر لنگه، ۱۳۹۷ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- بررسی حکم فقهی تجسس و موارد استثنای آن، مهدی پورشعبان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۷ش. (کارشناسی ارشد)
- جاسوسی از منظر حقوق بین‌الملل و اسلام، سعید عرب یارمحمدی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۷ش. (کارشناسی ارشد)
- تفاوت جرم سیاسی و امنیتی از منظر قانون ۱۳۹۵، سارا ایمانی، دانشگاه شمال، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، ۱۳۹۷ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- بررسی و تحلیل تجسس از نظر فقه امامیه و قوانین نیروهای مسلح، محمدحسین مسافر نویری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۶ش. (کارشناسی ارشد)
- بررسی جرم جاسوسی و خرابکاری در قوانین جزایی ایران با نگاهی به قانون جرایم رایانه ای، مصطفی کامرانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۷ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- بررسی مبانی و مفهوم جرم جاسوسی و براندازی در فقه امامیه با نگاهی به نهج البلاغه، مصطفی کاشفی آجی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۶ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- بررسی تطبیقی جرم جاسوسی در فقه و حقوق جزای ایران و فرانسه، مهدی رهایی، فاضل غلامی سکام، موسسه آموزش عالی عمران و توسعه، دانشکده فنی و مهندسی، ۱۳۹۶ش. (کارشناسی ارشد)
- مشروعیت جاسوسی در فعالیت‌های اطلاعاتی از منظر حقوق و فقه مذاهب اسلامی، افشین حاتم‌زاده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج): دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۵ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- بررسی فقهی و حقوقی بازرسی و نظارت در حوزه «عیون و تجسس»، یدالله خطیبی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج): دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۵ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- جایگاه جرمانگاری امنیت‌مدار ناظر بر بزه جاسوسی در حقوق کیفری ایران، محدثه آخوندزاده آرانی، دانشگاه دامغان، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۵ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- مبانی فقهی حقوقی جاسوسی، شروین بنیادداری، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران جنوب، ۱۳۹۵ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- بررسی فقهی و حقوقی قلمرو جاسوسی و تجسس در حریم خصوصی، رضا حسین‌زاده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج)، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۴ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- تجسس و جاسوسی در فقه اسلامی و حقوق کیفری ایران، فاطمه متقیان بوعذار، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۴ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را اینجا ببینید.
- مطالعه ضمانت اجرای کیفری در مقابله با جاسوسی صنعتی، طیبه مقدم، دانشگاه قم، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۴ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- بررسی تطبیقی جرم جاسوسی از دیدگاه فقه اسلامی و قوانین جزایی ایران و مصر، نغمه تقی‌پور ثانی، دانشگاه آیت‌الله‌العظمی بروجردی (ره)، ۱۳۹۳ش. (کارشناسی ارشد)
- بررسی جاسوسی از منظر فقه امامیه و قانون مجازات اسلامی، کبری خفایی، دانشگاه ایلام، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۳ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- مقایسه جرم جاسوسی در فضای سایبری و سنتی ازمنظر فقه و حقوق با رویکرد به قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، سمیه بختیاری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، مجتمع دانشگاهی ولیعصر (عج)، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۷ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- تحلیل حقوقی جرم جاسوسی در فضای مجازی، انسیه سلیمی، دانشگاه مازندران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۲ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- بررسی فقهی و حقوقی ثغور تجسس در سیاست کیفری اسلام بین مذاهب خمسه با تأکید بر مسایل مستحدثه، فاطمه حاجی‌آبادی، دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۲ش. (کارشناسی ارشد)
- جاسوسی رایانه‌ای، سعید فاطمی راد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۱ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- تحلیل حقوقی جرم جاسوسی در فضای مجازی، انسیه سلیمی، دانشگاه مازندران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۹۱ش. (کارشناسی ارشد)
- جاسوسی در فضای سایبر، سیدمحمد عقیلی، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده علوم سیاسی، ۱۳۹۰ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- مقایسه جرم جاسوسی در محیط حقیقی و مجازی، سیده فهیمه طاهریان، مرکز پیام نور تهران، دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۰ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- مطالعه تطبیقی جرم جاسوسی در حقوق موضوعه ایران و آمریکا، یونس مصباح، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران، ۱۳۹۰ش. (کارشناسی ارشد)
- جرایم علیه امنیت ملی در فقه و حقوق اسلامی، طاهره ابولی گوکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۸۹ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- مصادیق جرم جاسوسی با توجه به فنّاوری نوین، الیاس بوجار، دانشگاه پیام نور استان تهران، ۱۳۸۸ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- بررسی جرم جاسوسی در حقوق جزای ایران، آوی‍ده ص‍ال‍ح‍ی پ‍ور، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۸۱ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- جاسوسی در حقوق موضوعه ایران، محمدرضا رحمتی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده حقوق و معارف اسلامی، ۱۳۸۰ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- بررسی مسئله جاسوسی از دیدگاه حقوق بین الملل، نورالله متقی‌نژاد، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ۱۳۷۹ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- بررسی جرم جاسوسی در حقوق جزایی ایران و سیر تطور آن، محمد کاردان، مجتمع آموزش عالی قم، ۱۳۷۷ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- جاسوسی و جرائم مرتبط با آن، منصور فرخ‌سیری، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ۱۳۷۶ش. (کارشناسی ارشد)
- خیانت و جاسوسی در حقوق کیفری ایران، حیدر ملک‌زاده، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده حقوق ۱۳۷۱ش. (کارشناسی ارشد)چند برگ نخست این پایان‌نامه را ببینید.
- جرائم بر ضد مصالح عمومی مملکت (خیانت ، جاسوسی)، مهدی باختری، پارسای داخل کشور، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده حقوق، ۱۳۵۵ش. (کارشناسی ارشد)
عربی
- جريمة التجسس بين الفقه والقانون السوداني: دراسة مقارنة، خالد محمد نور علي عمر، سودان، جامعة أم درمان الاسلامية، ۲۰۱۸م. (کارشناسی ارشد)
- دور القانون الدولي في مواجهة التجسس الدبلوماسي، محمد عدنان عثمان، اردن، عمان، جامعة الشرق الأوسط، ۲۰۱۵م. (کارشناسی ارشد)پایان‌نامه را اینجا ببینید.
- جرائم التجسس في التشريع الأردني، جمال محمد هليل الدروبي، أردن، جرش، جامعة جرش، ۲۰۱۲م. (کارشناسی ارشد)
- الأمن و أثره على تصرفات الجاسوس المسلم، رضا السيد علي عرفة، فلسطین، جامعة الاسلامية (غزة) كلية الشريعة والقانون، ۲۰۱۰م. (کارشناسی ارشد)اصل پایان‌نامه را اینجا ببینید.
- الجريمة السياسية ضد الأفراد: دراسة فقهية مقارنة، هاني رفيق حامد عوض، فلسطين، الجامعة الإسلامية (غزة)، كلية الشريعة والقانون، ۲۰۰۹م. (فصل سوم: تجسس) (کارشناسی ارشد) اصل پایان‌نامه را اینجا ببینید.
- جريمة التجسس وعقوبتها في الشریعة الاسلامیة، عثمان بن علي، ۲۰۰۵م. (کارشناسی ارشد) اصل پایان‌نامه را اینجا ببیند.
- أحكام التجسس في الفقه والقانون، طارق بن محمد بن عبدالله الخويطر، عربستان سعودی، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، ۱۹۹۲م. (کارشناسی ارشد)
- الاستخبارات العسكرية في الإسلام، عبد الله مناصرة، مؤسسة الرسالة ناشرون، ۱۹۹۱م.
- بعض جرائم أمن الدولة وعقوبتها في الشريعة والقانون: البغي ، التجسس والخيانة، سليمان بن أحمد الخضيري، الرياض، جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية، المعهد العالي للقضاء، ۱۹۷۷م. (کارشناسی ارشد)
- جرائم التجسس في التشريع العراقي (دراسة مقارنة)، سعد أبراهيم الاعظمي، جامعة بغداد، كلية القانون، ۱۹۸۱م. (کارشناسی ارشد)
منابع دیگر
فارسی
- نظام دفاعی اسلام از دیدگاه فقه مقارن، محمدجواد مهری، قم، مکث اندیشه، ۱۴۰۰م.
- طرح تشدید مجازات جاسوسی بررسی شد: قانونی برای مجازات مردم یا جاسوس ها؟، وحیده کریمی، شرق، دو‌شنبه ۳۱ خرداد، ۱۴۰۰ش، شماره ۴۰۳۱، اصل یادداشت را اینجا ببینید.
- پژوهشی پیرامون اطلاعات و امنیت در اسلام، محمدعلی خلیلی، تهران، دانشکده علوم و فنون فارابی،انتشارات، ۱۳۹۸ش.
- دکترین اطلاعات و امنیت در اسلام، سیدرضا درویشی، علی عباسی، تهران، سبز رایان گستر، ۱۳۹۵ش.
- افشاء اسرار نظامی از دیدگاه قرآن و روایات، سیدرضا درویشی، محمدحسن مسلمی، تهران، سبز رایان‌گستر، ۱۳۹۵ش.
- مبانی فقهی اطلاعات : تقیه در فعالیت‌های اطلاعاتی از منظر اسلام، سعید توسلی٬ میثم سلیمی، تهران، دانشگاه اطلاعات و امنیت ملی، موسسه چاپ و انتشارات٬ ۱۳۹۵ش.
- اطلاعات و امنیت در فقه امامیه، حسین الخزاعی، ترجمه مرتضی جنتی، یاسر جنتی، تهران، دانشگاه اطلاعات و امنیت ملی، موسسه چاپ و انتشارات، ۱۳۹۵ش.
عربی
- النظرية الإسلامية في الأمن ومقاومة التجسس، محمد أبو الفتح البيانوني، ۱۹۹۵ م. این نوشتار را اینجا ببینید.
- الخلاصة في أحكام التجسس، علي بن نايف الشحود. این نوشتار را اینجا ببینید.
- التجسس متى يحل ومتى يحرم، الأمین ألحاج محمد أحمد. این نوشتار را اینجا ببینید.