کنترل جمعیت (منابع مطالعاتی)
کنترل جمعیت عمل یا مجموعه عملیاتی است که باعث کاهش زاد و ولد می‌شود. تنظیم خانواده، عقیم‌سازی و سقط جنین از جمله مسائل اجتماعی مربوط به کنترل جمعیت است که فقه معاصر به احکام آن پرداخته است.
کتاب‌ها
فارسی
- بررسی کنترل نسل شیعه از منظر فقه شیعه و پیامدهای آن، فرنوش شریعتی‌سرابی، تهران، راز نهان، ۱۳۹۹.
- بررسی کنترل جمعیت از دیدگاه فقه و حقوق، فضل‌الله پیرمحمدی، قم، همای غدیر، ۱۳۹۵.
- کنترل جمعیت از دیدگاه فقه امامیه و فقه حنفی، قنبر جاوید، قم، مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی(ص)٬ ۱۳۹۴.
- کنترل جمعیت از دیدگاه اسلام، فرج‌الله نادری، قم، بوستان کتاب، ۱۳۹۲.
- رس‍ال‍ه ن‍ک‍اح‍ی‍ه: کاهش جمعیت ض‍رب‍ه‌ای س‍ه‍م‍گ‍ی‍ن بر پ‍ی‍ک‍ر م‍س‍ل‍م‍ی‍ن، م‍ح‍م‍دح‍س‍ی‍ن ح‍س‍ی‍ن‍ی طه‍ران‍ی، تهران، پرتو دانش، ۱۳۷۳.
عربی
- تنظيم النسل في إطار فقة النوازل دراسة مقارنة مع التعمق، عبدالله مبروك النجار، دار النهضة العربیة، قاهرة، ۲۰۱۰/۲۰۰۹ م. کتاب را اینجا ببینید.
- النسل، فريدة بنت صادق زوزو، مکتبة الرشد، ریاض، ۱۴۲۷ ق /۲۰۰۶ م. کتاب را اینجا ببینید.
- تحديد النسل والإجهاض في الإسلام، محمد عبدالقادر أبوفارس، جهينة، عَمان، ۱۴۲۴ ق/ ۲۰۰۳ م. کتاب را اینجا ببینبد.
- مسألة تحديد النسل: وقاية وعلاج، محمد سعيد رمضان البوطي، مکبة الفارابی، دمشق، ۱۴۰۹ ق/ ۱۹۸۸ م. کتاب را اینجا ببینبد.
- تحديد النسل على ضوء الكتاب والسنة، موسى محمد على، عالم الکتب، بیروت، ۱۴۰۵ ق/ ۱۹۸۵ م. کتاب را اینجا ببینید.
- قضية تحديد النسل في الشريعة الإسلامية، أم كلثوم يحي مصطفي الخطيب، دارالسعودیة للنشر و التوزیع. ۱۴۰۲ ق/ ۱۹۸۲ م. کتاب را اینجا ببینبد.
- تنظيم النسل بين الحل والحرمة دراسة مقارنة في الشريعة الإسلامية، فرج زهران الدمرداش، دار المعرفة الازهریة، اسکندیریه، بی‌تا. کتاب را اینجا ببینبد.
- منهج التشريع الإسلامي وحكمته ويليه تعدد الزوجات وتحديد النسل، محمد الأمين بن محمد المختار الجكني الشنقيطي، عطية سالم محمد، المکتبة العلمية، مدینه، بی‌تا. کتاب را اینجا ببینید.
مقاله‌ها
فارسی
- نقد و بررسی تطبیقی دیدگاه‌های موافق و مخالف کنترل جمعیت، احسان ترکاشوند، حسن قره‌باغی، پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، شماره ۳۴، تابستان ۱۳۹۹. دریافت مقاله
- کنترل نسل و جمعیت از دیدگاه دین اسلام، اشتیاق حسین، جستارهایی در فقه پزشکی، شماره ۱، بهار و تابستان ۱۳۹۹. دریافت مقاله
- ادله فقهی کنترل جمعیت در حقوق شهروندی اسلامی با تاکید بر قاعده مصلحت، فاطمه ورزی، محمدرسول آهنگران، مریم آقایی بجستانی، فصلنامه حقوق پزشکی، شماره ۶ (ویژه نامه)، تابستان ۱۳۹۸. دریافت مقاله
- بررسی احکام کنترل موالید و پیشگیری از بارداری، با رویکردی بر ضرورت افزایش و بحران پیری جمعیت، جمال نیک‌کار، محمود امامی نمین، فصلنامه پژوهش‌های فقهی، دوره پانزدهم، شماره ۲، تابستان ۱۳۹۸. دریافت مقاله
- سیاست جنایی تقنینی ایران در قبال کنترل جمعیت در فقه و حقوق، فاطمه محمدی‌پاک، علی بابامیر ساطحی، حسین جمالی ارمندی، فصلنامه مطالعات حقوق، شماره ۳۰، بهار ۱۳۹۸. دریافت مقاله
- تحدید موالید، تزاحم مصالح و مبانی فقهی دخالت حکومت اسلامی، سعید رهایی، نسرین سنجابی، مجید رضایی، منصور مرادی، فصلنامه پژوهش‌های فقهی، دوره دوازدهم، شماره ۴، زمستان ۱۳۹۵. دریافت مقاله
- واکاوی مقوله کنترل جمعیت با رویکرد دینی، محمود پاکیزه، مسلم شوبکلائی، فصلنامه فقه اهل بیت، شماره ۸۸، زمستان ۱۳۹۵. دریافت مقاله
- بازپژوهی رویکردهای فقهی در مباحث کنترل جمعیت و تنظیم خانواده، فروزان علایی‌نوین، سوسن آل‌رسول، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۳۸، زمستان ۱۳۹۳. دریافت مقاله
- کنترل جمعیت در نگرش فقه و فقهای اسلامی، محمدعلی فکوری، شماره ۲۳، فصلنامه سفیر نور، پاییز ۱۳۹۱. دریافت مقاله
- کنترل جمعیت در جوامع اسلامی از منظر فقه امامیه، مسعود جهان‌دوست، دوفصلنامه بلاغ مبین، شماره ۳۲ و ۳۳، پاییز و زمستان ۱۳۹۱. دریافت مقاله
- تأثیر آموزه‌ها و فتاوای شیعی در رشد و کنترل جمعیت، محمدولی علییی، فصلنامه شیعه شناسی، شماره ۱۲، زمستان ۱۳۸۴. دریافت مقاله
- کنترل جمعیت، حسین نوری همدانی، فصلنامه فقه اهل بیت، شماره ۳۳، بهار ۱۳۸۲. دریافت مقاله
- تحدید نسل از دیدگاه فقه و حقوق اسلامی، حبیب الله طاهری، فصلنامه مجتمع آموزش عالی قم، شماره ۱۲، بهار ۱۳۸۱. دریافت مقاله
- تنظیم خانواده یا تحدید نسل، سید حسن موسوی خمینی، پژوهشنامه متین، شماره ۱۵ و ۱۶، تابستان و پاييز ۱۳۸۱. دریافت مقاله دریافت قسمت دوم مقاله
- کنترل جمعیت و عقیم سازی، سید محسن خرازی، فصلنامه فقه اهل بیت، شماره۲۱، بهار ۱۳۷۹. دریافت مقاله
- مسائل مستحدثه در فقه اسلامی: آیا کنترل جمعیت شرعا جایز است، ن م، درس‌هایی از مکتب اسلام، سال ۲۹، شماره ۲، خرداد ۱۳۶۸. دریافت مقاله
عربی
- مقصد حفظ النسل وأثره في تكييف المستجدات الطبية في الفقه الإسلامي: نماذج تطبيقية، جيداء رجب صيام، مجلة جامعة الشارقة للعلوم الشرعية والدراسات الإسلامية، جامعة الشارقة، إمارات، ۲۰۱۸م.
- تحديد النسل و تنظيمه: دراسة فقهية مقارنة، علي بن سعد بن هليل العصيمي، مجلة مركز البحوث والدراسات الإسلامية، جامعة القاهرة، كلية دار العلوم، مركز البحوث والدراسات الإسلامية، ۲۰۱۳م.
- الموقف الإسلامي في السياسة السكانية الكمية تنظيم النسل، شوقي أحمد دنيا، ندوة السياسات السكانية: منظور إسلامي إقتصادي، جامعة الأزهر - مركز صالح عبدالله كامل للاقتصاد الاسلامي، القاهرة، ۲۰۰۶م.
- قرار مجلس المجمع الفقهي الإسلامي في دورته الثالثة بشأن الحكم الشرعي في تحديد النسل، المجمع الفقهي الإسلامي، مجلة المجمع الفقهي الإسلامي، رابطة العالم الإسلامي - المجمع الفقهي الإسلامي، عربستان، ۲۰۰۴م.
- حكم الإسلام في تحديد النسل، بكر بن محمد إبراهيم، التوحيد، جماعة أنصار السنة المحمدية، مصر، ۲۰۰۲م.
- موانع الحمل في المعيار الشرعي، ريان توفيق خليل، آفاق الثقافة والتراث، إمارات، ۲۰۰۲م.
- قرار مجلس المجمع الفقهي الإسلامي في الحكم الشرعي في تحديد النسل الصادر عن الدورة الثالثة لمجلس المجمع الفقهي الإسلامي عام ۱۴۰۰، المجمع الفقهي الإسلامي، مجلة المجمع الفقهي الإسلامي، عربستان، ۲۰۰۰م.
- تنظيم النسل في التراث الإسلامي، عبدالرحمن عمران، الإجتهاد، مج ۱۰، ع ۳۹-۴۰، لبنان، ۱۹۹۸م.
- تحديد النسل وموقف الشريعة منه، خالد سيف الله الرحماني، البعث الإسلامي، مج ۴۲، ع ۹، مؤسسة الصحافة والنشر، ۱۹۹۷م.
- الاسلام والنمو السكاني، عبدالناصر موسى عبدالرحمن أبو البصل، دراسات علوم الشريعة والقانون، مج ۲۴، ع ۱، الجامعة الأردنية - عمادة البحث العلمي، الأردن، ۱۹۹۷م.
- تنظيم الأسرة والإجهاض وتحديد النسل في الإسلام فكراً وفقهاً، عبدالرزاق المؤنس، مجلة نهج الإسلام، مج ۱۶, ع ۶۲، سوريه، ۱۹۹۵م.
- من قرارات مجلس المجمع الفقهي الإسلامي التابع لرابطة العالم الإسلامي : قرار مجلس المجمع الفقهي الإسلامي في الحكم الشرعي في تحديد النسل، مجلة البحوث الإسلامية، ۳۰، رابطة العالم الإسلامي، المجمع الفقهي الإسلامي، عربستان، ۱۹۹۰م.
- تحديد النسل بين الدين والطب والاقتصاد، عاطف شحاتة زهران، الوعي الإسلامي، س۲۲، ع۲۵۳، كويت، ۱۹۸۵م.
- قضية تحديد النسل في الشريعة الإسلامية، أم كلثوم يحيي مصطفى الخليل، الأمن والحياة، مج ۱، ع ۸، جامعة نايف العربية للعلوم الأمنية، عربستان سعودي، ۱۹۸۳م.
- الإسلام يبيح تحديد النسل بطريقة إختيارية وعند الضرورة ولا يبيح للدولة إتخاذ أى تشريع فى الموضوع، عبدالرحمن الكتاني، الإحياء، مج۲, ج۲، مراکش، ۱۹۸۲م.
- قرار مجلس هيئة كبار العلماء بالمملكة بشأن منع الحمل و تحديد النسل أو تنظيمه، عبدالعزيز بن عبدالله بن عبدالرحمن ابن باز، التوعية الإسلامية، س ۷, ع ۷، عربستان ۱۹۸۱م.
- بيان حول مسألة تحديد النسل، البعث الإسلامي، عبدالعزيز بن عبدالله بن عبدالرحمن ابن باز، البعث الإسلامي، مج ۲۵, ع ۲، هند، ۱۹۸۰م.
- حول تحديد النسل وتنظيمه، عبدالعزيز بن عبدالله بن عبدالرحمن ابن باز، حضارة الإسلام، مج ۲۱, ع ۴٬۵، سوريه، ۱۹۸۰م.
- موقف الإسلام والعلم من تحديد نسل الأمة، محمود ناظم نسيمي، حضارة الإسلام، مج ۱۹, ع ۲، سوريه، ۱۹۷۸م.
- تحديد النسل، الرئاسة العامة للبحوث العلمية والإفتاء السعودية. اللجنة الدائمة للبحوث العلمية والإفتاء، مجلة البحوث الإسلامية، مج ۲, ع ۱، عربستان، ۱۹۷۷م.
- باب الفتاوى: النسل بين التحديد والتنظيم، محمد عبده هاشم، هدي الإسلام، مج ۱۸، ع ۵، أردن، ۱۹۷۴م.
- تحديد النسل في ضوء الكتاب والسنة، البعث الإسلامي، مؤسسة الصحافة والنشر - مكتب البعث الإسلامي، مج ۱۴, ع ۱، هند، ۱۹۶۹م.
- كلمة حول مسألة تحديد النسل، علي مصطفى محمد الطنطاوي، مجلة الحج والعمرة، س۱۹, ج ۲، عربستان، ۱۹۶۴م.
- حول تحديد النسل، عبدالعزيز بن عبدالله بن عبدالرحمن ابن باز، مجلة الحج والعمرة، س۱۹, ج ۲، عربستان، ۱۹۶۴م.
- القول باباحة تحديد النسل: مخالف للشريعة والفطرة ومصالح الأمة، هدي الإسلام، عبدالعزيز بن عبدالله بن عبدالرحمن بن باز، مج ۹، ع ۸ - ۹، أردن، ۱۹۶۴م.
- فتاوى دعوة الحق: حول منع الحمل وتحديد النسل، م ب، دعوة الحق، س ۸, ع ۲،مراکش، ۱۹۶۴م.
- موقف الغزالي من تحديد النسل، عبدالكريم اليافي، دعوة الحق، س ۶، ع ۴، مراکش، ۱۹۶۳م.
- تحديد النسل في الإسلام، صبحی صالح، حضارة الإسلام، مج ۳, ع ۶، سوريه، ۱۹۶۳م.
پایان‌نامه‌ها
فارسی
- بررسی فقهی و حقوقی کنترل موالید، فاطمه حسین زاده مزرعه شاهی، دانشگاه میبد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۷ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست
- بررسی فقهی و حقوقی کاهش جمعیت، احمد قاسمی گودرزی ، دانشگاه مازندران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی ۱۳۹۶ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست
- تحدید و تکثیر نسل از منظر فقه مذاهب اسلامی و حقوق موضوعه، زهرا جابری، دانشگاه سمنان، پردیس علوم انسانی - دانشکده علوم انسانی، ۱۳۹۵ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست
- شبهات تحدید نسل و پاسخ های آن از منظر قرآن و روایات، مهرداد آقائی، دانشگاه قرآن و حدیث، دانشکده علوم حدیث قم، ۱۳۹۵ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست
- بررسی آسیب های ناشی از کنترل جمعیت و پیشگیری از بارداری از نظر فقه و حقوق اسلامی، زهرا عسکری، دانشکده اصول الدین، دانشکده اصول الدین، ۱۳۹۵ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست
- جمعیت از نظر مذاهب پنج‌گانه، مصطفی علایی، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، دانشکده حقوق و الهیات، ۱۳۹۴ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست
- بررسی مقایسه ای پدیده کنترل جمعیت از دیدگاه اسلام و مکاتب غربی، محمدرضا عبداللهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم اجتماعی، ۱۳۹۴ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست
- بررسی کنترل جمعیت از منظر فقه تطبیقی، زهره فردوست، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری، ۱۳۹۳ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست
- بررسی فقهی مسأله افزایش جمعیت و تکثیر موالید از دیدگاه امامیه، سعیده رضائی سرچشمه، دانشگاه ایلام، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، ۱۳۹۲ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست
- بررسی مسئله تنظیم جمعیت از دیدگاه فقه اسلامی، رضا نصیرپور، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۱ش. (کارشناسی ارشد)
- کنترل جمعیت و تنظیم خانواده از دیدگاه اسلام، حمدباقر ناصرالدین، دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۸۵ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست
- مسئله کنترل جمعیت از دیدگاه اسلام، فرج‌الله نادری، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۷۳ش. (کارشناسی ارشد) چند برگ نخست
عربی
- تحديد النسل بين الفقه الإسلامي والقانون الصيني، ما شيو هو، اردن، جامعة مؤتة، الكلية عمادة الدراسات العليا، ۲۰۱۶م. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)
- النسل حفظه وتنظيمه: دراسة فقهية مقارنة، سعد جميل سليم الريس، جامعة الأزهر في غزة، كلية التربية، فلسطين، ۲۰۱۲م. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)
- موقف الإسلام من تنظيم النسل و تحديده، صابر محمود أحمد أبو هلال، جامعة القدس المفتوحة، منطقة رفح التعليمية، ۲۰۰۷/ ۲۰۰۸م. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد) پایان‌نامه را اینجا ببینید.
- تنظيم النسل في الفقه الإسلامي، صفاء خالد حامد زين، تمعة النجاح الوطنیة، کلیة الدراسات العلیا، ۱۴۲۶ ق/ ۲۰۰۵م. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد) پایان‌نامه را اینجا ببینید.
- تنظيم النسل وحكم الشرع فيه: دراسة مقارنة، ابتسام محمد آدم، سودان، جامعة أم درمان الاسلامية، كلية الشريعة والقانون، ۱۹۹۷م. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد)