قانونگذاری (منابع مطالعاتی)
صفحه پودمان:Message box/ambox.css محتوایی ندارد.
 | توجه! این مقاله در حال نگارش است و ممکن است مطالب آن تغییر کند. پس از نهایی شدنِ مقاله، این برچسب برداشته میشود. |
مشروعیت نوشتن قانون به مفهوم مدرن آن و ایجاد فرآیندهای قانونگذاری مانند مجلس شورا مورد اختلاف فقها در دوران معاصر واقع شده است. مواجهه فقها با این مسئله باعث ایجاد نوع جدیدی از سیستم قانونگذاری در برخی کشورهای اسلامی شده است. در این مقاله لیستی از منابع فقهی مرتبط با مفهوم قانون و فرآیندهای قانونگذاری و نسبت آن با شریعت از جمله کتاب‌ها، مقالات، پایان‌نامه‌ها و نشست‌های علمی که از منظر فقه معاصر به این مسئله پرداخته‌اند، جمع‌آوری شده است.
کتاب‌ها
- مفهوم قانون در ایران معاصر (تحولات پیشا مشروطه)، داوود فیرحی، تهران، نشر نی، ۱۳۹۹ش.
- مفهوم قانون از منظر فقه امامیه و مکتب اثبات‌گرایی حقوقی، رضا احسانی، هادی طحان نظیفس، انتشارات دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۹۷ش.
- روح تشریع در اسلام، واقعیت قانونگذاری در اسلام، موسی صدر، مترجم احمد ناظم و موسی اسوار، تهران، موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، ۱۳۹۶ش.
- قانون گذاری اسلامی: تحلیلی از رابطه شریعت و ارزش های اسلامی با قانون گذاری از مساله شناسی تاریخی تا معنا و فرآیند مطلوب، سید پیمان غنایی، قم، انتشارات تمدن نوین اسلامی، ۱۳۹۶ش.
- فقه و قانونگذاری، آسیب‌شناسی قانونگذاری در نظام جمهوری اسلامی، ابراهیم شفیعی سروستانی، تهران، کتاب طه، ۱۳۹۵ش.
- آستانه تجدد (شرح تنبیه الامه ...)، داوود فیرحی، تهران، نشر نی، ۱۳۹۴ش.
- تاملات فقهی در حوزه قانونگذاری، مجموعه نشست‌های علمی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، تهران، مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۱۳۹۴ش.
- فقه و قانون؛ ایده ها، پیشنهادها و راه حل های روشی، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، قم، انتشارات زینی، ۱۳۹۲ش.
- دین و قانون، بررسی کارکرد و نقش دین در حوزه قانون و قانونگذاری، محسن اسماعیلی، تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۹۱ش.
- رنگ حقیقت، بررسی نقش دین در قانونگذاری و پایه‌ریزی نظام حقوقی، محمدیحیی قربانی، قم، انتشارات علامه بهبهانی، ۱۳۹۱ش.
- مبانی قانون و قانون گذاری در اسلام از دیدگاه قرآن و حدیث، سید مهدی امین، قم، انتشارات بیان جوان، ۱۳۸۹ش. لینک کتاب
- قانون و قانونگذاری در آراء اندیشمندان شیعه، به کوشش محمدجواد جاوید، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق(ع)، ۱۳۸۹ش.
- فلسفه قانونگذاری در اسلام، صحبی رجب محمصانی، مترجم اسماعیل گلستانی، تهران، نشر آثار اندیشه، ۱۳۸۶ش.
- قانونگذاری در نظام جمهوری اسلامی، آسیب‌ها و بایسته‌ها (پژوهش و گفت‌و‌گو)، پژوهشکده فقه و حقوق، اسماعیل آقابابایی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵ش.
- تنبیه الامه و تنزیه المله، میرزا محمدحسین غروی نائینی، مصحح: سید جواد ورعی، انتشارات بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش.
- منابع قانونگذاری در حکومت اسلامی، سیف الله صرامی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش.
- نظریه سیاسی اسلام: قانونگذاری، محمدتقی مصباح یزدی، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۷۸ش.
- قانونگذاری در اسلام، سید محمدتقی مدرسی، تهران، انتشارات طهوری، ۱۳۷۶ش.
مقالات
- نسبت شریعت و قانون در فقه سیاسی مشروطه، رضا خراسانی، در نشریه علوم سیاسی، شماره ۵۴، ۱۳۹۰ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- فقه سیاسی و اختیارات تقنینی حاکم، با تاکید بر آرای امام خمینی (ره)، محسن اسماعیلی و میلاد قطبی، در نشریه پژوهشنامه حقوق اسلامی، شماره ۳۸، ۱۳۹۲ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- ولایت فقیه، قانون اساسی، مسئله مشروعیت، فیروز اصلانی و ابوالقاسم بحرودی، در نشریه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره ۳، ۱۳۹۱ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- ولایت فقیه و قانون اساسى، عباس ایزدی‌فرد، در نشریه علوم سیاسی، شماره ۲۵، ۱۳۸۳ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- مبانی قانون گذاری در مکتب لیبرالیسم و مذهب امامیه، علیرضا دبیرنیا و فاطمه سادات نقوی، در نشریه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، شماره ۱۱، ۱۳۹۶ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- قانون و قانونگذاری در منظومه فکری امام خمینی (ره)، علی شیرخانی، در فصلنامه مطالعات سیاسی، شماره ۸، ۱۳۸۹ش. [
- نظریه تزاحم واجبات شرطی در قانونگذاری (نظریه‌ای در قانونگذاری بر اساس عناوین ثانوی)، حسنعلی علی‌اکبریان، در نشریه فقه، شماره ۱۰۳، ۱۳۹۹ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- مشارکت مردم در قانون گذاری جمهوری اسلامی ایران، ولی رستمی، در فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره ۳۸، شماره ۱، ۱۳۸۷ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- بنیاد و ساختار نظام قانونگذاری و نمایندگی در آرای علمای مشروطه‌‌خواه (با کانونی‌بودن آرای شیخ محمدحسین نائینی و شیخ اسماعیل محلاتی)، امیر رضایی پناه و رجب ایزدی، در نشریه جستارهای تاریخی، دوره ۳، شماره ۱، ۱۳۹۱ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- تکوین مفهوم قانون اساسی در انقلاب مشروطیت ایران، علی اکبر گرجی و فردین مرادخانی، در نشریه مطالعات حقوق خصوصی، دوره ۴۳، شماره ۴، ۱۳۹۴ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- مشروعیت قانون از دیدگاه اسلام و ماکس وبر، امید احمدی، در نشریه پژوهش های حقوق تطبیقی، شماره ۱، بهار ۱۳۹۲ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- مبانی روش و مفهومی قانونگذاری در اسلام، حسن روحانی، در نشریه علوم انسانی، دوره ۹، شماره ۳، ۱۳۸۱ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- قانونگذاری در قرآن و مکاتب بشری، سید احمد میرخلیلی و مجید محمدزاده، در نشریه قرآن و علم، شماره ۱۱، ۱۳۹۱ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- مبنای فقهی مشروعیت قوانین با رویکرد قرآنی، محمدرسول آهنگران و ابوالحسن حق‌نواز، در نشریه پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، شماره ۴۶، ۱۳۹۵ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- بررسی تطبیقی قانون و حاکمیت در ساختار سیاسی اسلام و دموکراسی، شمس الدین مریجی، در نشریه علوم سیاسی، شماره ۴۷، ۱۳۸۸ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- عوامل هنجاری و ساختاری قانون گذاری در نظام جمهوری اسلامی ایران، سید محمد هاشمی، ابوالفضل جعفر قلیخانی، در نشریه تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین الملل، شماره ۱۶، ۱۳۹۱ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- منطقة الفراغ، محمد رحمانی، فصلنامه نقد و نظر، شماره ۵، ۱۳۷۴ش، مقاله را از اینجا ببینید
- مقایسه اندیشه‌های سیاسی شیخ فضل‌الله نوری و امام خمینی(ره) درباره حکومت در زمینه‌های مبانی فقهی، حدود اختیارات، نقش روحانیت، مشروعیت، مصلحت و قانونگذاری، پریچهره شاهسوند بغدادی، حامد عمویی و الهام حسین‌خانی، در نشریه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، شماره۲۳، ۱۳۹۶ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید
- ماهیت نمایندگی از منظر فقه سیاسی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، محسن ملک افضلی اردکانی و همکاران، در نشریه حکومت اسلامی، شماره ۷۱۷ ۱۳۹۳ش. متن مقاله را از اینجا بخوانید