کاربر:Abbasi/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخهها
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
محمدمهدی شمسالدین از فقهای معاصر در لبنان مدعی است که ولایت امت از ابداعات او است. اما شهیدصدر، شیخ مغنیه و مهدی حائری یزدی از فقها و اندیشمندان معاصر هم در این باب صاحب نظر هستند که با نظریه ولایت امت قرابت دارد. ابتدا نظریات این سه متفکر بررسی و سپس مبانی ولایت امت مطرح میشود. | محمدمهدی شمسالدین از فقهای معاصر در لبنان مدعی است که ولایت امت از ابداعات او است. اما شهیدصدر، شیخ مغنیه و مهدی حائری یزدی از فقها و اندیشمندان معاصر هم در این باب صاحب نظر هستند که با نظریه ولایت امت قرابت دارد. ابتدا نظریات این سه متفکر بررسی و سپس مبانی ولایت امت مطرح میشود. | ||
== تقریر نظریه شهید صدر == | == تقریر و نقد نظریه شهید صدر == | ||
محمد باقر صدر در نظریه اول خود که در لابه لای مباحث کتاب الاسس الاسلامیة مطرح شده است بر این باور است که: | محمد باقر صدر در نظریه اول خود که در لابه لای مباحث کتاب الاسس الاسلامیة مطرح شده است بر این باور است که: | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
فرق این نظریه با ولایت امت این است که شهید صدر برای امت ولایتی را متصور نیست. بنابراین حدود احکام در امر حکومت دائر مدار امر تشریعی به مشورت است نه اینکه ولایتی در کار باشد. به عبارت دیگر حکومت به روش شورایی بواسطه امر تشریعی بر مشورت است. ظاهرا طبق این نظریه اگر امر به مشورت نبود امت اسلامی در باب حکومت وظیفهای نداشت. | فرق این نظریه با ولایت امت این است که شهید صدر برای امت ولایتی را متصور نیست. بنابراین حدود احکام در امر حکومت دائر مدار امر تشریعی به مشورت است نه اینکه ولایتی در کار باشد. به عبارت دیگر حکومت به روش شورایی بواسطه امر تشریعی بر مشورت است. ظاهرا طبق این نظریه اگر امر به مشورت نبود امت اسلامی در باب حکومت وظیفهای نداشت. | ||
اما ظاهرا نقدهایی که بر این نظریه وارد است: ۱. استدلال به آیه شریفه و امرهم شوری بینهم مبتنی بر این است که ظهورات قرآن حجت باشد. منظور از حجیت، حجیت اصولی به معنای رجوع عند الشک است. اگر با این نگاه، قرآن را به نظاره بنشینیم بسیاری از آموزههای قرآن در خارج از قدر متیقن قابل تمسک نیست و این آیه هم از این نگاه مستثنی نمیباشد. ان قلت که آیه در مقام بیان حکم امر حکومت است. در جواب میتوان گفت همینکه بسیاری از فقها این آیه را ناظر به بحث حکومت در زمان غیبت ندانستهاند؛ حداقل ایجاد شک خواهد کرد و چون حجیت اصولی ندارد نمیتوان به آن تمسک کرد. ۲. شاید روایات وارد شده در باب ولایت فقیه مخصص این آیه شریفه باشد و همانطور که خود شهید صدر گفتهاند این روایات مانع خاصی از عمل به آیه باشد. ان قلت که روایات وارد شده در ولایت حسبه و فتوی و قضا برای فقیه است نه حکومت. در جواب خواهیم گفت که صرف احتمال ما را در تمسک به آیه متزلزل خواهد کرد. | |||
شاید همین اشکالات بوده است که شهیدر صدر را از این نظر به نظریه انتخاب مردم با نظارت مجتهدین رساند. | شاید همین اشکالات بوده است که شهیدر صدر را از این نظر به نظریه انتخاب مردم با نظارت مجتهدین رساند. | ||
== تقریر نظریه شیخ مغنیه == | == تقریر نظریه شیخ مغنیه == | ||
۱. نیاز جامعه به حکومت امری طبیعی و غیر قابل وضع است. | ۱. نیاز جامعه به حکومت امری طبیعی و غیر قابل وضع است. |