فقه معاصر:پیش‌نویس شبیه‌سازی انسان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۲: خط ۲۲:


=== شبیه‌سازی اعضا ===
=== شبیه‌سازی اعضا ===
شبیه‌سازی اعضا از دید بیشتر فقیهان معاصر شیعه، جایز است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: حائری، «شبیه‌سازی انسان»، ص۳۹؛ صانعی، چکیده اندیشه‌ها، ۱۳۸۷ش، ص۹۴؛  سبحانی، استفتائات، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۱۶؛ محمدی قائینی، المبسوط فی فقه المسائل المعاصره (المسائل الطبیة)، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۳۲۶.</ref> فقیهان شیعه، شبیه‌سازی اعضای بدن انسان را نه‌تنها جایز، بلکه مطلوب دانسته‌اند.<ref>صانعی، چکیده اندیشه‌ها، ص۹۴.</ref> برخی فقیهان که قائل به عدم جواز شبیه‌سازی کامل انسان هستند، (مانند جعفر سبحانی) شبیه‌سازی اعضای بدن را عملی بسیار خوب معرفی کرده‌اند؛ اما مشروط به آنکه شبیه‌سازی اعضا در قالب شبیه‌سازی انسان انجام نشود.<ref>سبحانی، استفتائات، ج۲، ص۴۱۶.</ref> با این حال مکارم شیرازی این شرط را در عصر حاضر محقق نمی‌داند و معتقد است از آنجا که تنها راه ثابت شدهٔ علمی برای شبیه‌سازی اعضا، فقط از راه شبیه‌سازی انسان انجام می‌گیرد و سپس اعضای انسانِ شبیه‌سازی شده مورد استفاده قرار می‌گیرد، این کار جایز نیست؛ زیرا این کار مستلزم سلب حق حیات از فرد دیگر است.<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ج۲، ص۱۳۲.</ref>
شبیه‌سازی اعضا از دید بیشتر فقیهان معاصر شیعه، جایز است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: حائری، «شبیه‌سازی انسان»، ص۳۹؛ صانعی، چکیده اندیشه‌ها، ۱۳۸۷ش، ص۹۴؛  سبحانی، استفتائات، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۱۶؛ محمدی قائینی، المبسوط فی فقه المسائل المعاصره (المسائل الطبیة)، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۳۲۶.</ref> فقیهان شیعه، شبیه‌سازی اعضای بدن انسان را نه‌تنها جایز، بلکه مطلوب دانسته‌اند.<ref>صانعی، چکیده اندیشه‌ها، ص۹۴.</ref> برخی فقیهان که قائل به عدم جواز شبیه‌سازی کامل انسان هستند، (مانند جعفر سبحانی) شبیه‌سازی اعضای بدن را عملی بسیار خوب معرفی کرده‌اند؛ اما مشروط به آنکه شبیه‌سازی اعضا در قالب شبیه‌سازی انسان انجام نشود.<ref>سبحانی، استفتائات، ج۲، ص۴۱۶.</ref> با این حال مکارم شیرازی این شرط را در عصر حاضر محقق نمی‌داند و معتقد است تنها راه ثابت شدهٔ علمی برای شبیه‌سازی اعضا، فقط از راه شبیه‌سازی انسان انجام می‌گیرد و سپس اعضای انسانِ شبیه‌سازی شده مورد استفاده قرار می‌گیرد، که این کار جایز نیست؛ زیرا مستلزم سلب حق حیات از فرد دیگر است.<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ج۲، ص۱۳۲.</ref>


=== همزادسازی انسان ===
=== همزادسازی انسان ===
موضع‌گیری فقهی درباره همزادسازی انسان اندک است و فقیهان کمتری دیدگاه خود را در این باره ارائه داده‌اند. با این حال به نظر می‌رسد فقهایی که شبیه‌سازی را جایز دانسته‌اند، با رعایت شرایط ذیل، همزادسازی کامل انسان را نیز جایز خواهند دانست؛ چنان‌که [[محمد محمدی قائینی]] با رعایت دو شرط اول، و [[حسن جواهری]] با رعایت دو شرط دوم، همزادسازی را جایز دانسته‌اند:
فقها کمتر درباره همزادسازی انسان موضع‌گیری فقهی کرده‌اند؛ با این حال فقهایی که شبیه‌سازی را جایز دانسته‌اند، با رعایت شرایط ذیل، همزادسازی کامل انسان را نیز جایز می‌دانند؛ چنان‌که [[محمد محمدی قائینی]] با رعایت دو شرط اول و [[حسن جواهری]] با رعایت دو شرط دوم، همزادسازی را جایز دانسته‌اند:
# به نطفه به وجود آمده ضرری نرسد؛<ref>محمدی قائینی، المبسوط فی فقه المسائل المعاصرة (المسائل الطبیة)، ج۲، ص۲۸۱.</ref>
# به نطفه به وجود آمده ضرری نرسد؛<ref>محمدی قائینی، المبسوط فی فقه المسائل المعاصرة (المسائل الطبیة)، ج۲، ص۲۸۱.</ref>
# نطفهٔ به وجود آمده از بین نرود؛<ref>جواهری، «تقسیم جنینی و شبیه‌سازی»، ص۸۵؛ محمدی قائینی، المبسوط فی فقه المسائل المعاصرة (المسائل الطبیة)، ج۲، ص۲۸۱.</ref>  
# نطفهٔ به وجود آمده از بین نرود؛<ref>جواهری، «تقسیم جنینی و شبیه‌سازی»، ص۸۵؛ محمدی قائینی، المبسوط فی فقه المسائل المعاصرة (المسائل الطبیة)، ج۲، ص۲۸۱.</ref>  
خط ۹۰: خط ۹۰:
== منابع مطالعاتی ==
== منابع مطالعاتی ==
{{اصلی|شبیه‌سازی (منابع مطالعاتی)}}
{{اصلی|شبیه‌سازی (منابع مطالعاتی)}}
در موضوع شبیه‌سازی انسان ده‌ها کتاب، مقاله و پایان‌نامه نوشته شده است. با این حال گفته شده آثار شیعی نوشته شده در این موضوع، بسیار کمتر از آثار اهل سنت است.<ref>اسلامی، شبیه‌سازی انسانی از دیدگاه آیین کاتولیک و اسلام، ص۴۷۲.</ref> از جمله این آثار می‌توان به «الاستنساخ بین التقنیة و التشریع» به قلم سید علی موسوی سبزواری و «شبیه‌سازی انسانی از دیدگاه آیین کاتولیک و اسلام» نوشته سید حسن اسلامی اشاره کرد.
در موضوع شبیه‌سازی انسان ده‌ها کتاب، مقاله و پایان‌نامه نوشته شده است. با این حال گفته شده آثار شیعی نوشته شده در این موضوع، بسیار کمتر از آثار اهل سنت است.<ref>اسلامی، شبیه‌سازی انسانی از دیدگاه آیین کاتولیک و اسلام، ص۴۷۲.</ref> از جمله می‌توان به کتاب‌های «الاستنساخ بین التقنیة و التشریع» به قلم سید علی موسوی سبزواری، «شبیه‌سازی انسانی از دیدگاه آیین کاتولیک و اسلام» نوشته [[سید حسن اسلامی]] و جراحی پلاستیک و شبیه‌سازی انسان از نگاه فقه تألیف علی‌اصغر ناظم‌زاده قمی اشاره کرد. همچنین شبیه‌سازی انسانی از منظر فقه و اخلاق نوشته سید [[مصطفی محقق داماد]] و شبیه سازى اثر [[محمد مومن]] ازجمله مقالات نوشته شده در این باره است.  
 
کتاب الاستنساخ بین التقنیة و التشریع، در سه فصل و یک خاتمه سامان یافته است. در فصل اول سیر دانشِ شبیه‌سازی، انواع و آثار آن بررسی شده است. در فصل دوم اشکالات شبیه‌سازی از منظر‌های مختلفی مانند اخلاقی، اجتماعی و قانونی و در فصل سوم احکام فقهی آن بحث می‌شود. چاپ دوم این کتاب را انتشارات کوثر در سال ۱۴۲۳ق منتشر کرده است.<ref>موسوی سبزواری، الاستنساخ بین التقنیة و التشریع، صفحه شناسه و فهرست کتاب.</ref>
 
سید حسن اسلامی در کتاب شبیه‌سازی انسانی از دیدگاه آیین کاتولیک و اسلام، ابعاد فقهی، اخلاقی، کلامی و اجتماعی مسئله شبیه‌سازی انسان را بررسی و دیدگاه موافقان و مخالفان را در دو جامعه مسیحی و اسلامی تحلیل کرده است. مطالب این کتاب در چهار گفتار کلی ۱. کلیات و مفاهیم پایه، ۲. دیدگاه آیین کاتولیک، ۳. دیدگاه اهل سنت و ۴. دیدگاه شیعه، تنظیم شده است.<ref>اسلامی، شبیه‌سازی انسانی از دیدگاه آیین کاتولیک و اسلام، صفحه فهرست کتاب.</ref> این کتاب برای نخستین‌بار در سال ۱۳۸۶ش به کوشش مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب در تهران منتشر شد.<ref>اسلامی، شبیه‌سازی انسانی از دیدگاه آیین کاتولیک و اسلام، صفحه شناسه کتاب.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۱۰۰: خط ۹۶:


== منابع ==
== منابع ==
 
{{منابع}}
* آقایان، حمیدرضا، و بابک ارجمند، «[https://eime.tums.ac.ir/article-1-119-fa.html شبیه‌سازی انسان، تاریخچه و نگاه دینی]»، در سایت دایرة المعارف اخلاق پزشکی اسلامی، تاریخ درج: ۲۲ خرداد ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
* آقایان، حمیدرضا، و بابک ارجمند، «[https://eime.tums.ac.ir/article-1-119-fa.html شبیه‌سازی انسان، تاریخچه و نگاه دینی]»، در سایت دایرة المعارف اخلاق پزشکی اسلامی، تاریخ درج: ۲۲ خرداد ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
* اسلامی، سید حسن، [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/77762 «شبیه‌سازی انسانی از دیدگاه شیعه؛ بررسی چهار دیدگاه»]، در مجله کاوشی نو در فقه اسلامی، شماره ۴۴، ۱۳۸۴ش.
* اسلامی، سید حسن، [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/77762 «شبیه‌سازی انسانی از دیدگاه شیعه؛ بررسی چهار دیدگاه»]، در مجله کاوشی نو در فقه اسلامی، شماره ۴۴، ۱۳۸۴ش.
خط ۱۳۷: خط ۱۳۳:
* موسوی، محمدکاظم، قرارات مجمع الفقه الاسلامی مع مقارنتها بآراء الإمامیة الاثنی‌عشریة، تهران، المرکز العالی للدراسات التقربیه، ۱۴۳۳ق.
* موسوی، محمدکاظم، قرارات مجمع الفقه الاسلامی مع مقارنتها بآراء الإمامیة الاثنی‌عشریة، تهران، المرکز العالی للدراسات التقربیه، ۱۴۳۳ق.
* ناظم‌زاده قمی، سید علی‌اصغر، جراحی پلاستیک و شبیه‌سازی انسان از نگاه فقه، قم، بوستان کتاب، ۱۴۰۲ق.
* ناظم‌زاده قمی، سید علی‌اصغر، جراحی پلاستیک و شبیه‌سازی انسان از نگاه فقه، قم، بوستان کتاب، ۱۴۰۲ق.
 
{{پایان}}
[[رده:پیش‌نویس مقاله‌ها]]
[[رده:پیش‌نویس مقاله‌ها]]
۵٬۲۰۹

ویرایش