۳٬۵۸۴
ویرایش
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (added Category:مقالات کتابشناسی using HotCat) |
||
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{نویسنده | {{نویسنده | ||
|نویسنده = | |نویسنده = علیرضا دهقانی | ||
|گردآوری = | |گردآوری = | ||
}} | }} | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
[[ابوالقاسم علیدوست]] از اساتید درس خارج فقه (از سال ۱۳۸۲ش) و اصول فقه (از سال ۱۳۷۵ش) در حوزه علمیه قم است. برخی از کتابهای او عبارتند از: فقه و عقل، [[فقه و عرف (کتاب)|فقه و عرف]]، [[فقه و مصلحت (کتاب)|فقه و مصلحت]]، [[فقه و حقوق قراردادها: ادلۀ عام قرآنی (کتاب)|فقه و حقوق قراردادها: ادلۀ عام قرآنی]]، [[فقه و حقوق قراردادها: ادلۀ عام روایی (کتاب)|فقه و حقوق قراردادها: ادلۀ عام روایی]] و سلسبیل فی أصول التجزئة والإعراب. | [[ابوالقاسم علیدوست]] از اساتید درس خارج فقه (از سال ۱۳۸۲ش) و اصول فقه (از سال ۱۳۷۵ش) در حوزه علمیه قم است. برخی از کتابهای او عبارتند از: فقه و عقل، [[فقه و عرف (کتاب)|فقه و عرف]]، [[فقه و مصلحت (کتاب)|فقه و مصلحت]]، [[فقه و حقوق قراردادها: ادلۀ عام قرآنی (کتاب)|فقه و حقوق قراردادها: ادلۀ عام قرآنی]]، [[فقه و حقوق قراردادها: ادلۀ عام روایی (کتاب)|فقه و حقوق قراردادها: ادلۀ عام روایی]] و سلسبیل فی أصول التجزئة والإعراب. | ||
[[فقه و مصلحت (کتاب)|کتاب فقه و مصلحت]] اثر برگزیده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی در سال ۱۳۸۹ شناخته شد. او هماکنون عضو هیأت علمی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، رئیس انجمن علمی فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و رئیس کرسی علوم نقلی دبیرخانه حمایت از کرسیهای نظریهپردازی، نقد و مناظره است. | [[فقه و مصلحت (کتاب)|کتاب فقه و مصلحت]] اثر برگزیده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی در سال ۱۳۸۹ شناخته شد. او هماکنون عضو هیأت علمی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، رئیس انجمن علمی فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و رئیس کرسی علوم نقلی دبیرخانه حمایت از کرسیهای نظریهپردازی، نقد و مناظره است. | ||
علیدوست در کنار تألیف آثاری که نشان میدهد به مسائل فقهی معاصر توجه میکند، حدود چهار سال است به تدریس فقه سیاسی و فقه قضا اشتغال دارد که بهرغم اهمیت آن دو در فقه معاصر، کمتر در حوزهها تدریس میشود.<ref>[http://a-alidoost.ir/persian/page/biography «زندگینامه آیت الله علیدوست»]، سایت ابوالقاسم علیدوست.</ref> | علیدوست در کنار تألیف آثاری که نشان میدهد به مسائل فقهی معاصر توجه میکند، حدود چهار سال است به تدریس فقه سیاسی و فقه قضا اشتغال دارد که بهرغم اهمیت آن دو در فقه معاصر، کمتر در حوزهها تدریس میشود.<ref>[http://a-alidoost.ir/persian/page/biography «زندگینامه آیت الله علیدوست»]، سایت ابوالقاسم علیدوست.</ref> | ||
خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
====تبیین معنای تبعیت احکام از مصالح و مفاسد==== | ====تبیین معنای تبعیت احکام از مصالح و مفاسد==== | ||
ابوالقاسم علیدوست پس از ذکر اشکالاتی بر نظریۀ مشهور عدلیه | ابوالقاسم علیدوست پس از ذکر اشکالاتی بر نظریۀ مشهور عدلیه دربارۀ مصلحت و مفسده پیشین، تصریح میکند که قاعده تبعیت احکام از مصالح و مفاسد پیشین در میان اصولیان متأخر شیعه، قاعدهای مشهور و پذیرفتهشده نیست. بر اساس آنچه در کتاب فقه و عقل آمده است، پذیرش تبعیت احکام از مصالح و مفاسد پیشین، مشکل است و در نتیجه باید گفت وضع احکام گاه بهدلیل مصلحت و مفسده موجود در متعلق حکم، و گاه بهسبب مصلحت نهفته در تشریع و انجام آن توسط مکلف است (ص۱۱۸). | ||
===مفهوم و ادله قاعده ملازمه=== | ===مفهوم و ادله قاعده ملازمه=== | ||
خط ۱۳۲: | خط ۱۳۲: | ||
===آسیبهای کاربست عقل در استنباط احکام=== | ===آسیبهای کاربست عقل در استنباط احکام=== | ||
کتاب در این زمینه سه آسیب را ذکر میکند که فقیهان میبایست از آن دوری کنند: | کتاب در این زمینه سه آسیب را ذکر میکند که فقیهان میبایست از آن دوری کنند: | ||
#ظن غیرمعتبر و استحسان شخصی: کتاب فقه و عقل، استحسان و استصلاح | #ظن غیرمعتبر و استحسان شخصی: کتاب فقه و عقل، استحسان و استصلاح را تحمیل سلیقههای شخصی به نام عقل و به کام دشمنان عقل میداند که باید از آن پرهیز کرد. برای نمونه، به برخی پژوهشگران خرده گرفته شده است که بهاستناد اینکه فرزند بدون واسطه به مادر و باواسطه به پدربزرگش منسوب است، قیمومت و سرپرستی فرزند پس از مرگ پدرش را با مادرش دانستهاند (ص۱۸۹). | ||
#استفاده نابجا از عقل: برای تشخیص موضوعاتِ احکام مانند آب و خون یا مصادیقِ موضوعات مانند آب مطلق و مضاف، باید به عرف مراجعه کرد، نه عقل (ص۱۹۰)؛ چرا که در تشخیص اموری که ذاتاً عرفیاند، احتمال قوی هست که عقل خطا کند. | #استفاده نابجا از عقل: برای تشخیص موضوعاتِ احکام مانند آب و خون یا مصادیقِ موضوعات مانند آب مطلق و مضاف، باید به عرف مراجعه کرد، نه عقل (ص۱۹۰)؛ چرا که در تشخیص اموری که ذاتاً عرفیاند، احتمال قوی هست که عقل خطا کند. | ||
#اشتباه حکمت حکم با موضوع حکم: به باور علیدوست هر حکمی موضوعی دارد که حکم بر آن نهاده میشود و حکمتی دارد که به سبب آن حکم، به آن موضوع اختصاص مییابد؛ برای نمونه نماز موضوع برای حکم وجوب نماز بوده و حکمت آن بازداشتن از فحشا و منکر است و بنابراین نمیتوان از واجب بودن نماز لغو خصوصیت کرد و هر عمل نهی کننده از فحشا و منکر را واجب دانست (صص۱۹۱-۱۹۲). | #اشتباه حکمت حکم با موضوع حکم: به باور علیدوست هر حکمی موضوعی دارد که حکم بر آن نهاده میشود و حکمتی دارد که به سبب آن حکم، به آن موضوع اختصاص مییابد؛ برای نمونه نماز موضوع برای حکم وجوب نماز بوده و حکمت آن بازداشتن از فحشا و منکر است و بنابراین نمیتوان از واجب بودن نماز لغو خصوصیت کرد و هر عمل نهی کننده از فحشا و منکر را واجب دانست (صص۱۹۱-۱۹۲). | ||
خط ۱۴۵: | خط ۱۴۵: | ||
[[رده:مقالههای علیرضا دهقانی]] | [[رده:مقالههای علیرضا دهقانی]] | ||
[[رده: | [[رده:کتابهای فلسفه فقه]] | ||
[[رده:مقالات کتابشناسی]] |